Kllouni Vuçiç rrëzohet nga trau i ekuilibrit, digjet cirku serb

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç ka hedhur dyshime mbi të ardhmen e vendit të tij në Bashkimin Evropian, duke lënë të kuptohet se në vend të kësaj mund t’i bashkohet BRICS, bllokut ekonomik global të mbledhur nga Vladimir Putin në Rusi këtë javë.

Britanikja “The Times” shkruan se Beogradi ka balancuar mes Lindjes dhe Perëndimit për një kohë të gjatë, por se me luftën në Ukrainë, e cila e detyroi botën të mbajë anë, peshorja në Serbi po anon gjithnjë e më shumë drejt Kremlinit.

“Aleksander Vulin, zv kryeministri non grata, udhëtoi në samitin e BRICS në Kazan me ministrat serbë të mbrojtjes dhe ekonomisë. Gjatë samitit, ai u takua me krerët e Kinës, Bjellorusisë, Venezuelës dhe Egjiptit dhe u tha mediave ruse se shpresonte që Beogradi të bashkohej me bllokun. Ndërkohë, Millosh Vuçeviç, kryeministri serb simpatik dhe me syze, është dërguar në kryeqytetet evropiane për të diskutuar anëtarësimin në BE. Javën e kaluar, Olaf Scholz, kancelari gjerman, hapi tapetin e kuq për Vuçeviç, i cili këmbënguli që Beogradi mbetet i përkushtuar ndaj Brukselit. Rezervat e litiumit në Serbi, të nevojshme për prodhimin e baterive elektrike, janë në qendër të planeve të BE-së për kalimin në energjinë e gjelbër” – ka përmbledhur Times ngjarjet e javës së kaluar.

Sipas prestigjozes britanike, dy politikanët serb, Vulin dhe Vucevic, janë “asistentë besnikë të presidentit të tyre gjithnjë e më autoritar Aleksander Vucic”, i cili nuk morri pjesë në samitin e BRICS për shkak të vizitës së kryeministrit polak Donald Tusk dhe Ursula von der Leyen.

Gazeta britanike shkruan se Rusia dhe Serbia kanë patur prej kohësh një marrëdhënie të ngushtë për shkak të origjinës së tyre të përbashkët sllave dhe se Putini ka përdorur furnizime të lira me gaz për të konsoliduar ndikimin e tij mbi kombin ballkanik, i cili ndodhet strategjikisht në mes të aleatëve të BE-së dhe NATO-s.

Një nga metaforat më të zakonshme të përdorura për të përshkruar politikën e jashtme të Serbisë është ajo e ecjes në litar mes dy blloqeve kundërshtare që kohët e fundit kanë qenë në luftë. Megjithatë, sa herë që lëkundet ai tel i hollë, litari serb anon nga perëndimi dhe rigjen ekuilibrin.

Teli u lëkund për herë të fundit që kur presidenti rus Vladimir Putin publikisht në fillim të shtatorit deklaroi se pret Presidentin e Serbisë në samitin e BRICS, i cili po mbahet në Kazan. Me rastin, Vuçiç bëri një tërheqje duke u mbrojtur me “turmën në zonën e penalltisë” sic u shpreh ai, duke u justifikuar me një numër të madh takimesh të paracaktuara.

Diplomati Sreçko Gjukiç tha per median serbe NIN tha se  “Çmimi që Vuçiq do të duhej të paguante për udhëtimin në Rusi është statusi që ai gëzon në Perëndim, një status mjaft i rehatshëm për Perëndimin, ku ata njohin dhe tolerojnë pikëpamjet që ai shpreh publikisht”

Duke folur për bisedën telefonike mes dy presidentëve, Gjukiq shton se nuk mund të përjashtojë mundësinë që roli i Vuçiqit të jetë disi i koordinuar me përfaqësuesit e Perëndimit. Gjithsesi e gjitha kjo eshte një tjetër piruetë diplomatike.

Veç kësaj, Vuçiq në mënyrë diskrete hapi derën për temën e anëtarësimit në BRICS në një intervistë te mevonshme, duke pretenduar se opinioni publik është i ndarë në mënyrë të barabartë, 42 për qind secili, mes atyre qytetarëve që janë në favor të anëtarësimit në BE dhe atyre që janë në favor të aderimit ne BRICS.

“Në Bruksel, dhe aq më tepër në Uashington, kanë një pamje shumë pragmatike të botës – ata nuk e harxhojnë kohen duke pare bukurite e tua, por shikojne se çfarë ndryshimi ben. Dhe kur gjërat shikohen nga ky këndveshtrim, nuk është e paarsyeshme të pretendohet se Serbia ka bërë më shumë për kauzën ukrainase sesa disa vende evropiane që kanë vendosur sanksione ndaj Rusisë” – theksoi Gjukiç, duke shtuar se nga ana tjetër, si dikush që mban gjithmonë një sy në sondazhet e opinionit publik, Vuçiq e di shumë mirë se sa e përhapur dhe thellësisht pro-ruse është ndjenja mes qytetarëve.

“Se Rusofilia është pjesërisht produkt i historisë, pjesërisht i mitologjisë dhe pjesërisht i nxitur nga elitat politike – është një pjesë e madhe e byrekut politik që duhet kapërcyer. Në rrethana të tilla, Vucic më së shumti kamuflon dhe minimizon kanalet e thella të ndikimit të Evropës dhe Amerikës ne Serbi, të mishëruara në kontrata, donacione dhe investime, ndërsa rusët dhe kinezët janë fryrë artificialisht” – potencoi Gjukiç