I deleguar i Shteteve të Bashkuara të Amerikës për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, ka potencuar se formimi i Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe dhe Këshilli i Evropës janë dy procese të lidhura me njëra tjetrën.

Në konferencën e tij të fundit për media si emisar amerikan për Ballkanin Perëndimor, Escobar ka thene se është vështirë të kuptohet pse Kosova nuk i përmbush obligimet e saj ligjore.

“Mendoj se janë shumë të lidhura. Së pari, Këshilli i Evropës ka të bëjë me trajtimin e minoriteteve dhe Kosova ka bërë zotim të qartë për trajtimin e minoriteteve dhe kjo përfshin edhe Asociacionin. Ky është një zotim i kamotshëm që është i shkruar edhe në Planin e Ahtisaarit, është i shkruar në Marrëveshjen e Brukselit dhe të Ohrit” – deklaroi Escobar.

Diplomati amerikan ndër të tjera është shprehur i shqetësuar se Kosova mund të mos i ketë votat për Këshillin e Evropës, dhe se mos-procedimi me Asociacionin do të sillte vonesa të tjera.

“Ne e kemi të vështirë ta kuptojmë pse Kosova nuk e përmbushë obligimin e saj ligjor dhe nuk ka sinjalizuar se është e përkushtuar që ta bëjë këtë. Shqetësimi ynë është se pas pranimit të Kosovës në KiE vetëm do të kishte më shumë vonesa për zbatimin e marrëveshjes për Asociacionin dhe këtë gjë e besojnë disa”, ka treguar emisari amerikan

SHBA-ja, sipas tij, nuk ka votë në këtë organizatë evropiane, por qëndrimi i Uashingtonit është që Kosova duhet të jetë anëtare me të drejta të plota e Bashkimit Evropian, NATO-s dhe Kombeve të Bashkuara.

“Pozicioni i SHBA-së është se Kosova duhet të jetë anëtare e plotë e BE-së, NATO-së dhe Kombeve të Bashkuara, por që të arrihet kjo e rëndësishme është që Kosova t’i dëgjojë partnerët evropianë” – theksoi Escobar

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, të mërkurën në mbledhjen e radhës së Qeverisë së Kosovës ka pranuar se Asociacioni është kusht për anëtarësim në Këshillin e Evropës. Megjithatë ai e ka quajtur “absurde” kërkesën e Gjermanisë dhe Francës që draft-statuti i Asocaicionit të dërgohet në Gjykatën Kushtetuese para anëtarësimit në KiE. Kurti madje u distancua nga përgjegjësia në rast se vendi dështon t’i sigurojë votat e nevojshme për t’u anëtarësuar në Këshillin e Evropës, duke deklaruar se “nuk ka faj” për “mungesën e përkrahjes” nga “shtetet demokratike” që kërkuan “sinjale të qarta” para se ata të bien dakord për pranimin e Kosovë

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, në një konferencë për media, teksa u distancua nga përgjegjësia në rast se vendi dështon t’i sigurojë votat e nevojshme për t’u anëtarësuar në Këshillin e Evropës, deklaroi se “nuk ka faj” për “mungesën e përkrahjes” nga “shtetet demokratike” që kërkuan “sinjale të qarta” para se ata të bien dakord për pranimin e Kosovës.

“Përgjigja në pyetjen se çfarë do të bëhet me anëtarësimin e Kosovës nuk duhet të kërkohet në Prishtinë. Ne nuk kemi përgjegjësi e as faj sepse kemi plotësuar gjithçka” –  shtoi kreu i ekzekutivit, teksa komentoi kërkesën e partnerëve të QUINT-it që draftstatuti për Asociacionin e Komunave me Shumicë Serbe të procedohet në Gjykatën Kushtetuese të Kosovës.

Vendimi për anëtarësimin e Kosovës në Këshillin e Evropës i takon ministrave të jashtëm të shteteve anëtare që pritet të mblidhen në mes të majit në Strasburg të Francës. E për të marrë dy të tretat e votave, vendi i vogël ballkanik duhet të çojë “pesha të rënda” nëse dëshiron që përfundimisht të bëhet anëtarja më e re e organizatës më të vjetër.

