EDITORIAL | Turpi i Serbisë, armiqtë duhet të zgjedhin – Shkrim nga Daniel Serwer

Të dëgjosh presidentin Aleksandër Vucic që thotë se Serbia është një kandidate ideale për tu anëtarësuar në Bashkimin Europian është turp Ky është zakoni i kahershëm i Beogradit. Aty ku Serbia dëshiron është zbatimi i kritereve të Kopenhagës për qeverisje demokratike. Por Beogradi vazhdon të lavdërojë kriminelët e luftës dhe dështon të ndjekë penalisht shkeljet e të drejtave të njeriut gjatë konfliktit në Kosovë. Ajo nuk i ka ndjekur penalisht as vrasësit e vëllezërve Bytyqi të ekzekutuar në Serbi në vitin 1999. Shtypi i saj jo vetëm që injoron shkeljet e të drejtave të njeriut në të kaluarën serbe, por vazhdon të përdorë gjuhën e urrejtjes kundër kosovarëve. Për më tepër, koalicioni aktual i qeverisë është entuziast për atë që e quan “bota serbe”, e cila është pak më pak se Serbia e Madhe e Slobodan Milloshevicit. Ne shohim në Ukrainë pasojat e ambicieve irredentiste të këtij lloji. Presidenti rus Putin është gjithashtu i dhënë pas idesë së një “bote ruse” që mohon sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës. Rezultati është lufta dhe krimet e luftës. Ideja e “botës serbe” nuk parathotë asgjë më pak dhe është një rrezik i qartë dhe i pranishëm për Bosnje-Hercegovinën, Malin e Zi dhe Kosovën. Vuçiç fitoi presidencën e tij të parë me një platformë pro-BE. Ai fitoi të dytin me një tjetër platform, atë pro-ruse. Ai ka refuzuar t’i bashkohet sanksioneve kundër Rusisë, ndërkohë që thotë se mbron integritetin territorial të Ukrainës. Ky është një truk i bukur, alla Vucic. Megjithatë, ka pak arsye për të dyshuar se presidenti Vuçic ka mbështetjen e shumicës së elektoratit serb. Çështja është se çfarë do të bëjë ai me suksesin e tij elektoral. Ai mund të vazhdojë të inkurajojë fantazitë e botës serbe, ose mund të vendosë ta bëjë Serbinë një kandidat serioz për anëtarësim në BE. Kjo e fundit kërkon guxim. Karriera e Vucic vjen nga nacionalizmi etnik dhe ultra-nacionalizmi, jo nga demokratët liberalë. Nacionalistët nuk janë vetëm një kërcënim politik, por edhe fizik. Ata vranë kryeministrin Gjingjiq nga frika se mos e jepte Kosovën. Ata mund të vrasin përsëri, edhe Vucicin nëse ndërron kurs. Por edhe në Kosovë rrugët janë të vështira. Kryeministri Kurti ka mbështetje të fortë politike por dhe po sulmohet ashpër nga opozita. Ai po përballet me një skemë të brendshme politike që në përgjithësi kundërshton lëshimet ndaj Beogradit. Ai gjithashtu duhet të zgjedhë nëse do të marrë në sy rrezikun politik të arritjes së një marrëveshjeje që do të sjellë kompromis me armikun. Si Vuçiç ashtu edhe Kurti tani janë përpara murit të zgjedhjes. Nëse e kaluara ëdo vazhdojë të jetë një udhërrëfyes për ta, e nesërmja nuk do të jetë aspak e mire, jo vetëm për Kosoven dhe Serbine por per gjithe Ballkanin.