Bota
Analiza/ Pse vdekja e Sinwar do ta ndihmojë Netanyahun, por nuk do t’i japë fund luftës?
Priten efektet e mëdha nga vrasja e Yahya Sinwar, kreut të Hamasit dhe arkitektit të sulmeve të 7 tetorit. Një nga ndikimet më të mëdha të menjëhershme ka të bëjë me Hamasin, i cili ka humbur shumë nga lidershipi i tij. Pas vrasjes, Hamasi do ta prezantojë Sinwarin si martir, ndërkohë që përpiqet ta kornizojë vdekjen e tij në atë mënyrë që të frymëzojë vullnetarë të rinj.
MOMENTI I VRASJES KUR SINWAR QËLLON ME SHKOP DRONIN
Sipas analizave, fakti që ai vdiq duke luftuar, në vijën e parë dhe me armë në dorë, do të ndihmojë në pretendimet e Hamasit. Megjithatë, pavarësisht nga propaganda, vrasja e një lideri të tillë nuk ka gjasa të nxisë rekrutimin, por edhe po ta bëjë Hamasi ka nevojë urgjente për fuqi punëtore.
Hamasi do ketë rrëmujë
Komanda në Gaza ka të ngjarë t’i kalojë vëllait të vogël të Sinwar, Mohammedit, 49 vjeç. Mohammedi pritet të vazhdojë strategjinë e rezistencës guerile në Izrael. Theksi do të vendoset në ruajtjen e një forme të kontrollit administrativ, por edhe në shfrytëzimin e zemërimit ndërkombëtar mbi viktimat civile, me qëllim që të ushtrojë presion mbi Izraelin. Megjithatë, Hamasi, në një kontekst më të gjerë, do të jetë “konfuz”. Tani duhet gjendur një udhëheqës të ri. Sinwar, megjithë prestigjin që kishte, u konsiderua një zgjedhje e diskutueshme.
Pasimi i tij nga vëllai i tij do të dërgonte një mesazh të fortë. Megjithatë, Mohamed Sinwar pritet ta ketë të vështirë të bashkojë dhe grumbullojë organizatën. Tani, zgjedhje të rëndësishme strategjike që nuk u bënë, të shtyra nga emërimi i Yahya Sinuar, do të duhet të bëhen, nën presion të madh dhe me dijeninë se shërbimet izraelite të sigurisë janë në gjendje të gjurmojnë dhe vrasin edhe zyrtarët më të lartë.
Pozicioni i Netanyahut në Izrael pritet të forcohet
Në Izrael, Benjamin Netanyahu ende fajësohet gjerësisht se nuk kishte marrë masat e duhura për të parandaluar sulmet e 7 tetorit. Por rrëzimi i Sinwar pritet të forcojë pozicionin e tij politik dhe të mbledhë bazën e tij të djathtë. Sipas sondazheve, Netanyahu u vlerësua pozitivisht pas sukseseve në Liban, ku u vra edhe lideri i Hezbollahut, Hassan Nasrallah.
Një mundësi për t’i dhënë fund luftës
Vdekja e Sinwarit pa dyshim do të shihet nga disa izraelitë si momenti për të shpallur fitoren në Gaza. Ekziston një shans që negociatat e armëpushimit të marrin një nxitje tani që një nga dy personat e akuzuar për bllokimin e çdo marrëveshjeje kanë vdekur. Megjithatë, ka mundësi që qëndrimi i secilit prej pasardhësve të Sinwar në bisedime të mos jetë aq i ndryshëm sa paraardhësi i tyre. Në të njëjtën kohë, Netanyahu këmbënguli se presioni ushtarak mund të kthejë 100 personat që ende mbahen peng në Gaza, prej të cilëve vetëm gjysma vlerësohet të jenë ende gjallë.
Presioni nga Uashingtoni
Një nga skenarët ka të bëjë me mundësinë e presionit të SHBA-së ndaj Izraelit për t’i dhënë fund sulmit në Gaza. Ky do të ishte një lehtësim për Partinë Demokratike, pak ditë para zgjedhjeve presidenciale. Uashingtoni ka rritur presionin ndaj Izraelit për të mundësuar aksesin në ndihma humanitare për 2.3 milionë banorët e Gazës, pasi më shumë se 42,500 njerëz janë vrarë që nga tetori i kaluar.
Por edhe shpallja e fitores së Izraelit në Gaza, pas vdekjes së Sinwarit, nuk do të thotë se do ketë ndryshim të madh. Zyrtarët izraelitë e kanë bërë të qartë se kontrolli dhe operacionet e tyre ushtarake do të vazhdojnë në Gaza për aq kohë sa ata e konsiderojnë të nevojshme.
Pse eliminimi i Sinwar nuk do t’i japë fund konfliktit?