“Ne presim që gjithçka të shkojë mbarë e mirë më 17 maj, por siç e dini, nuk varet veç prej nesh, varet prej atyre që votojnë atje. Pra, janë vendet anëtare të cilat me ministrat e tyre të punëve të jashtme do ta thonë fjalën e fundit”-  theksoi kryeministri Kurti pas mbledhjes së Qeverisë së Kosovës, ku njoftoi se s’do t’i pranojë kushtëzimet shtesë të Francës dhe Gjermanisë.

Megjithatë, disa liderë evropianë, posaçërisht presidenti i Francës, Emmanuel Macron, duke marrë parasysh faktin se përkundër zotimeve, ekzekutivi kosovar s’e ka bërë asnjë hap drejt Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe, kërkojnë shtyrjen e vendimmarrjes për Kosovën – për të paktën një vit, nëse jo më shumë. Përveç nëse bëhet progres javët në vijim.

Pas lajmit se Miroslav Lajçak, i dërguari i posaçëm i BE-së për dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, po largohet për një detyrë tjetër, shumë u habitën nga lajmi se Gabriel Escobar , i cili, ashtu si Lajçak, nuk do të shihet më në Beograd dhe Prishtinë në rolin e të dërguarit special të SHBA-së për Ballkanin Perëndimor, pasi sipas DASH, po shkon në një tjetër mision.

Deri më tani nuk dihet nëse dhe kush së bashku me pasardhësin e Lajçakut, Borut Pahor, në periudhën e ardhshme do të tentojnë që në emër të Amerikës të normalizojnë marrëdhëniet Beograd-Prishtinë, por gjithsesi rezultatet e Escobar-it mund të analizohen.

Milica Andriç Rakiç, drejtore e programit të Iniciativës së Re Sociale nga Mitrovica Veriore, kujton se në fushatën parazgjedhore, administrata e Biden premtoi se do të mbështeste rolin kryesor të BE-së si ndërmjetëse në dialog, dhe ata vazhdimisht i qëndruan asaj.

“Fokusi më i madh i ‘gjeneralit’ amerikan në dialog ishte pozita e komunitetit serb në Kosovë përmes formimit të asociacionit, por nuk pati rezultate të prekshme, gjë që zyrtarët e Departamentit të Shtetit e pranuan hapur. SHBA-të kanë humbur një partner në Kosovë me qeverinë e Albin Kurtit dhe kjo ndikon ndjeshëm në aftësinë për të zbatuar vizionin e tyre për një Kosovë evropiane. Escobar ka qenë prej kohësh fytyra e strategjisë dhe kontributit të SHBA-së në dialog, por, ashtu si ndërmjetësi kryesor Lajçak, ishte i kufizuar në marrjen e vendimeve, si për karotat, ashtu edhe për shkopinjtë” – e përshkruajti ajo për median serbe ‘Danas’.

Sipas saj, si rezultat, dialogu në vend që të ishte një mjet për rregullimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, u shndërrua në një aparat zjarrfikës dhe tani dalëngadalë po bëhet burim i zjarreve dhe krizave të reja.

“Në mënyrë që roli i SHBA-së, pra i dërguari i saj, të ishte më efektiv, duhet të kishte vullnet që SHBA-të të përfshiheshin më shumë në dialog, në vend që të uleshin në dhomën tjetër teksa negociatat vazhdonin, por SHBA-të, nga respekti për partnerët e saj evropianë dhe BE-në, nuk e bënë këtë, të paktën administrata e Biden. Kjo është arsyeja pse emërimi i mundshëm i pasardhësit të Escobar do të varet ndoshta nga vlerësimi i Departamentit të Shtetit nëse në hierarkinë ekzistuese dhe kompetencat e të dërguarit ai ose ajo mund të kontribuojë në dialog më shumë se disa nga pozicionet e përhershme në Byronë për Evropën dhe Euroazinë” – vlerësoi Andriç Rakiç.

