Komisionari i Bashkimit Evropian për Fqinjësi dhe Zgjerim, Oliver Varhelyi ka thënë të hënën në Beograd se Serbia, si vend kandidat për anëtarësim në bllokun evropian, duhet të harmonizojë politikën e jashtme me atë të Bashkimit Evropian, të përmirësojë demokracinë si dhe sundimin e ligjit.

Ai ka thënë se shpreson që Serbia dhe vendet tjera në rajon, të jenë pjesë e BE-së deri në fund të mandatit të legjislaturës së re të Komisionit Evropian, nëse i zbatojnë të gjitha reformat e domosdoshme.

“Është e qartë që dera është e hapur. BE-ja është gati për të pranuar anëtarë të rinj. Brenda pesë vjetëve, po. Është krejtësisht e mundshme”, ka thënë Varhelyi më 13 maj, pas një takimi me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq.

Në diskutimet me Vuçiqin, tema kryesore ka qenë Plani i BE-së për Rritje Ekonomike në vendet e Ballkanit Perëndimor, mirëpo Varhelyi e ka përmendur edhe rezolutën për gjenocid në Srebrenicë, për të cilën planifikohet të diskutohet në Kombet e Bashkuara.

“Nuk pajtohem aspak me stigmatizimin e popullit serb kur është fjala për rezolutën për Srebrenicën. Faji kolektiv dhe ndëshkimi kolektiv nuk kanë qenë asnjëherë pjesë e vlerave tona. Mirëpo, fajtorët duhet të mbajnë përgjegjësi për atë që kanë bërë”, ka thënë Varhelyi.

Në propozimin final për rezolutën – në të cilin ka pasur qasje Radio Evropa e Lirë – vendimi i OKB-së “për shpalljen e 11 korrikun si Ditë Ndërkombëtare të Kujtimit të Gjenocidit në Srebrenicë më 1995, do të shënohet çdo vit”.

OKB-ja, sipas tekstit, “dënon pa rezervë çdo mohim të gjenocidit në Srebrenicë si fakt historik dhe u bën thirrje shteteve anëtare t’i ruajnë faktet”.

Më 2007, Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë në Hagë e ka cilësuar si gjenocid krimin e kryer në Srebrenicë, ku janë vrarë më shumë se 8.000 burra dhe djem.

Deri tani, më shumë se 50 njerëz janë dënuar me mbi 700 vjet burgim për gjenocid dhe krime të tjera në Srebrenicë.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq ka thënë se nuk do të marrë pjesë në samitin e radhës të liderëve të Ballkanit Perëndimor dhe atyre të Bashkimit Evropian në Kotor të Malit të Zi, sepse mbledhja e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara për rezolutën në Srebrenicë do të mbahet me shumë mundësi të mërkurën.

“Sonte udhëtoj në Nju Jork, sepse dikush duhet të përgjigjet ndaj atyre që do të akuzojnë serbët se janë njerëz që kryejnë gjenocid”, ka deklaruar Vuçiq.

Ai ka thënë se ndihma financiare e Brukselit përmes Planit të Rritjes, është e rëndësishme për Beogradin, dhe që pret se Serbia do të jetë pjesë e BE-së në të njëjtën kohë me vendet tjera të Ballkanit Perëndimor, si dhe Ukrainën, Gjeorgjinë dhe Moldavinë.

Varhelyi, në anën tjetër, ka thënë se shtyn përpara idenë që Ballkani Perëndimor të integrohet në BE edhe para anëtarësimit të plotë të rajonit në bllokun evropian.

Serbia është vend kandidat për anëtarësim në BE prej vitit 2012, ndërsa negociatat i ka nisur më 2014.

Prej vitit 2021, ajo ende nuk ka hapur kapituj të rinj, me qëllim të harmonizimit të ligjeve dhe kryerje të reformave të nevojshme.

Në raportin e fundit të Komisionit Evropian për progresin vjetor në Serbi, të prezantuar në nëntor të vitit 2023, Serbia ka marrë vlerësime të dobëta për kapitujt 23 dhe 24, që lidhen me sundim të ligjit.

