Banka Qendrore Evropiane rrit normën bazë të interesit

Përballë inflacionit, Banka Qendrore Evropiane vendosi një rritje të mëtejshme të ndjeshme të normave të interesit. Norma referuese e interesit po rritet për herë të tretë këtë vit, këtë herë nga 1.25 në 2.0 për qind.

Banka Qendrore Evropiane (BQE) po lufton inflacionin rekord në eurozonë duke rritur sërish ndjeshëm normat referuese të interesit. Kujdestarët e monedhës, të mbledhur rreth presidentes së bankës qendrore Christine Lagarde, vendosën të rrisin normën bazë me 0.75 pikë për ta çuar atë në 2.0 për qind.

Norma e depozitave, një faktor përcaktues në tregjet financiare, u rrit me të njëjtën masë në 1.50 për qind. Kjo është rritja e dytë e madhe radhazi e normës së interesit pas asaj në shtator dhe e treta e rritjes së normës së interesit këtë vit. Duke rritur normat e interesit, BQE dëshiron ta bëjë kredinë më të shtrenjtë në mënyrë që të frenojë kërkesën dhe të luftojë kështu normat e larta të inflacionit.

Rritje të mëtejshme janë të mundshme
Kujdestarët e monedhës kanë sinjalizuar gjithashtu gatishmëri për të rritur më tej normat e interesit: Këshilli Drejtues i BQE-së “supozon se do të vazhdojë të rrisë normat e interesit”, u tha. Këtë e ka konfirmuar edhe Lagarde gjatë konferencës së tij së shtypit. Më tej ajo theksoi se vendimet e ardhshme do të merren takim pas takimi. Mbledhja e radhës e rregullt e BQE-së është caktuar për në dhjetor.

Aktiviteti ekonomik ndoshta u ngadalësua ndjeshëm në tremujorin e tretë, tha presidentja e BQE-së në Frankfurt. BQE pret që ekonomia e 19 vendeve të eurozonës të vazhdojë të ngadalësohet deri në fillim të vitit të ardhshëm.

Të dhënat e fundit ekonomike tregojnë se eurozona po shkon drejt një recesioni, veçanërisht për shkak të dobësisë së ekonomisë së saj më të madhe, Gjermanisë. Kështu, indeksi i menaxherëve të blerjeve (PMI) për sektorin privat ra në tetor dhe tashmë është shumë nën pragun e rritjes prej 50 pikësh.

Shtetet e Eurozonës duhet të ulin borxhin e tyre

Lagarde u bëri thirrje qeverive të eurozonës që të vazhdojnë përpjekjet për të ulur borxhin e tyre publik. Qeveritë duhet të ndjekin një politikë financiare “që tregon se duan të ulin gradualisht borxhet e larta publike”. Por në të njëjtën kohë ajo kërkoi ndihmë për “më të dobëtit” – edhe nëse ajo është “e kufizuar në kohë dhe e shënjestruar”.

Reagim ndaj rritjes së vazhdueshme të çmimeve
Me një tjetër rritje të madhe të normave të interesit, kujdestarët e monedhës po reagojnë ndaj rritjes së vazhdueshme të çmimeve. E nxitur nga rritja e çmimeve të energjisë dhe ushqimeve pas luftës në Ukrainë, norma e inflacionit u rrit në 9.9 për qind në shtator, niveli më i lartë që nga krijimi i bashkimit monetar.

Rritja e çmimeve preku gjithnjë e më shumë sektorë të ekonomisë. Edhe duke përjashtuar çmimet e energjisë dhe ushqimeve, të cilat janë subjekt i luhatjeve, norma e inflacionit është rritur ndjeshëm kohët e fundit. Inflacioni tani është pothuajse pesë herë më i lartë se objektivi i inflacionit prej dy për qind i Bankës Qendrore, të cilin ajo e konsideron ideale për ekonominë.

Ndikim i qartë në inflacionin e importuar
Së fundi, politika monetare e kujdestarëve të monedhës ka një ndikim të qartë në një pjesë të inflacionit, përkatësisht në të ashtuquajturin inflacion të importuar. Në të vërtetë është edhe dobësia e euros ajo që po rrit çmimet. Mallrat, si nafta, kuotohen në dollarë. Nëse euro bie kundrejt dollarit, blerësit në eurozonë duhet të paguajnë më shumë për të njëjtën sasi nafte, të gjitha gjërat e tjera janë të barabarta.

Rritja e normave bazë të interesit në eurozonë, megjithatë, i bën investimet në eurozonë më tërheqëse, gjë që rrit kërkesën për euro dhe rrjedhimisht normën e euros. Tregu i valutës së fundmi ka treguar se sa ndikuese mund të jetë politika monetare e BQE-së. Që nga fillimi i javës, kursi i këmbimit euro/dollar është rritur me rreth 1.6 për qind. Vëzhguesit e tregut flasin për një “efekt parashikues” klasik: investitorët kanë parashikuar si rrjedhim rritjen e menjëhershme të normës bazë të interesit./DW/