Konflikti përhapet nga Ukraina në Ballkan

Pothuajse tre dekada që nga heshtja e armëve, frika e luftës nuk është zhdukur në Ballkan. Me fillimin e pushtimit rus të Ukrainës, kjo frikë po bëhet më e fortë. Dhe interesimi i shprehur i Rusisë për Ballkanin, i pranishëm edhe para shkurtit të vitit të kaluar, acaroi më tej marrëdhëniet politike në Bosnje dhe Hercegovinë, por edhe në rajon, dhe shtroi pyetjen nëse Rajoni ynë do të jetë pika fokale e radhës, aq më tepër që ky është edhe kufiri i aleancës së NATO-s, përkatësisht, Bosnja dhe Hercegovina në vitin 2009 konfirmoi pa mëdyshje angazhimin e saj për anëtarësim në Aleancë. Megjithatë, pronari i entitetit serb Milorad Dodik është pika më e rëndësishme ruse në Ballkan dhe në Bosnje-Hercegovinë.

Analistët sot nuk kanë më asnjë dyshim: Rusia dëshiron që Ballkani Perëndimor, veçanërisht Bosnja dhe Hercegovina, të bëhet një pikë e re fokale, jo vetëm për të reduktuar presionin për t’u rrokullisur në baltën e Ukrainës, por edhe për të fituar karta të reja për negociata.

Lufta në Kroaci, në Bosnje dhe Hercegovinë, lufta në Kosovë dhe bombardimi i Serbisë së ish Jugosllavisë nga NATO, nuk janë harruar ende.

Ka tabloide sot që shkruajnë rregullisht se “shiptarët po sulmojnë serbët”, se po “rrënojnë manastiret serbe” apo se “i gjithë Perëndimi e urren Serbinë”. Nga gjithçka e shkruar më sipër, është logjike të kesh frikë nga përhapja e luftës së Ukrainës në Ballkan.

Po a është e mundur që konflikti të përhapet nga Ukraina në Ballkan?  1

Për disa analistë, njohës të marrëdhënieve ndërkombëtare, ndikimi i Moskës përmes Serbisë në vendet e rajonit, veçanërisht në Malin e Zi, tashmë është një aksiomë.

Që nga fillimi i shekullit të 21-të, Ballkani ka përfaqësuar vijën e demarkacionit midis Perëndimit dhe Lindjes. Njohës të Rajonit thonë se që nga viti 2005 apo 2006 ka pasur një divergjencë mes Rusisë dhe Perëndimit për çështjen e Ballkanit dhe se Rusia po e forcon ndikimin e saj në këtë fushë. Tashmë është fakt – Lufta në Ukrainë po e kërcënon stabilitetin në Ballkanin Perëndimor, gjë që paralajmërohet vazhdimisht nga partnerët perëndimorë, të cilët e konsiderojnë rajonin të pambrojtur ndaj ndikimit rus.

Së fundmi, Komiteti për Ndërhyrjen e Jashtme në Parlamentin Evropian publikoi një raport në të cilin deklaroi se Rusia ka ende ndikim të rëndësishëm në Ballkanin Perëndimor dhe fuqinë për të ndërhyrë në përpjekjet rajonale për pajtim, integrim dhe reforma drejt demokratizimit. Siç vlerësuan ata, ndërhyrja e Rusisë kalon përmes Republika Srpska, në Mal të Zi përmes ndjenjave pro-serbe në vend dhe Kishës Ortodokse Serbe, kurse në Kosovë – duke shfrytëzuar dhe ndezur mosmarrëveshjet ekzistuese në veri.

Analistë të ndryshëm besojnë se Kosova dhe Bosnja do të paguajnë një çmim veçanërisht të lartë. Beogradi do të përpiqet të inkurajojë më tej forcat centrifugale në dy vendet përmes konceptit të “botës serbe” dhe të provokojë incidente edhe më të mëdha se ato që ndodhën muajt e fundit në Kosovë.