Klevis VS Kastro/ Një diskurs filozofik me artistin Kastro Zizo

Nga Artemisa Kastrioti, Nju Jork

Kastro Zizo (Klevis Bega), është një ndër artistët shqiptarë më të kërkuar të industrisë së muzikës, showbizit dhe entertainment me famë botërore. Kastro vazhdon e pushton industrinë e muzikës shqiptare ndër vite, duke lënë gjurmë në festivalet më prestigjioze internacionale dhe kombëtare shqiptare si Kënga Magjike, Top Fest, Mikrofoni i Artë, Festivali i Këngës, etj, ku është shpërblyer me shumë çmime (Artisti më i mirë, Artisti i Vitit, Interpretimi më i mirë, Best Pop, Best Male Artist, Best Tendencë, Best Feat., etj). 

Përveç një karrierë të suksesshme në muzikë, Kastro Zizo ka dëshmuar që është një aktor i fuqishëm me nivel të paarritshëm. Sot në Shqipëri janë të pakët ato artistë dhe aktorë të një niveli të paarritshëm si Kastro Zizo që i përkasin brezit të sotshëm të kualifikuar artistësh (bëhet fjalë pas brezit të papërsëritshëm të aktorëve të mëdhenj Robert Ndrenika, Timo Flloko, Margarita Xhepa, Tinka Kurti, etj). Falë nivelit të lartë artistik dhe të krijimtarisë së tij, origjinalitetit, profesionalitetit, dhe inteligjencës, Kastro Zizo kapërceu ekranin dhe bëri popullor jo vetëm identitetin e tij artistik, por i hapi rrugë krijimit të zhanreve të reja së muzikës moderne shqiptare.  

Momentalisht, Kastro Zizo është konkurent në Dance Albania, spektakli më i famshëm i kërcimit në Shqipëri nga Vera Grabocka dhe Alketa Vejsiu në TV Klan, me juri yjet e mirënjohura Ermal Mamaqi, Klaudia Pepa dhe Ilir Shaqiri.

Si e kuptoni ekzistencën njerëzore karshi identitetit? Në prizmin e ekzistencës së kohës – e tashmja, e kaluara dhe e ardhmja, apo sipas filozofisë eternaliste ku ngjarjet e ardhshme janë “tashmë atje/tani” dhe nuk ka rrjedhë të kohës? Domethënë e ardhmja a është duke u shkruar në ato momente (në të njëjtën kohë që po ndodh), apo mendon se çdo gjë ka kohën e vet të përcaktuar?

Kastro Zizo: Ekzistenca, apo ajo njerëzore karshi asaj që ne e quajmë identitet nuk është asgjë më shumë se një copëz e asaj që është një “Identitet masiv”. Identiteti jonë i krijuar si pasojë e pasqyrimit të realitetit objektiv ose më saktë të atij realiteti që po ne kemi krijuar. Një realitet i lidhur kushtimish me 5 shqisat tona. 

Mikro realitetet e krijuara individualisht si pasojë e “nënshtrimit” fizik (dhimbje ndjesore, dashuria ndonjëherë, etj) bëjnë “pasurimin” e “realitetit të madh objektiv” duke hapur shkak pasoja të papërcaktuara më parë në rrjedhën që vetë realiteti tenton të jetë “rregullator”. 

Në konceptin algjebrik ose vektorial të kohës ajo vjen si “pjellë” e mendimeve njerëzore. Edhe koha vjen dhe “prek” individualisht si pasojë e dukurive fizike të realitetit. Koha “riprodhohet” si “entitet” universal dhe individual. Në një mos prekje të një të tashme absolute, rrjedha, e ardhmja vjen dhe “kalon” në një cikël “pikë”. Pika kohore që në rrjedhën e saj vë në zbatim mendime të ekzistencave duke paracaktuar rrjedhën e eventeve. Koha si një koncept relativ “shkrihet” në atë rrjedhë hapësinore-kohore me burim mendimin dhe vetë ekzistencën njerëzore. Fatalisht në çdo milisekondë kohore të së “tashmes” e ardhmja është përcaktuar, por me fleksibilitetin për t’u ndryshuar në po atë milisekondë. 

Energjia që secila “ndërgjegje objektive” jep, ka hapur dhe hap rrjedhë dhe fatin e asaj që ne e quajmë Botë. Mendimi jonë është realiteti dhe koha jonë. Ajo që ne jemi është si pasojë e energjisë së prodhuar në “grup” dhe na orjenton drejt fatit tonë. Energjia “stilon” njeriun dhe i përcakton “fatin”.

