Izrael-Iran: Lufta midis Murtajës dhe Kolerës

Me kalimin e viteve, ishte bërë e qartë: Libani nuk kishte asnjë shans për të arritur paqe, stabilitet dhe prosperitet ndërsa Hezbollahu ishte kaq dominues.

E njëjta vërejtje mund të bëhej në një shkallë rajonale. Asgjë pozitive nuk mund të shpresohej për sa kohë që Irani, me aleatët e tij, nuk ishte forca dominuese, por një me kapacitetin më të madh për të shkaktuar dëm në Lindjen e Mesme.

Por duke thënë këtë, çfarë përfundimesh duhet të nxjerrim? A duhet të jemi të kënaqur me faktin se sulmi i nisur nga Izraeli të enjten, faza e fundit e një lufte të shpallur dekada më parë, mund të çojë në rënien e regjimit iranian?

A duhet të mbyllim sytë ndaj faktit se ai shkel ligjin ndërkombëtar në çdo aspekt dhe po kryhet nga një aktor i cili, në të njëjtën kohë, po përpiqet të zbatojë, të paktën, spastrim etnik në Gaza, po vazhdon përpjekjet e tij të kolonizimit në Bregun Perëndimor dhe po ndërhyn ushtarakisht pa u ndëshkuar plotësisht në Siri dhe Liban?

A duhet që armiqësia legjitime ndaj regjimit iranian të na bëjë të injorojmë mësimet e historisë, dhe në veçanti atë të ndërhyrjes amerikane në Irak, të cilat kanë provuar vazhdimisht se përdorimi joproporcional dhe i paligjshëm i forcës shërben vetëm për të përforcuar kaosin që promovuesit e tij pretendojnë se po e luftojnë?

Kjo do të ishte një llogaritje e gabuar. Një gabim moral dhe politik. Së pari, sepse nuk mund ta injorojmë të drejtën ndërkombëtare kur na përshtatet dhe ta mbrojmë atë me zë të lartë pjesën tjetër të kohës.

Përdorimi i forcës ndonjëherë mund të jetë i pashmangshëm kur përballemi me një aktor që nuk kupton asnjë gjuhë tjetër.

Por në këtë rast, si koha ashtu edhe motivet e sulmit izraelit janë shumë të dyshimta, edhe nëse Republika Islamike do ta kishte përshpejtuar pasurimin e uraniumit.

Së dyti, sepse nuk mundemi, nga njëra anë, të fajësojmë një fuqi që ka qenë burim destabilizimi në rajon për dekada dhe, në të njëjtën kohë, të duartrokasim atë që po e shkatërron atë duke i vënë flakën rajonit.

Irani është një shtet mashtrues, por Izraeli nuk ka absolutisht asgjë për të pasur zili në këtë drejtim, përveçse e trajton popullsinë e tij, duke përjashtuar palestinezët, me shumë më tepër respekt.

Së fundmi, sepse Izraeli gjithashtu nuk ka asgjë për t’i ofruar rajonit përveç ligjit të kaosit dhe ligjit të më të fortit.

Lufta e tij, e motivuar nga dëshira për t’u hakmarrë për 7 tetorin dhe për të riformësuar fytyrën e Lindjes së Mesme, është një garë drejt humnerës.

I mungojnë mjetet për të shkatërruar e vetme programin bërthamor të Iranit dhe dëshiron ta tërheqë Uashingtonin në një konflikt që do të ndezte të gjithë rajonin. Cili është objektivi i tij përfundimtar?

Të bombardojë regjimin iranian derisa të kapitullojë? Të eliminojë të gjithë përfaqësuesit e tij derisa njëri të detyrohet të gjunjëzohet? Dhe nëse ditët dhe javët kalojnë dhe ky skenar nuk materializohet, nëse Teherani nuk heq dorë nga ambiciet e tij bërthamore dhe Shtetet e Bashkuara refuzojnë të ndërhyjnë, a do ta përfundojë Benjamin Netanyahu një luftë që, si ajo në Gaza, ka ekspozuar kufijtë e plotfuqishmërisë së tij?

Edhe duke supozuar se Izraeli ka sukses dhe regjimi përfundimisht bie, çfarë ndodh më pas? Kush do të organizojë tranzicionin e pushtetit në një vend të rrënuar me 90 milionë banorë, 75 herë më të madh se Izraeli dhe tre herë më të madh se Iraku?

Si mund ta imagjinojë dikush se kjo mund të çojë në diçka tjetër përveç kaosit të përhapur që shtrihet përtej kufijve të Iranit?

Fundi i epokës iraniane është një bekim për Lindjen e Mesme. Por le të mos kemi iluzione: fillimi i epokës izraelite është me të vërtetë një mallkim. Iranit i mungonin mjetet për të arritur plotfuqishmërinë, ndryshe nga Izraeli.

Iranit i mungonte mbështetja e pakushtëzuar e Perëndimit, ndryshe nga Izraeli.

Iranit nuk mundi ta zbatonte dëshirën e tij për të zhdukur një popull dhe për të ndryshuar fytyrën e rajonit, ndryshe nga Izraeli.

Gjatë dy dekadave të fundit, Republika Islamike padyshim ka qenë problemi kryesor i rajonit. Shteti hebre nuk është përpjekur thjesht për medaljen e artë, por e ka mposhtur atë me bindje.

Është padyshim më i forti dhe aftësitë e tij teknologjike i bëjnë përshtypje të gjithë botës. Por asnjë dominim, sado i vendosur, nuk mund të mbështetet pafundësisht në një çekuilibër dhe padrejtësi të tillë.

Do të duhen vite ose dekada, por nëse asgjë nuk ndryshon, Izraeli, ashtu si Republika Islamike, do të përfundojë duke u konsumuar nga arroganca e tij.

Ndërkohë, megjithatë, ne rrezikojmë të paguajmë çmimin për marrëzinë e tij shumë përtej kufijve të Lindjes së Mesme.

Autori, Anthony Samrani është bashkë-kryeredaktor për libanezen L Orient Le Jour.