Trump është i bindur që shkopi i tij do ta sjellë botën në terezi

Negociatat për fazën e dytë të armëpushimit Izrael-Hamas, e cila është më e ndërlikuar dhe shpërthyese se e para, pritet të fillojnë të hënën.

Megjithatë, në praktikë, ajo filloi javën e kaluar, kur presidenti i SHBA-ve, Donald Trump hodhi një fuçi me eksploziv në formën e kërkesës së tij që Egjipti dhe Jordania të marrin rreth 1.5 milionë banorë të Rripit të Gazës.

Trump e përsëriti këtë kërkesë dy herë.

Herën e dytë, besimi i presidentit ishte i dukshëm, i nxitur nga supozimi se Egjipti dhe Jordania do të pajtoheshin për shkak të ndihmës amerikane që marrin.

Ata do ta bëjnë atë. Ata do ta bëjnë atë. Ata do ta bëjnë atë, mirë? Ne bëjmë shumë për ta dhe ata do ta bëjnë”.

Me sa duket, Trump është i sigurt se “shkopi ekonomik” që po përdor kundër Kolumbisë dhe Meksikës do të funksionojë gjithashtu në Lindjen e Mesme.

Të shtunën, megjithatë, në një samit të ministrave të jashtëm arabë në Kajro, një “mur mburojë” arab u përball me të.

Ministrat i sqaruan Trumpit dhe korit që e nxiti atë në Izrael, se nuk ishin vetëm adresuesit e drejtpërdrejtë të planit të tij të transferimit – Jordania dhe Egjipti – që hodhën poshtë idenë.

Arabia Saudite, Katari dhe Emiratet e Bashkuara Arabe gjithashtu e hodhën poshtë këtë ide në mënyrë gjithëpërfshirëse dhe pa mëdyshje.

Së bashku me Jordaninë dhe Egjiptin, këto vende përbëjnë boshtin pro-amerikan, anti-iranian të rajonit, bazën mbi të cilën Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli kërkojnë të krijojnë një version të NATO-s në Lindjen e Mesme.

Mijëra egjiptianë që demonstruan pranë pikës kufitare Rafah me Gazën kundër migrimit të detyruar.

Por edhe pse demonstrata u organizua nga qeveria, ajo shprehu ndjenjën autentike të publikut të gjerë egjiptian.

Egjiptianët identifikohen me vuajtjet e palestinezëve dhe mbështesin një zgjidhje diplomatike, por jo në kurriz të Egjiptit apo qytetarëve të tij.

Për Egjiptin, pranimi i 1.5 milionë palestinezëve dhe vendosja e tyre në territorin e tij do të ishte një kërcënim i rëndë për sigurinë.

Nuk është vetëm se palestinezët e dëbuar do të mbanin demonstrata që mund të shndërroheshin në protesta masive të pakontrolluara. Një komunitet palestinez i diasporës në Sinai do të ishte terren pjellor për rritjen e grupeve të reja terroriste.

Kërcënimi për Jordaninë do të ishte edhe më i madh; Mbreti Abdullah e konsideron atë vërtet ekzistencial.

Dy të tretat e jordanezëve janë tashmë me origjinë palestineze.

Shtimi i disa qindra mijërave të tjerë do të thotë, pra, që Jordania mund të bëhet shteti alternativ palestinez.

Këto kërcënime tani po peshohen kundër kërcënimit të nënkuptuar të Trump për të kushtëzuar ndihmën amerikane me pranimin e propozimit të tij.

Të dyja vendet me të vërtetë mbështeten shumë në këtë ndihmë, kështu që kërcënimet për ta kufizuar atë ndikojnë në vendimet e tyre.

Megjithatë, dëmi i pritur për interesat e tyre ekzistenciale kombëtare nga pranimi i propozimit ka të ngjarë të jetë edhe më i madh.

Kjo është arsyeja pse shfaqja e solidaritetit në Kajro, ku vendet e pasura arabe mbështetën Egjiptin dhe Jordaninë, ishte kaq e rëndësishme.

Ishte sikur të thoshin se nëse Trump tund shkopin e ndërprerjes së ndihmës ekonomike, dikush do të jetë aty për ta zëvendësuar atë.

