Analiza/ Ukraina tani është lu’fta e Trumpit

Vladimir Putin e nisi. Joe Biden nuk e ndaloi. Por, pavarësisht përpjekjeve të tij për të kundërtën, kjo është java në të cilën pushtimi i Ukrainës nga Rusia bëhet lufta e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump.

Zyra më e fuqishme në botë nuk fton gjithmonë zgjedhje. Trump është i mandatuar për t’u marrë me konfliktin më të madh në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore, sepse Shtetet e Bashkuara ishin të përfshira, nën paraardhësin e tij, si aleati dhe sponsori kryesor i Ukrainës.

Trump mund ta kishte ndërprerë plotësisht luftën. Por në vend të kësaj, ai zgjodhi të impononte forcën e personalitetit të tij, fillimisht përmes idesë se mund ta përfundonte atë brenda 24 orësh, ose një afati të rishikuar prej 100 ditësh. Pastaj ai u përpoq të lundronte në personalitetet e saj, duke u afruar fillimisht me presidentin rus, duke përsëritur rrëfimet e tij dhe më pas duke e qortuar publikisht Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky në Zyrën Ovale, shkruan CNN.

Ai i goditi fort aleatët e tij në NATO, duke kërkuar që të paguanin më shumë për mbrojtjen e Evropës, gjë që ata e bënë. Dhe më pas, përpjekjet e forta diplomatike u vunë në lëvizje, duke dhënë në fund shumë pak rezultate.

Por është pikërisht në dy javët e fundit që vendimet e Trumpit – dhe realizimet – e kanë shndërruar këtë në një problem që tani ai e zotëron. Ai e ka parë që Putini nuk dëshiron paqe. Ai e ka parë që Ukraina ka nevojë urgjente për armë dhe u përpoq ta ndihmonte, megjithëse në një mënyrë të zbehtë. Ai bëri zgjedhjen e jashtëzakonshme të përgjigjes ndaj kërcënimeve bërthamore të ish-presidentit rus Dmitry Medvedev, të cilat zakonisht injorohen, me kërcënime më të ashpra bërthamore për pozicionimin e nëndetëseve bërthamore amerikane më afër Rusisë. SHBA-të kaluan nga ndalimi i ndihmës ushtarake për Ukrainën në kërcënimin me forcë bërthamore kundër Rusisë në më pak se një muaj.

Ndërsa kjo javë mbaron, me afatin e shkurtuar të Trump për një marrëveshje paqeje që po afrohet, ai duhet të marrë ndoshta vendimin më të rëndësishëm të konfliktit deri më tani. A vendos ai penalitete – tarifa dytësore kundër klientëve të energjisë së Rusisë – që dëmtojnë vërtet? A e pranon ai që SHBA-të dhe aleatët e saj mund të duhet të durojnë pak dhimbje ekonomikisht, për të shkaktuar dhimbje?

Vendosja e sanksioneve serioze dytësore ndaj Indisë dhe Kinës mund të trazojë tregun global të energjisë. Trump njoftoi të hënën se do të rriste tarifat ndaj Indisë sepse ajo po shiste naftë bruto ruse me fitim dhe se nuk “i interesonte se sa njerëz po vriten nga Makineria Ruse e Luftës”, megjithëse nuk dha detaje në lidhje me masat e reja. India nuk e ka bërë të qartë publikisht nëse ka ndërmend të ndalojë blerjen e produkteve ruse të energjisë. Kina është plotësisht e varur nga nafta dhe gazi rus dhe thjesht nuk mund të përballojë të ndalojë blerjen e tyre.

Për të shmangur një tjetër moment “TACO” – shkurtim për Trump Always Chickens Out – Trump do të duhet të shkaktojë pak shqetësim dhe ka të ngjarë të ndiejë pak kundërpërgjigje. Ose ai mund të kërkojë një dalje nga lufta, nëse një i ofrohet të dërguarit të tij të posaçëm Steve Witkoff në një vizitë të pritur në Moskë këtë javë. Trump ndoshta mund të pranojë një takim dypalësh me Putinin si një shenjë të progresit drejt paqes. Por edhe kjo tërheqje do të thoshte prapëseprapë se ai ka lënë gjurmën e tij të pashlyeshme në luftë – se, sipas fjalëve të ish-Sekretarit të Shtetit të SHBA-së Colin Powell në lidhje me Irakun, nëse Shtetet e Bashkuara e prishin atë, ato janë përgjegjëse për të.

Trump nuk mund t’i ketë të dyja. Është në natyrën e tij të kërkojë të jetë qendra e të gjitha vendimeve dhe shtylla e vëmendjes për çdo çështje të caktuar. Çdo pikë kthese deri më tani është bazuar në zgjedhjen dhe imagjinatën e tij personale. Dhe me këtë vjen një mësim kyç i presidencës amerikane.

Trump nuk ka të drejtë të zgjedhë se cilat probleme janë të tijat dhe cilat mund të injorojë. Platforma e MAGA-s, “Amerika e Para”, mund të ketë të bëjë me zvogëlimin e gjurmës globale të Uashingtonit, por nuk i lejon Trump-it të zotërojë vetëm sukseset e tij – dhe jo dështimet e tij. Nëse Trump nuk e zvogëlon gjurmën e fuqisë amerikane në nivel global në zero – e papajtueshme me një personalitet presidencial të detyruar të “bëjë” dhe të shqetësohet – gjithmonë do të ketë disa probleme që janë të Amerikës.

Ai thotë se dëshiron që luftërat të ndalen. Por kjo nuk mjafton në vetvete. Luftërat nuk janë zbatuar të gjitha.

Ish-Presidenti i SHBA-së, Barack Obama, trashëgoi luftëra si në Irak ashtu edhe në Afganistan. Ai u shmang shpejt nga e para dhe e dyfishoi ritmin me një rritje të dytën, gjë që nuk funksionoi. Afganistani u bë lufta e Obamës, edhe pse ishte një rrëmujë që ai e kishte trashëguar. Trumpit, nga ana tjetër, iu la ajo rrëmujë dhe ai ia la zgjidhjen e tij të shpejtë Bidenit për ta ekzekutuar, në rrëzimin kaotik të gushtit 2021, i parakaluar gjerësisht nga republikanët si një demokrat në dështim.

Trump përballet me të njëjtin problem të trashëgimit të një krize. Ai nuk mund të dëshirojë që konflikti të marrë fund. Vdekjet në fushën e betejës për të cilat ai vajton kanë shkaktuar dëme dhe pikëllim, duke e shndërruar këtë në një luftë ekzistenciale mbijetese për Kremlinin dhe për shpirtin e shoqërisë ukrainase.

Ukrainasit duan të jetojnë në paqe, pa sirena sulmesh ajrore çdo natë. Putini nuk dëshiron paqe, dhe në vend të kësaj kërkesat e tij më të fundit maksimaliste përbëjnë diçka të barabartë me dorëzimin e Ukrainës.

Në fund të fundit, është pasqyrim i një realiteti të ashpër që kjo duhet parë si lufta e Trump. Është konflikti përcaktues i presidencës së tij dhe i epokës pas 11 shtatorit. Rezultati i tij përcakton sigurinë evropiane dhe armiqësinë kineze gjatë dekadës së ardhshme. Kina e kupton këtë dhe ka nevojë që Rusia të fitojë. Evropa e kupton këtë dhe po armatoset në mënyrë që Rusia të mos shohë mundësi në dobësinë e bllokut. Nëse Trump e kupton këtë dhe pranon vendime të pakëndshme dhe të ashpra me pasojat që vijnë, do ta mësojmë në javën e ardhshme./CNN