Connect with us

Shkrime

Editoriali i fortë në “The Guardian”/ Ç’fshihej pas fasadës së betimit të Trump

Në sipërfaqe, inaugurimi i Donald Trump dukej si transferimi i zakonshëm i pushtetit, me rivalët politikë që shkëmbenin duartrokitje të sjellshme. Kjo ishte një fasadë. Fjalimi i Trump shtirej si pajtim, por në realitet ishte një thirrje e së djathtës për të marrë armët kundër armiqve të tij, duke hedhur poshtë unitetin që përfaqëson ceremonia.

Trump prezantoi një pamje të zymtë të një vendi të gjunjëzuar, të cilin vetëm ai mund ta rigjallërojë. Ai shpalli jo një, por dy emergjenca kombëtare, duke u zotuar se do të dëbojë “miliona të huaj kriminelë” dhe “gërmo, zemër gërmo” për “arin e lëngshëm nën këmbët tona”. Thirrja e tij alarmante për të “marrë përsëri” Kanalin e Panamasë nga Kina lë të kuptohet mbi ambiciet për të riformuar rendin global, potencialisht përmes forcës.
Një mori urdhrash ekzekutivë Trumpianë do të përshpejtojë urgjencën klimatike, do të kundërshtojnë kushtetutën amerikane mbi shtetësinë e të drejtës së lindjes dhe do të zvogëlojnë fushën e mbrojtjes ligjore. Harrojeni retorikën nxitëse të Kenedit. Mesazhi i Trump ishte i prerë: armiq brenda dhe jashtë vendit, kini kujdes! Aty ku Roosevelt dikur frymëzoi me shpresë, Trump ofroi frikë.

Trump u përpoq të shfaqte veten si një vizionar që paralajmëron një epokë transformuese të SHBA. Fjalimi i tij nuk duhet të mashtrojë askënd. Ai filloi me një retorikë madhështore se “epoka e artë e Amerikës fillon pikërisht tani” dhe përfundoi me hiperbolën karakteristike se bashkëqytetarët e tij ishin “në prag të 4 viteve më të mëdha në historinë amerikane”. Trump është një showman i dështuar. Magjia e tij e fundit në pushtet e zbuloi atë se ishte një politikan që mbulonte egon e brishtë me bullizëm duke e tërhequr demokracinë amerikane në limite.

Ka qenë një kthesë e jashtëzakonshme për Trump, i cili kthehet në Shtëpinë e Bardhë si presidenti i 47-të. Ai ka sfiduar dy herë të qenit i akuzuar, një dënim penal dhe madje edhe një atentat. Retorika e tij rreth rikthimit të madhështisë kombëtare prek vetëm zhgënjimin e ndjerë të disave për fatin e tyre. Për shkak të motit të ftohtë, fjalimi i zotit Trump u mbajt brenda Kapitolit të SHBA-së, dhe jo jashtë ndërtesës. Ai e njeh fuqinë e fotografive. Ai donte që një tubim para fansave të devotshëm të ishte imazhi përcaktues i ditës, jo miliarderët, drejtuesit e kompanive të teknologjisë dhe oligarkët që iu ulën pranë gjatë fjalimit të tij.

Poza populiste maskonte një kontroll të paturpshëm oligarkik. Trump ka mashtruar votuesit e zakonshëm duke besuar se ai është kampioni i tyre, ndërkohë që i cilëson demokratët si elitistë të paprekshëm. Megjithatë, konfliktet e tij të interesit janë tronditëse. Në fundjavë, Trump bëri miliarda përmes një kriptomonedhe, një fitim i papritur i lidhur me vendimet rregullatore që ai kontrollon. Duhet të ketë rëndësi që strategjia e tij e dezinformimit mbjell përçarje dhe gërryen besimin, duke zëvendësuar faktet me politika të bazuara në identite që kërkojnë besnikëri absolute.

Lëvizja MAGA e zotit Trump nuk është unike. Por ai me siguri është. Narcizmi i tij, dëshira për lajka, përbuzja për kritikët dhe gatishmëria për të përdorur pushtetin për përfitime personale dhe hakmarrje e dalluan atë, duke e bërë një figurë që nuk ka gjasa të përsëritet në politikën amerikane së shpejti. Zgjedhjet e 2024-ës nxorën në pah ndarjen e hollë politike në SHBA, me republikanët që siguruan pushtetin me një diferencë të ngushtë duke nënvizuar një elektorat të ndarë thellësisht.

Thellësia e ndarjes është e tillë që Joe Biden, në një akt final dramatik, përdori kompetencat e tij të faljes për të mbrojtur anëtarët e familjes së tij dhe një numër të nëpunësve publikë aktualë dhe të mëparshëm, nga ndëshkimi i Trump. Një shtyllë e shtetit të së drejtës është besimi tek institucionet, dhe jo tek individët, për të vendosur drejtësinë. Amerikë, ki kujdes: braktisja e këtyre normave rrezikon të çmontojë themelet e vetë demokracisë. ©Marrë nga The Guardian

Advertisement