Izraeli tashmë e ka kthyer vëmendjen në betejën kundër Hezbollahut në Liban dhe më gjerësisht kundër Iranit. Netanyahu deri më tani ka refuzuar çdo armëpushim në veri, duke besuar se ai ka epërsinë. Vrasja e Sinwar pritet të rrisë më tej besimin e zyrtarëve ushtarakë, të inteligjencës dhe politikës izraelite, të cilët tashmë janë inkurajuar shumë nga sukseset e tyre të fundit. Shkatërrimi i Sinwar do të jetë emocionalisht i kënaqshëm për shumë izraelitë, i dobishëm politikisht për Netanyahun dhe mbështetësit e tij dhe një goditje e rëndësishme për Hamasin. Por, nuk ka gjasa t’i japë fund të papritur konflikteve të shumta që po zhvillohen aktualisht në Lindjen e Mesme.
Sipas disa analistëve, eliminimi i Sinwar e vendos Izraelin në një pozicion të mëtejshëm fuqie dhe mund t’i japë Netanyahut mbulesë politike për të negociuar me fleksibilitet më të madh. Megjithatë, çdo lëvizje për të arritur një marrëveshje me Hamasin ka të ngjarë të përballet me rezistencë të ashpër nga anëtarët e kabinetit të ekstremit të djathtë, të cilët kanë kundërshtuar çdo marrëveshje.
Gjithashtu, perspektivat për ringjalljen e përpjekjeve për paqe varen nga një parametër i ri: Kush do të zëvendësojë Sinwarin? Asnjë prej pasardhësve të tij të mundshëm nuk ka të njëjtin prestigj. Nuk dihet se kush mund të ulet në tryezën e bisedimeve në emër të Hamasit.
Askush nuk e di se kush është pasuesi, por këta janë disa nga emrat që përfliten.
Khaled Meshal, ish-lider politik i Hamasit
I lindur pranë qytetit Ramallah të Bregut Perëndimor, Meshal u bë kreu i zyrës politike të Hamasit në vitin 1996 dhe e ka udhëhequr organizatën nga mërgimi. Dy vjet më vonë, agjentët izraelitë i injektuan atij një helm me veprim të ngadaltë në Jordani, duke e futur në koma. Ai u shpëtua nga një antidot i ofruar nga Izraeli si pjesë e një marrëveshjeje diplomatike me Jordaninë. Messal e kaloi karrierën e tij duke lëvizur nga një shtet arab në tjetrin, duke jetuar në Kuvajt, Jordani, Katar dhe Siri. Kur dha dorëheqjen nga drejtimi i Byrosë Politike, ai u pasua në vitin 2017 nga Haniya. Messal mbetet një zyrtar me shumë ndikim në grup.
Khalil al-Haya, nënkryetar i Hamasit
Al-Haya, jeton në mërgim në Katar, ka qenë një zyrtar i Hamasit për dekada dhe nënkryetar i Sinwar. Ai i mbijetoi një atentati izraelit në vitin 2007, kur një sulm ajror në shtëpinë e tij në Gaza vrau anëtarët e familjes së tij.
Musa Abu Marzouk, anëtar i Byrosë Politike të Hamasit
Një nga themeluesit e Hamasit, Abu Marzouk, filloi karrierën e tij politike në Emiratet e Bashkuara Arabe, ku ndihmoi në krijimin e një dege të Vëllazërisë Myslimane Palestineze, nga e cila u krijua Hamasi. Më vonë ai shkoi në Shtetet e Bashkuara, ku ndihmoi në themelimin e fondacioneve islamike, shumë prej të cilave fokusohen në çështjen palestineze. Në vitin 1996, kur ai ishte kreu i zyrës politike të Hamasit, ai u përball me akuzat izraelite për financimin dhe mbështetjen e Hamasit, organizatë e cila konsiderohet një organizatë terroriste në Izrael dhe SHBA. Pas 22 muajsh në një burg në Manhatan, ai pranoi të hiqte dorë nga statusi i tij i qëndrimit të përhershëm në Shtetet e Bashkuara dhe tha se nuk i kundërshtonte akuzat për terrorizëm që çuan në ndalimin e tij. Shtetet e Bashkuara, më pas e deportuan atë në Jordani.
Mohammed Deif, komandant i krahut ushtarak të Hamasit (Izraeli pretendon se e ka vrarë)
Daef iu bashkua Hamasit në moshë të re. Në vitin 2002, ai u bë udhëheqësi i krahut ushtarak të Hamasit, Brigadat Qassam, duke pasuar themeluesin e saj, i cili u vra në një sulm izraelit. Që atëherë, Dave ka orkestruar disa sulme në Izrael, duke përfshirë një seri sulmesh vetëvrasëse në vitin 1996. Në korrik, forcat izraelite bombarduan një zonë bregdetare të dendur të populluar të Gazës me municione të rënda në një përpjekje për të vrarë Daif. Ushtria izraelite më vonë njoftoi se kishte vrarë Dave në sulm. Hamasi as e konfirmoi dhe as nuk e mohoi vdekjen e tij. Ai kishte qenë në krye të listës së terroristëve më të kërkuar të Izraelit për dekada të tëra, pasi kishte shmangur më parë më shumë se 8 tentativa për vrasje. Në vitin 2014, një sulm ajror izraelit vrau një nga gratë dhe djalin e tyre të vogël.