Beogradi, po ashtu, nuk ka vënë sanksione ndaj Rusisë, për nisje të luftës në Ukrainë, pavarësisht se Brukseli i kërkon vazhdimisht diçka të tillë.

Marrëdhëniet e Serbisë me Kosovën, konsiderohen kyçe për rrugën evropiane.

Serbia nuk e njeh shtetësinë e Kosovës – të shpallur në shkurt të vitit 2008 – prandaj dy vendet negociojnë në Bruksel, me ndërmjetësim të Bashkimit Evropian, për t’i normalizuar marrëdhëniet.

Palët kanë nënshkruar një mori marrëveshjesh, por jo të gjitha janë zbatuar./ REL

Gjatë betimit të Presidentes së re të Maqedonisë së Veriut, Gordana Silianovska, ka ndodhur një incident.

Sipas mediave greke, teksa ajo po bënte betimin, nuk e quajti vendin e saj “Maqedoni e Veriut”, por thjesht “Maqedoni”.

Kjo ka revoltuar ambasadoren e Greqisë, Sofia Filippidou, e cila në shenjë proteste është larguar nga ceremonia e betimit.

“Vlen të theksohet se në ceremoninë e sotme nuk morën pjesë liderët e vendeve fqinje, Bullgarisë, Serbisë dhe Shqipërisë, për dallim nga ceremonia e fundit e betimit presidencial, ku mori pjesë edhe presidenti bullgar Radomir Radev.

Vendet e lartpërmendura thuhet se pretendojnë se nuk kanë marrë ftesa në kohë”, shkruan Kathimerini.

Kryetari i partisë fituese të zgjedhjeve të përgjithshme VMRO DPMNE-së, Hristijan Mickoski, tha se pret që deri më 28 maj të bëhet konstituimi i përbërjes së re parlamentare dhe më pas ta marrë mandatin për formimin e qeverisë, por bisedimet për krijimin e koalicionit qeverisës kanë nisur dhe janë në rrugë të mbarë.

VMRO DPMNE-ja dhe koalicioni i opozitës shqiptare, VLEN, thanë këtë të shtunë kanë arritur pajtueshmëri për “shtyllat kryesore” gjatë një takimi për formimin e Qeverisë së re të Maqedonisë së Veriut.

Në një komunikatë për media pas takimit në Shkup, këto dy parti njoftuan se takimi mes liderëve partiakë ka zgjatur rreth tre ore dhe se ata janë pajtuar për parimet e përgjithshme të bashkëpunimit.

“Integrimi evropian, zhvillimi ekonomik, sundimi i ligjit dhe lufta kundër krimit dhe korrupsionit do të jenë shtyllat bazë të punës së qeverisë së re”, thuhet në komunikatën e përbashkët pas takimit.

Drejtuesit e dy kampeve politike kanë bërë të ditur se, nga java e ardhshme, bisedimet do të vazhdojnë mes grupeve të punës “për të gjitha çështjet deri në finalizimin e bisedimeve për bashkëqeverisje”.

 “Përpjekjet e ndërsjella të sinqerta mes Turqisë dhe Greqisë do të kontribuojnë për paqen, stabilitetin dhe prosperitetin në rajonin tonë”, tha sot Drejtori  i Komunikimit të Presidencës Turke Fahrettin Altun, në Forumin Turko-Helen të Akademisë së Medias, të mbajtur në Stamboll.

“Lidhja mes shoqërive tona është një mundësi e madhe. Ne po jetojmë fjalë për fjalë në një kohë të pasigurisë globale. Dhe kur shikojmë skenën botërore në këtë mjedis, shohim se janë dy të vërteta lakuriq përballë nesh”, vuri në dukje Altun, ndërsa shtoi se nismat e bashkëpunimit të propozuara nga Turqia dhe Greqia janë shumë më thelbësore sot se dje.

“Ne besojmë se vizita e Mitsotakis në vendin tonë është jashtëzakonisht e rëndësishme dhe një mundësi serioze për të forcuar marrëdhëniet tona dypalëshe. Si Turqi dhe Greqi duhet të flasim për marrëdhëniet mes nesh dhe për problemet në këto marrëdhënie mes nesh, jo me të tjerët”, përfundoi  Drejtori i Komunikimit i Presidencës turke.