Zgjedhjet në Serbi sjellin probleme për Vuçiçin

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, dhe Partia e tij në pushtet, Partia Progresive Serbe (SNS), janë në rrugën e duhur për të humbur zgjedhjet e ardhshme parlamentare, sipas sondazheve të fundit të kryera nga Sprint Insight dhe të siguruara nga bne IntelliNews.

Sondazhi, i kryer midis 23 qershorit dhe 5 korrikut me 1,458 të anketuar, zbulon pakënaqësi të përhapur me qeverinë aktuale. Më shumë se gjysma e të anketuarve (53.5%) besojnë se Serbia po lëviz në drejtimin e gabuar, ndërsa vetëm 33.5% shprehën optimizëm për të ardhmen e vendit.

Sondazhi tregon një oreks në rritje për ndryshim, me 54.8% të të anketuarve që mbështesin “listën e studentëve” — një koalicion që përfshin profesorë, punëtorë, fermerë, ekspertë dhe studentë — krahasuar me 42.1% që mbështesin koalicionin e Vuçiçit, i cili përfshin SNS-në, Partinë Socialiste të Serbisë (SPS) dhe Zavetnici-n e ekstremit të djathtë.

Vuçiç, i cili ka dominuar politikën serbe për 12 vjet dhe shpesh është mbështetur në zgjedhje të parakohshme për të rinovuar mandatin e tij, duket se po humbet kontrollin mes rritjes së pakënaqësisë publike. Partia në pushtet po përballet me sfidën e saj më serioze deri më sot mes protestave të vazhdueshme të udhëhequra nga studentët, të shkaktuara nga një aksident fatal në nëntor 2024. Një shembje e një tendë betoni në stacionin hekurudhor të Novi Sadit vrau 16 persona, duke shkaktuar demonstrata të gjera kundër korrupsionit.

Tragjedia çoi në dorëheqjen e kryeministrit Milos Vuçeviç në janar 2025 dhe në një riorganizim kozmetik të kabinetit, por trazirat kanë vazhduar. Ndërsa protestat ishin kryesisht paqësore gjatë pjesës së parë të vitit 2025, përleshjet midis demonstruesve dhe policisë janë bërë të zakonshme që nga fundi i qershorit, duke përshkallëzuar tensionet në të gjithë vendin.

Sipas sondazhit, 42.3% e të anketuarve e hedhin poshtë hapur qeverinë aktuale, me vetëm 26.8% që shprehin mbështetje të plotë. Besimi tek Vuçiç është gërryer: gati 40% thanë se nuk i kanë besuar kurrë atij, dhe 12% të tjerë raportuan se e kanë humbur besimin në muajt e fundit.

Korrupsioni dhe keqmenaxhimi i fondeve publike u përmendën nga 30.7% si nxitësit kryesorë të ngadalësimit të fundit të rritjes ekonomike, ndërsa 16.4% fajësuan bllokadat e vazhdueshme të studentëve dhe trazirat civile për ngadalësimin. Vështirësitë ekonomike mbeten të mprehta, me mbi 11% që i përshkruajnë kushtet e tyre të jetesës si “shumë të vështira” dhe gati gjysma thonë se mezi po ia dalin mbanë.

Besimi i publikut në institucione është i ulët, ku vetëm kisha dhe ushtria ruajnë nivele të moderuara besimi. Më shumë se gjysma (52.6%) besojnë se qeveria dështoi të veprojë me përgjegjësi pas tragjedisë së Novi Sadit.

Thirrja për zgjedhje të jashtëzakonshme parlamentare, e mbështetur nga udhëheqësit e protestave studentore që nga maji, ka fituar mbështetje të konsiderueshme: 33.1% e të anketuarve e mbështesin plotësisht kërkesën, ndërsa 18.2% të tjerë e mbështesin kryesisht.

Peizazhi politik është i brishtë, me potencialin për trazira të mëtejshme dhe zhvillime të paparashikueshme. Vuçiç mund t’i dorëzohet së shpejti presionit për të thirrur zgjedhje të parakohshme për të shpëtuar pozicionin e tij politik, duke rrezikuar fundin e dominimit të gjatë të SNS-së nëse opozita e udhëhequr nga studentët bashkohet rreth një alternative të besueshme.

Pavarësisht trazirave politike, gati gjysma e të anketuarve (46.9%) ende favorizojnë demokracinë mbi sistemet e tjera, megjithëse pothuajse një e katërta shprehën gatishmëri ndaj një “dore të fortë” në situata të caktuara.

Orientimi gjeopolitik i Serbisë mbetet i ndarë: 16.7% preferojnë aleancë me Kinën dhe Rusinë, 28.5% mbështesin një qëndrim të paangazhuar më afër Lindjes, 18.5% favorizojnë lidhje më të ngushta me Perëndimin dhe 25.3% mbeten të pavendosur.

https://www.intellinews.com/serbia-polls-spell-trouble-for-vucic-391672/