Dhe studiuesi i Rrugës së Tretë të Re, Dragoslav Rašeta, theksoi se për momentin nuk ka as informacione të besueshme dhe as thashetheme se kush mund të jetë i dërguari i ri special për Ballkanin Perëndimor, në radhë të parë për shkak se administrata Biden, për shkak të balancës së pushtetit ndërmjet Demokratëve dhe republikanëve në Senat dhe në Komisionin e Punëve të Jashtme të Senatit, kanë pasur shumë probleme me vendosjen e diplomatëve gjatë tre viteve të mëparshme………..

Gazetari i Kosovës, Vudi Xhymshiti ka reaguar pas deklaratës së Diplomatit Amerikan të Shtetit, Gabriel Escobar i cili e ka cilësuar Xhymshitin si një “gazetar të supozuar”. Në një postim në rrjetin social “X”, Xhymshiti shkruan se kjo deklaratë është një sulm që synon diskreditimin dhe heshtjen e gazetarisë kritike.

Ai shton se termi “gazetar i supozuar” i përdorur nga Escobar banalizon integritetin profesional dhe punën e gjerë të gazetarit, dhe ngjall urrejtje dhe mosbesim, duke nxitur potencialisht armiqësi ndaj gazetarit. Xhymshiti shton ndër të tjera se kjo deklaratë është alarmante kur buron nga një zyrtar qeveritar, roli i të cilit sipas tij në thelb kërkon një angazhim për të mbështetur vlerat demokratike, duke përfshirë lirinë e shtypit.

Reagimi në rrjetin social X:

Kur një diplomat i rangut të lartë nga Departamenti Amerikan i Shtetit, si zëvendësndihmës sekretari Gabriel Escobar, etiketon një gazetar të njohur si “gazetar i supozuar” në përgjigje të akuzave të dokumentuara, nuk është thjesht një sulm ndaj individit, por një shkelje e rëndë. të dekorit diplomatik dhe një fyerje ndaj lirisë së shtypit. Kjo deklaratë, veçanërisht e ardhur nga një figurë e përfshirë në polemika mbi konfliktet e mundshme të interesit, sugjeron një përpjekje të qëllimshme për të minuar besueshmërinë e gazetarit dhe largimin e vëmendjes nga çështjet thelbësore në fjalë. Veprime të tilla janë pjesë e një fushate më të gjerë shpifjeje të Escobar-it , që synon diskreditimin dhe heshtjen e gazetarisë kritike përmes vrasjes së personazheve. Kjo është veçanërisht alarmante kur buron nga një zyrtar qeveritar, roli i të cilit në thelb kërkon një angazhim për të mbështetur vlerat demokratike, duke përfshirë lirinë e shtypit . Termi ” gazetar i supozuar ” jo vetëm që banalizon integritetin profesional dhe punën e gjerë të gazetarit, por gjithashtu ngjall urrejtje dhe mosbesim , duke nxitur potencialisht armiqësi ndaj gazetarit. Është një taktikë që kërcënon vetë themelin e diskursit të informuar dhe llogaridhënies në çështjet publike, duke i bërë jehonë metodave më të errëta të përdorura zakonisht nga regjimet autoritare për të shtypur mospajtimin dhe për të kontrolluar narrativën. Pavarësisht përballjes me sulme ad-hominem që synojnë të minojnë besueshmërinë time, unë mbetem i padekur . Akuzat e dokumentuara për konflikt të mundshëm interesi që rrethojnë Zëvendës Ndihmës Sekretarin Gabriel Escobar kanë çuar në shkarkimin e tij , duke nënvizuar ndikimin e gazetarisë rigoroze investigative. Ky rezultat jo vetëm që justifikon përpjekjet tona të zellshme, por gjithashtu ripohon angazhimin tim për të mbështetur transparencën dhe llogaridhënien kundër interesave të fuqishme.