Enigma e Andriy Yermak, ‘problemzgjidhësit’ të Zelenskyt

Media amerikane Politico ka publikuar një artikull të gjerë rreth kreut të Zyrës së Presidentit të Ukrainës, Andriy Yermak, duke u përqendruar në ndikimin e tij politik, përfshirjen në shkarkimet e zyrtarëve dhe rolin në përpjekjet diplomatike që synojnë afrimin e paqes.

Artikulli i titulluar “Enigma e Andriy Yermak” u botua në versionin e shtypur të Politico.

Kritikët e cituar në artikull e përshkruajnë Yermak-un si një “mjeshtër të pamëshirshëm kukullash politike”, një figurë “në të njëjtin nivel me Presidentin Volodymyr Zelensky” dhe flasin për ambiciet e tij presidenciale.

Media shkruan se Yermak tani udhëheq përpjekjet diplomatike të Ukrainës, duke përfshirë përpjekjet për të ndërtuar lidhje me anëtarët e ekipit të Presidentit të SHBA-ve Donald Trump.

Gjatë negociatave në Stamboll në maj 2025, Yermak thuhet se mori drejtimin, duke koordinuar qëndrimet e Ukrainës me aleatët, ndërsa shmangu bisedimet e drejtpërdrejta me përfaqësuesit rusë.

Disa nga burimet e intervistuara nga Politico sugjerojnë se ndërsa udhëtonte nëpër kryeqytetet perëndimore për të promovuar interesat e Ukrainës, Yermak mund të jetë duke përdorur gjithashtu mundësinë për të forcuar reputacionin e tij. Megjithatë, Yermak e mohon këtë, duke thënë se “hyri në politikë së bashku me Volodymyr Zelensky dhe do të largohet së bashku me të”.

“Yermak është akuzuar për gjithçka – nga të qenit spiun rus, te një ‘kardinal gri’ i rrezikshëm, apo edhe një figurë e ngjashme me ‘Rasputin’, që ka ndikim mbi Zelenskyn. Megjithatë, tipari që Yermak ka të ngjarë të ndajë me Rasputin, i cili magjepsi familjen e Carit rus, është një instinkt i mprehtë për të lexuar njerëzit”, vëren artikulli.

Çfarë thonë njerëzit që kanë punuar me të?

“Yermak është një psikolog i shkëlqyer. Ai mund ta lexojë Zelenskyn dhe të parashikojë atë që dëshiron. Ai është i kujdesshëm – ai i ofron zgjidhje të gatshme Zelenskyt, i cili e urren të futet në detaje dhe nuk dëshiron që problemet t’i sillen”, tha një ish-ministër që kishte një konflikt serioz me kreun e Zyrës së Presidentit.

“Yermak ka qenë afër Zelenskyt që nga dita e parë në Bankova”, kujton ish-sekretarja e shtypit e Zelenskyt, Yuliia Mendel.

“Ata stërviteshin rregullisht së bashku në palestrën nëntokësore – aty u lidhën vërtet, si shokë stërvitjeje. Yermak e tejkaloi Andriy Bohdan duke organizuar shkëmbimin e parë të madh të të burgosurve me rusët”, shton Mendel.

Një tjetër ish-ministër vëren se kreu i Zyrës së Presidentit “ka ambicie jashtëzakonisht të mëdha” dhe kërkon njohje.

“Ai ka ambicie jashtëzakonisht të mëdha dhe e vetmja gjë që dëshiron vërtet është njohja. Andriy mund të jetë simpatik, por ai drejtohet nga një dëshirë e madhe që madhështia e tij të njihet. Ai do t’ju tregojë se njohja publike nuk do të thotë asgjë për të, se atij i intereson vetëm vendi dhe se edhe nëse emri i tij zhduket, nuk ka rëndësi. Por asgjë nga kjo nuk është e vërtetë. Ai pothuajse vuan fizikisht kur shtyhet në sfond – emri i tij duhet të jetë kudo”, citon Politico një ish-ministër të paidentifikuar të ketë thënë.

Artikulli përmend gjithashtu elementë të biografisë së Yermak. Politico shkruan se pasi u diplomua në universitet në vitet 1990, ai mori përsipër çdo punë që mund të gjente – përfshirë punën në një klub nate në Kiev. Klubi, vëren gazeta, tërhoqi “gangsterë dhe politikanë të njohur pro-rusë”.

Më vonë, Yermak punoi si “ndërmjetës” për dyqanin luksoz të veshjeve Sanahunt, duke ndihmuar në importimin e koleksioneve ekskluzive nga shtëpitë më të mira të modës franceze dhe italiane për një klientelë oligarkësh dhe politikanësh – një rol që rezultoi çelësi për ndërtimin e rrjetit të tij të kontakteve.

Politico shkruan se Yermak e zgjeroi shpejt rolin e tij dhe e rrethoi veten me njerëz që vareshin prej tij – përfshirë një grup këshilltarësh të papaguar që i raportojnë ekskluzivisht atij. Pak zyrtarë të lartë arritën të mbanin pozicionet e tyre nëse Yermak donte që ato të largoheshin. Një përjashtim i dukshëm ishte kreu i Inteligjencës së Mbrojtjes së Ukrainës, Kyrylo Budanov, i cili ruajti akses të pavarur te Presidenti Zelensky.

Artikulli gjithashtu vëren se largimi i disa figurave të afta nga Kabineti dhe ushtria – konkretisht Dmytro Kuleba si ministër i jashtëm dhe Gjenerali Valerii Zaluzhnyi si komandant i përgjithshëm i Forcave të Armatosura (me një implikim të fortë të përfshirjes së Yermak) – shkaktoi “ankth të brendshëm” dhe “shqetësim të qetë midis aleatëve perëndimorë”.

“Nuk kemi një Kabinet Ministrash plotësisht funksional. Në vend të kësaj, kemi një lloj kuazi-kabineti të udhëhequr nga Yermak, i cili kontrollon aksesin në agjendën e presidentit dhe tek vetë presidenti.

Dhe pastaj ka këta këshilltarë të çuditshëm që nuk janë nëpunës civilë, nuk marrin pagë nga shteti dhe nuk janë të detyruar të deklarojnë pasuritë e tyre”, citon Politico Daria Kaleniuk-un, drejtoreshë ekzekutive e Qendrës së Veprimit Kundër Korrupsionit.

“Oligarkët nuk janë më problemi kryesor i brendshëm i Ukrainës. As korrupsioni nuk është çështja kryesore. Problemi më i madh është sistemi i qeverisjes dhe mënyra se si është monopolizuar pushteti”, shton ajo.

Në artikull, Yermak hedh poshtë kritikat dhe akuzat. Ai deklaron se detyra e tij është të sigurojë funksionimin efektiv të Zyrës së Presidentit. Ai gjithashtu e përcakton rolin e tij si mbështetje të presidentit në kryerjen e detyrave të tij kushtetuese.