Serbia, terren pjellor për ngjarje me fund tragjik

12 organizata joqeveritare në Serbi i kanë bërë thirrje BE-së dhe partnerëve të tjerë perëndimorë që të heqin dorë nga politika e bashkëpunimit me presidentin Aleksandër Vuçiç.

Këto organizata thanë se “sot u bë e qartë se politika e pajtimit dhe bashkëpunimit me regjimin në Serbi nuk do të japë fryte”.

Nënshkruesit e këtij apeli kujtojnë se për një dekadë, regjimi në pushtet ishte një bashkëbisedues i njohur për partnerët evropianë dhe të tjerë ndërkombëtarë dhe se normalizimi i marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës nuk do të jetë i mundur pa rivendosjen e demokracisë dhe nëse vazhdon kapja e shtetit.

“Serbia dhe Ballkani Perëndimor janë sërish në një udhëkryq. Është koha për të arritur paqen dhe prosperitetin afatgjatë përmes procesit të integrimit ose për t’u zhytur përsëri në spiralen vdekjeprurëse të autokracisë dhe konfliktit. Normalizimi i marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës dhe zgjidhja e të gjitha mosmarrëveshjeve të pazgjidhura në rajon, nuk do të jetë e mundur pa rivendosjen e plotë të demokracisë në Serbi dhe vazhdimin e kapjes së shtetit” – thuhet në apel

Këto organizata sqarojnë më tej se qytetarëve të Serbisë iu mohohet qasja në media të lira dhe të pavarura.

“Nëpërmjet veprimit të bashkërenduar të mediave, nën kontrollin e drejtpërdrejtë të regjimit në pushtet, ata u ekspozuan ndaj propagandës së vazhdueshme antiperëndimore dhe të tjera populiste që ishin në kontrast të plotë me qeveritë që deklaruan angazhimin e vendit për anëtarësimin në BE. Prandaj, qytetarët e mbështesin hyrjen e Serbisë në BE në nivelin më të ulët në dhjetë vitet e fundit, ndërsa për 65% të qytetarëve Rusia shihet si vendi që është miku më i madh” – thuhet më deklaratë.

“Duke cenuar rendin kushtetues të Serbisë dhe ndarjen e pushtetit të krijuar prej saj, presidenti i republikës uzurpoi kompetencat e Qeverisë, Kuvendit Kombëtar, madje edhe të gjyqësorit. Nacionalizmi, korrupsioni dhe krimi i organizuar ndërkufitar janë vazhdimisht në rritje.  Marrëdhëniet rajonale janë të tensionuara, çështja e Kosovës ka hyrë në një ngërç dhe orientimi i politikës së jashtme të Serbisë është i ndarë mes integrimit në BE dhe lidhjeve të ngushta me Rusinë”

Më tej në apel thuhet se sulmi i armatosur në Banjskë më 24 shtator dhe reagimet nga Beogradi që pasuan, “zbuluan se qeveria rrallëherë udhëhiqet nga vlerat themelore dhe mbrojtja e të drejtave të qytetarëve të saj, por nga populistët e promovuar retorikë.”

“Duke mbështetur njerëzit e lidhur me krimin e organizuar, të cilët janë nën sanksionet e SHBA-së, dhe duke i shpallur ata mbrojtës të interesave serbe në Kosovë, regjimi serb po ndërton struktura kërcënuese në Kosovë duke pretenduar të jetë një partner konstruktiv në dialog. Politikat, narrativat dhe veprimet  10-vjeçare të Vuëiqit, kanë krijuar terren pjellor për ngjarjet e fundit tragjike, duke destabilizuar sigurinë e të gjithë rajonit”, vazhdon letra drejtuar BE-së

“Për këto arsye, i bëjmë thirrje BE-së, anëtarëve të saj dhe partnerëve të tjerë perëndimorë që të ndryshojnë politikën e lidhjes së marrëveshjeve të dyshimta me liderët autokratë, për të siguruar vazhdimin e negociatave për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, për të hyrë urgjentisht në dialogu i strukturuar me aktorët pro-demokratikë dhe pro-BE në vend dhe rajon, për t’u përmbajtur nga vendosja e sanksioneve që do të preknin popullsinë serbe, për të mbështetur përpjekjet për të siguruar kushte të barabarta në zgjedhjet e dhjetorit në Serbi, në mënyrë që ato të jenë të drejta dhe të lira”, përfundon apeli I Organizatave joqeveritare ne Serbi