Teoria e personalitetit e Frojdit identifikon Id-in, superegon dhe egon. Në realitetin tuaj personal dhe artistik si i përcaktoni këto tre koncepte?

Kastro Zizo: Id percaktoj si ajo që bën “punët e pista” dhe shumë jetike mbi atë që ne e quajmë jetë. Në lidhjen e egos dhe superegos, ato janë aty fillimisht si trashëgimni gjenetike dhe si vazhdim, plastifikimi i të dyjave percakton të ardhmen time gjenetike. Në një shoqëri morale ose jo (koncepte të paracaktuara nga lloji i shoqërisë) krijon, strukturon egon dhe automatikisht ndikon në “realitetin masiv”. 

Artistikisht ndihem i lirë në rregullat morale që superego mi ka “imponuar” por që në lirinë e fantazisë shkoj përtej duke krijuar mikro realitete dhe përcaktuar “fatin” tim artistik në atë që Unë dua të jap.

Cilat konsideroni si arritje dhe çfarë idesh dëshironi të realizoni?

Kastro Zizo: Nga ana njerëzore dhe ajo artistike arritjet e mia më të mëdha janë fëmijët e mi, Dankan, Nia dhe Dante. Kënaqësia personale në lidhje me këto arritje është shkrirje, bën dhe plotëson egon time dhe e rafinon duke e bërë më të “mirë” mbi atë etalonë matëse që ne kemi paracaktuar. Mes shumë ideve, dua të bëj një botë më të mirë në marrëdhënien energjitike që secili prej nesh ka me njëri-tjetrin. Dua të “vras egon” që Id-i “instiktivisht” të bëjë dhe “punët” që i thuhen dhe s’i bën vetë (shkrirjen e disa ndjesive, dashurisë pa paracaktime morale).

Për cilat gjëra jeni të ndërgjegjshmëm dhe të pandërgjegjshmëm në realitetin tuaj personal dhe atë artistik? Kjo nga ana individuale.

Kastro Zizo: Jam i ndërgjegjeshëm qe do vdes por do jem gjallë. Jam i pandërgjegjshë kur dashurinë e jap pa vlera e kushte dhe kjo me jep lumturi.

Po në aspektin kolektiv – pa/ndërgjegjshmëria që keni parë sipas përvojës tuaj nga shoqëria përreth artit?

Kastro Zizo: Arti duhet të jetë i pandërgjegjshëm se ndryshe estetikisht bën “pis” sytë dhe objektivisht reflekton tjetër gjë duke mos dhënë vetë qellimin e krijimit artistik.

Cilët faktorë sollën rilindjen tuaj personale dhe artistike?

Kastro Zizo: Dashuria për fëmijët e mi dhe bashkëudhëtaren time në jetë. Reflektimi që unë kisha mundësinë për të ndryshuar veten, botën dhe krijuar një realitet të ri.

Një personazh publik, a mund të jetë i sinqertë 100% ndaj egos (qenies) personale kur ushqen qenien artistike?

Kastro Zizo: Jo, e pamundur! Ndryshe nga njerëzit “normal” pesha dhe konjuktura që ka një personazh publik është kushtimisht e lidhur me shumë realitete të reja që e rrethojnë dhe i ndikojnë. Sinqeritetin artisti e ka vetëm kur nuk bën kompromis me veten dhe botën. Por kjo është e vështirë t’a bëj edhe kur izolohet në realitetin e vet, ku është plot me copëza të realitetit masiv.

Lufta dhe paqa midis dy qenieve (personale dhe artistike) – a ka balanc midis dy qenieve dhe a mund të triumfojnë të dyja në të njëjtën kohë?

Kastro Zizo: Mos balancimi i tyre bëjnë që të “dy” të kenë një bashkëjetesë në simbiozë me atë që ushqen njëri dhe tjetri. Fajet, peshat morale të njerit apo tjetrit bëjnë rrjedhën e dy realiteteve në një trup. Rrjedha dhe ndërthurja e tyre forcojnë pozitën mendore të qenies sime artistike. Mendoj që në këtë pikë, personalja dhe artistikja janë pjesë e një entiteti të vetëm që më bëjnë mua përballë pasqyrës por jo në realitetin objektiv.