Nuk është e tepërt të theksohet se këto tre vende – Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Katari – kanë investuar dhjetëra miliarda dollarë në Shtetet e Bashkuara, dhe Arabia Saudite madje shpalli synimin e saj për të investuar 600 miliardë dollarë më shumë gjatë mandatit të Trump.

Rrjedhimisht, kërcënimet e dëmit financiar mund të rezultojnë në të dyja drejtimet.

Por paratë, siç e dimë, nuk janë gjithçka.

Dhe nëse Trump e kthen dëbimin e palestinezëve nga Gaza në një garë mundjeje krahu me Jordaninë dhe Egjiptin, Arabia Saudite gjithashtu mund të luajë kartën e normalizimit me Izraelin për ta bindur atë të heqë dorë.

Nuk ka nevojë të parashikohen skenarë më të rrezikshëm, të tillë si Egjipti, Jordania dhe Emiratet e Bashkuara Arabe që ngrijnë marrëveshjet e tyre të paqes me Izraelin.

Por nëse Izraeli do të duket se është përgjegjës për një Nakba të re palestineze, dëshira e tij për të krijuar një strategji të re të Lindjes së Mesme ka të ngjarë të zbresë në tokën e ëndrrave.

Megjithatë, edhe nëse supozojmë për një moment se Egjipti dhe Jordania do të bien dakord të pranojnë palestinezë nga Gaza dhe se shtetet e pasura arabe do të financonin dëbimin dhe zhvendosjen e tyre dhe do të financonin qëndrimin e palestinezëve atje me kalimin e kohës, çfarë do të bënte Izraeli nëse gazanët do të refuzonin të hipnin në kamionë dhe të emigrojnë “vullnetarisht”?

A do t’i ngjante dëbimi i tyre dëbimit të armenëve nga Turqia apo shpërnguljes së detyruar të miliona banorëve të Kaukazit gjatë epokës së Stalinit?

Apo do të ishte më shumë si dëbimi i gjermanëve nga Polonia pas Luftës së Dytë Botërore?

Përgjigja për këtë pyetje mund ta çojë Izraelin në pozicione të tmerrshme.

Prandaj, ne duhet të shpresojmë që pengesat arabe të kenë sukses në heqjen e kësaj ideje nga rendi i ditës.

Problemi praktik është se diskutimi intensiv i idesë së transferimit sikur të ishte një plan i realizueshëm, zbatimi i të cilit është afër do të anashkalojë diskutimin e nevojshëm se si të drejtohet Gaza dhe të kërcënojë zbatimin e fazës së dytë të marrëveshjes së pengjeve.

Përfundimi i marrëveshjes dhe rikthimi i të gjithë pengjeve kërkon që Izraeli jo vetëm t’i japë fund luftës, por edhe të përmbahet nga rifillimi i saj, të tërhiqet nga Gaza dhe të fillojë të diskutojë për rehabilitimin e saj.

Megjithatë, nëse ideja e transferimit është papritur në tryezë, kërkesa për ta hequr atë mund të bëhet një tjetër kusht i panegociueshëm i paraqitur nga Hamasi.

Më pas, robërit izraelitë do të ishin pengje për mirëqenien e të gjithë banorëve të Gazës dhe të ardhmen e popullsisë së saj.

Por këtë herë, Hamasi do të përfitonte nga legjitimiteti që kërkesa e tij do të merrte nga pozicioni pan-arab.

Në thelb, një luftë për një transferim të mundshëm e ngre statusin e Gazës nga ai i një problemi humanitar lokal ose një kapitull në luftën kombëtare të palestinezëve në një kërcënim për lirimin e të gjithë pengjeve.

Izraelit do t’i duhet të negociojë jo vetëm për identitetin e të burgosurve palestinezë që do të lirojë në fazën e dytë dhe masën e tërheqjes së tij nga Gaza, por edhe për mënyrën se si do të drejtohet Gaza.

Megjithatë, kjo do të thotë gjithashtu se edhe nëse lufta do të rifillonte dhe do të vritej çdo anëtar i fundit i Hamasit, së bashku me çdo peng të fundit, nuk do të kishte ende zgjidhje për drejtimin e Gazës dhe jetën e 2.25 milionë palestinezëve.

Marrë nga “Haaretz”, përshtatur për Albanian Post