Trump-Putin/ Një bisedë dy-orëshe që ngre më shumë pyetje se përgjigje

Pas një bisede dy-orëshe telefonike me presidentin rus Vladimir Putin, ish-presidenti amerikan Donald Trump ka deklaruar se Rusia dhe Ukraina do të “fillojnë menjëherë negociatat” për një armëpushim dhe për t’i dhënë fund luftës. Në një postim në rrjetin e tij social, Trump shprehu optimizëm se marrëveshja është e mundur dhe se kushtet do të negociohen nga dy palët, ndoshta me ndihmën e Papës.

Megjithatë, mesazhi i Trump bie ndesh me deklaratën më të matur të Kremlinit. Putin u shpreh vetëm se Rusia është e gatshme të punojë me Ukrainën për një “memorandum mbi një marrëveshje të mundshme paqeje në të ardhmen”, pa dhënë shenja konkrete për një armëpushim të menjëhershëm. Presidenti rus theksoi gjithashtu se çdo marrëveshje duhet të adresojë “shkaqet rrënjësore” të luftës, duke rikthyer narrativën e Kremlinit për aspiratat europiane të Ukrainës si burim i konfliktit.

Trump nga ana tjetër vijon të paraqesë veten si ndërmjetësi kryesor për t’i dhënë fund luftës. Në deklarata të mëhershme, ai kishte premtuar se do të mbyllte konfliktin “brenda 24 orëve” sapo të kthehej në detyrë. Së fundmi, kishte thënë se vetëm një takim ballë për ballë me Putinin do ta zgjidhte çështjen.

Por retorika e Trump ngre edhe pikëpyetje për rolin amerikan në konflikt. Ai pranoi se ka një “vijë të kuqe në mendje” dhe la të hapur mundësinë që SHBA të tërhiqet nga ndërmjetësimi, nëse përpjekjet e tij nuk japin rezultat. Kjo e ka shqetësuar dukshëm presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky, i cili deklaroi të hënën se “është jetike që SHBA të mos distancohet nga bisedimet dhe përpjekjet për paqe”.

Rreziku i tërheqjes amerikane nga skena diplomatike ka ndezur debate edhe brenda vetë administratës, ku zëvendëspresidenti JD Vance dhe sekretari i shtetit Marco Rubio kanë sugjeruar ndërprerje të mundshme të ndihmës ushtarake dhe inteligjencës për Kievin. Një zhvillim i tillë do të favorizonte Rusinë, që ka burime më të mëdha krahasuar me një Ukrainë të izoluar nga mbështetja amerikane.

Ndërkohë, edhe pse Trump ka ofruar si “karrotë” lehtësime të mundshme të sanksioneve dhe marrëveshje tregtare me Rusinë, ai nuk ka përmendur ndonjë ndëshkim të mundshëm nëse Putin vazhdon agresionin. Kjo vjen në një kohë kur Rusia kreu më 19 maj, të hënën, sulmin më të madh me dronë në qytetet ukrainase që nga fillimi i luftës.

Pavarësisht fjalëve të shumta, realiteti në terren duket i pandryshuar: Ukraina dhe Rusia ndoshta do të vazhdojnë disa lloj bisedimesh, por një marrëveshje e qëndrueshme duket ende larg. Në një konflikt që ka hyrë në vitin e tij të tretë, paqja mbetet një premtim i largët mes retorikës politike dhe realitetit të luftës.