Mund të shpjegoni evolimin e krijimtarisë tuaj artistike nëpërmjet projekteve, të cilat kanë qenë kulminante në rrugëtimin tuaj si artist dhe pse?

Kastro Zizo: Në vitin 2001 me grupin 2 Farm kënga “Lodhem” (Ia ke fut kot plako) erdhi si pasojë e një nevoje komerciale që gjërat dhe mendimet të shpreheshin dhe vinin më shpejt. Si një çunak me shumë energji për të ndryshuar botën, materiali erdhi për të plotësuar shumë ego. Pas disa vitesh në 2007 “Gjinkalla” do t’më “këndonte” në vesh për të shkruar e kompozuar të ardhmen time personale. Muzika nga viti në vit filloji të piqej dhe ndonjëherë të kërciste si një “kokoshkë” pa shumë vlera. Jam gjykues e paragjykues i madh i artit tim. Janë të shumta veprat muzikore që tregojnë atë që unë jam dhe të shumta ato që kam “vjedhur” nga ego të ndryshme.

Motivimi i vetes dhe rishpikja e saj – sa të rëndësishme janë dhe si ndikojnë sjelljen e njeriut? Si e keni rishpikuar veten tuaj?

Kastro Zizo: Fëmijët “pjella” jote është vetëm vazhdimi i qenies tënde dhe në mbivlerësimin e egos ne japim dhe shprehim dashuri pa kompromise. Në çdo moment mund të bëhet kjo dhe nga kushdo. Rishpikja ime ishte shumë e thjeshtë, dashuria…për veten dhe gjithë tjerët.

Vendosja e vetes në funksion të të tjerëve – a ndërpritet vetëvetja (jeta personale) kur vendoset njeriu në shërbim të tjerëve? Dhe a është kjo një akt hyjnor përtej humanizmit njerëzor (psh falja e dashurisë nga Zoti, mirëkuptimi shpirtëror duke i shërbyer të tjerëve)?

Kastro Zizo: Vendosja në sherbim dhe funksion të të tjerëve më bën që të hap hapësirat e mia energjitike dhe vetëvetja ime vetëm pasurohet. Frekuenca që lëshon ndienja, dashuria pa kushte apo imponime, pastron dhe sjell rrjedha të reja të realitetit. Nuk ka asgjë hyjnore në të bërit këtë… është detyrim universal që unë po e bëj me shumë dashuri.

Cilat janë disa nga eventet dhe aktivitetet organizuar nëpërmjet organizatës tuaj “E ardhmja ime, e tashmja ime”. Mund të na tregoni pak më tepër për themelimin, qëllimin dhe misionin e saj?

Kastro Zizo: “E ardhmja ime, e tashmja ime” është një organizatë jofitimprurëse (nonprofit organization) e themeluar në Tiranë, që me mundësitë e veta ka krijuar hapësira për të rinjtë. Është një shoqatë e re, 2 vjeçare që ka për qëllim mbështetjen dhe orjentimin e të rinjve drejt pasioneve dhe talenteve të tyre. Në realizimin e projekteve me këtë shoqatë kemi dashur të krijojmë një ambient mbështetës mbi çdo ide që të rinjtë kanë. Me projektin që mban të njëjtin emër me shoqatën, së fundmi, në shtator 2022 realizuam një seri “podcus-ësh natyror” me tematika për të ndërtuar e krijuar të ardhmen tonë sot.

Cila është trashëgimia që dëshironi të leni pas?

Kastro Zizo: Dua të le ndjesira të bukura që të ndikojnë në jetën e secilit.

Projekti juaj i fundit? 

Kastro Zizo: Projeti i fundit vjen në fund të dhjetorit në Festivalin e RTSH me grupin 2 Farm. Projekti është një shuplakë e fortë e një sistemi diktatorial shpirtëror që te disa ndodh.

Cfarë do të thotë Oscar për karrierën e një aktori? Përvoja juaj në filmin “Pharmakon”?

Kastro Zizo: Oscar do të thotë një eksperiencë shumë e bukur që mentalisht e kam kaluar në vitin 2012, ku filmi “Pharmakon” përfaqësoi Shqipërinë. Filmi ka qenë ndër eksperiencat e mia më të bukura dhe ka ndikuar në bërjen e shumë materialeve artistike nga unë. Punova pranë emrave të mëdhenj në regji, produksion dhe aktorë. Një “punë” e bërë mirë dhe unë jam shumë krenar.