Bota
Përpjekja për arin e zi të Antarktidës, Putin dhe Xi duke vështruar thesarin nën detet e ngrira
Për më shumë se 150 vjet, janë zhvilluar luftëra për aksesin në naftë, në të cilën bota ka filluar të mbështetet.
Pavarësisht rritjes së energjisë së rinovueshme në vitet e fundit, pothuajse e gjithë energjia e botës, 84% që nga viti 2020, përdoret me lëndë djegëse fosile, duke përfshirë naftën dhe gazin.
Dhe me zbulimin rus të rreth 511 miliardë fuçive të naftës dhe gazit në Antarktik, gara për Arin e Zi vazhdon përsëri, pasi kombet në mbarë botën pretendojnë se ata vetëm zotërojnë tokën mbi rezervën e karburantit fosil, edhe pse një traktat historik pengon këdo që të hyjë në të.
Por ekspertët kanë paralajmëruar se Rusisë dhe Kinës nuk duhet t’i besohet dhe se Perëndimi duhet të bëjë përgatitjet për t’i penguar ata që të kenë në dorë.
Zbulimi i Rusisë nën Antarktik tashmë ka filluar të frikësojë Perëndimin, me çështjen që u ngrit në një Komitet të Përzgjedhur këtë javë.
Ndërsa ministri i ri, David Rutley, i tha komitetit të shqyrtimit se Rusia “ka dhënë në mënyrë të përsëritur garanci” javën e kaluar se po kryente vetëm shkencë në rajon, ekspertët kritikuan idenë se shteteve si Kina apo Rusia mund t’u besohej.
Pushtimi i Rusisë në Ukrainë dhe se si e justifikoi atë, është tregues i mënyrës se si mund të veprojë në Antarktik duke pasur parasysh sasinë masive të naftës që gjeti.
“Nëse shikoni Ukrainën, Rusia po dërgon qartë sinjale se nuk i intereson ligji ndërkombëtar, multilateralizmi apo traktatet. Nëse e ekstrapoloni atë në atë që mund të ndodhë në Antarktidë, jam i sigurt se kjo ngre shumë dyshime në SHBA, në MB dhe në pjesën tjetër të Evropës, sepse ato mund të ndryshojnë rregullat e lojës sepse thjesht nuk pajtohem me të,’ tha për MailOnline Dr. Carol Solar, një eksperte në sigurinë e Amerikës Latine.
“Rusia në luftë dhe duke qenë kaq vendimtare për t’u përballur me Perëndimin është ajo që dërgon një sinjal për atë që mund të ndodhë në [Antarktidë]. Ata mund të përdorin të njëjtën strategji të Ukrainës, e cila ishte thjesht: “Kjo është e jona”.
“Xi Jinping dhe Vladimir Putin po diskutojnë për një rend të ri botëror, të udhëhequr nga normat anti-perëndimore. Kjo mund të çojë në një qeverisje të re globale. Nëse ata do të fillojnë të diktojnë multilateralizëm dhe traktate, atëherë ata gjithashtu mund të udhëheqin në këtë”, shtoi ai.
“Nëse ka një tërheqje masive nga qeverisja globale e udhëhequr nga perëndimi, atëherë do të shohim një traktat të ri për Antarktidën, i cili, duke pasur parasysh mungesën e burimeve, mund t’i lejojë ata të pretendojnë naftën dhe gazin në Antarktidë.
Parashikimet se sa do të rritet kërkesa për naftë në 2024 ndryshojnë shumë, duke pasur parasysh pikëpamjet e kundërta se sa shpejt bota po largohet nga karburantet fosile.
OPEC pret një vit tjetër me rritje relativisht të fortë të kërkesës prej 2.25 milionë fuçi në ditë, ndërsa Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë pret një rritje shumë më të ngadaltë prej 1.22 milionë fuçi në ditë.
Sipas vlerësimeve më të ulëta, rezervat e gjetura nën Antarktik, nëse nxirren siç duhet, do të mjaftonin për të ushqyer planetin për më shumë se 500 vjet.
Me gjetjen e një sasie kaq të madh në një zonë që tashmë është ‘thellësisht e kontestuar’, siç tha Dr. Christopher Sabatini, një studiues i lartë në Chatham House, tensionet në Atlantikun e Jugut janë të detyruar të shpërthejnë dhe copa strategjike toke, si dhe partneritetet, do të jenë të paçmueshme për shtetet që duan të marrin kontrollin e naftës.
Në sfond të gjithë kësaj është çështja nëse dikush do të lejohet të nxjerrë naftën në radhë të parë.
Për vendet që janë nënshkruese të Traktatit të Atlantikut të vitit 1959, në këmbim të pranimit të përdorimit të Antarktikut vetëm për kërkime shkencore, atyre u jepet një vend në tryezë për të diskutuar se si mund të përdoret rajoni në të ardhmen.