Bota
Gjeorgjia në rrugën për t’u bërë Ukraina e re/ Skenat nga Tbilisi kujtojnë ato të Maidan në 2013
Fotot dhe videot e protestave dhe trazirave që po mbërrijnë nga Gjeorgjia këto ditë, të kujtojnë skenat pothuajse identike nga sheshi kryesor i Kievit, Maidan, ne vitin 2013. Arsyeja e protestave masive është e ngjashme – qeveria pro-ruse, e cila ka konfirmuar se po braktis qasjen e saj ndaj Bashkimit Evropian.
Para luftës në Ukrainë, para aneksimit të Krimesë, Evropa ishte e tronditur nga pushtimi rus i Gjeorgjisë. Në dukje shumë kohë më parë në vitin 2008, ai pushtim ishte, në sytë e Perëndimit, një anomali. Në atë kohë, Rusia kishte marrëdhënie relativisht të mira me SHBA-në dhe Evropën dhe bashkëpunimi ndërkombëtar ishte në kulmin historik.
Megjithatë, agresioni rus kundër Gjeorgjisë shënoi fillimin e një epoke të re në marrëdhëniet midis Rusisë dhe fqinjëve të saj. Gjashtëmbëdhjetë vjet më vonë, është e qartë se ajo luftë ishte një prelud i konfliktit aktual me Perëndimin, i cili kulmoi me pushtimin e Ukrainës. Tani Gjeorgjia është përsëri në qendër të kësaj “lufte të re të ftohtë”. Këtë herë Rusia po përdor kuti votimi në vend të tankeve për të ushtruar ndikimin e saj, shkruan UnHerd.
Përpara zgjedhjeve parlamentare të 26 tetorit, liberalët gjeorgjianë ishin optimistë. Për herë të parë pas disa vitesh, opozita pati një shans për të rrëzuar nga pushteti partinë pro-ruse Ëndrra Gjeorgjiane. Megjithëse exit poll-et ishin të favorshme, rezultatet tronditën opozitën – Ëndrra Gjeorgjiane fitoi 54% të votave, pavarësisht ligjeve të diskutueshme si ai për “agjentët e huaj” dhe kufizimet e të drejtave të komunitetit LGBT.
Opozita pro-evropiane pretendon se zgjedhjet janë vjedhur. Pamjet që tregojnë futjen e fletëve të votimit dhe sulmet ndaj vëzhguesve të zgjedhjeve qarkulluan në media. Analizat e pavarura kanë konfirmuar shumë prej pretendimeve. Opozita bëri thirrje për protesta, duke akuzuar Rusinë për orkestrimin e fitores zgjedhore të Ëndrrës Gjeorgjiane.
Rezultatet e zgjedhjeve në Gjeorgji u njohën nga këto vende: Rusia, Hungaria, Kina, Turqia, Armenia dhe Azerbajxhani.
Nga ana tjetër, SHBA, Bashkimi Evropian dhe disa qeveri evropiane dënuan parregullsitë në procesin zgjedhor dhe shprehën shqetësimin për gjendjen e demokracisë në Gjeorgji. Është veçanërisht e rëndësishme që Suedia ndërpreu marrëdhëniet me qeverinë gjeorgjiane, duke përmendur “rrëshqitjen demokratike” si arsyen kryesore.
Medvedev: Gjeorgjia po merr rrugën e Ukrainës
Ish-presidenti rus Dmitry Medvedev tha se Gjeorgjia “po lëviz me shpejtësi në rrugën e Ukrainës, në një humnerë të errët”, duke paralajmëruar se situata të tilla “zakonisht përfundojnë shumë keq”. Fjalët e tij ngritën më tej tensionet në vend, i cili është në një pikë kthese midis qeverisë pro-ruse dhe opozitës pro-evropiane.
Për të rinjtë gjeorgjianë që duan anëtarësimin në Bashkimin Evropian, lufta është vendimtare. Sipas sondazheve, edhe 90% e popullsisë mbështet rrugën evropiane. Megjithatë, nëse partia pro-ruse Ëndrra Gjeorgjiane mbetet në pushtet, ato ëndrra mund të shuhen. Kjo parti jo vetëm që shpalli ndalimin e aktiviteteve të shumicës së partive opozitare, por i quajti rezultatet e zgjedhjeve të ngjashme me gjyqet në Nuremberg, gjë që polarizon më tej skenën politike.
Kontrolli i Gjeorgjisë është strategjikisht vendimtar për Rusinë për shkak të vendndodhjes së saj përgjatë Detit të Zi, rrugëve tregtare dhe korridoreve energjetike. Dominimi i Tbilisit mund të prekë edhe vendet fqinje si Armenia, Moldavia dhe Kazakistani, duke zgjeruar më tej ndikimin rus.
Revolucioni Euromaidan ishte përpjekja e parë për të rikthyer dominimin rus mbi hapësirën post-sovjetike. Gjeorgjia tani paraqet një test të ri. Për momentin, fuqitë perëndimore po e shikojnë me kujdes zhvillimin e situatës, por përshkallëzimi është i pashmangshëm. Gjeorgjia ka një rol kyç në konfliktin më të gjerë midis Rusisë dhe Perëndimit, dhe është shumë e rëndësishme për t’u injoruar.