Deklarata e Samitit të NATO-s lë jashtë anëtarësimin e Ukrainës dhe premtimin për 40 miliardë dollarë ndihmë

Një draft njëfaqësh i një deklarate të përbashkët për Samitin e ardhshëm të NATO-s lë jashtë aspiratat e Ukrainës për anëtarësim dhe premtimin e vitit të kaluar prej mbi 40 miliardë dollarësh mbështetje, raportoi Bloomberg më 11 qershor pas shqyrtimit të draftit.

Ky lajm sinjalizon se, për herë të parë që nga viti 2022, lufta e Rusisë kundër Ukrainës nuk do të jetë fokusi kryesor i takimit vjetor të NATO-s, i cili do të zhvillohet më 24-25 qershor në Hagë.

Dokumenti jashtëzakonisht i shkurtër e njeh Rusinë si një kërcënim për NATO-n, por jo si një agresor në Ukrainë. Gjithashtu nuk përmend Kinën, raportoi Bloomberg.

Komunikata e Samitit të vitit 2024 në Washington e quajti Pekinin si një “mundësues vendimtar” të luftës së Rusisë kundër Ukrainës. Takimi i vitit të kaluar përfshinte gjithashtu një deklaratë se rruga e Ukrainës drejt NATO-s është “e pakthyeshme” dhe premtoi më shumë se 40 miliardë dollarë ndihmë shtesë ushtarake. Këtë vit, dokumenti do të përqendrohet vetëm në shpenzimet e Mbrojtjes, pasi Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump po i shtyn partnerët e NATO-s të rrisin kufirin e shpenzimeve ushtarake nga 2% në 5% të PBB-së.

Versioni përfundimtar i deklaratës mund të ndryshojë ende, raportoi Bloomberg.

Shkurtësia e komunikatës dhe vetë samitit, si dhe fokusi i zvogëluar në Ukrainë, rrjedh nga përpjekja për të shmangur konfliktin midis Trump dhe aleatëve evropianë.

Në një ndarje të mprehtë nga ish-Presidenti i SHBA-ve Joe Biden, administrata Trump nuk ka miratuar asnjë paketë të re ndihme ushtarake për Ukrainën dhe sinjalizoi qëllimin e saj për të zvogëluar ndihmën për Kievin në buxhetin e vitit të ardhshëm.

Presidenti i SHBA-ve fillimisht u zotua të ndërmjetësonte një marrëveshje paqeje midis Kievit dhe Moskës, por u bë gjithnjë e më pak i angazhuar në proces ndërsa negociatat ngecën dhe Rusia vetëm sa intensifikoi sulmet e saj kundër Ukrainës.

Sipas Bloomberg, aleatët e NATO-s do të zotohen të ndajnë të paktën 3.5% të PBB-së për nevojat e mbrojtjes dhe 1.5% për mbrojtjen e infrastrukturës dhe përgatitjen civile deri në vitin 2032. Shtetet anëtare do të shqyrtojnë gjithashtu llogaritjen e kontributeve të tyre në Ukrainë si pjesë të objektivave të rinj të shpenzimeve të mbrojtjes, raportoi media.

Samitit i paraprinë thashethemet se Presidenti Volodymyr Zelensky nuk do të ftohej të merrte pjesë për herë të parë për shkak të kundërshtimit të SHBA-ve.

Më vonë, spekulimet u shpërndanë pasi media holandeze raportoi se Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte e kishte ftuar udhëheqësin ukrainas të merrte pjesë.