Bota
‘Nobel’ shkon në luftë/ Fiton ‘Memorial’ i Rusisë
Mbrojtësit e të drejtave të njeriut nga Rusia, Ukraina dhe Bjellorusia fitojnë Çmimin Nobel për Paqe 2022
Avokati bjellorus i të drejtave të njeriut Ales Bialiatski dhe dy organizata nga Rusia dhe Ukraina – Memorial dhe Qendra për Lirinë Civile, kanë fituar çmimin Nobel për Paqen për vitin 2022.
“Ata kanë bërë një përpjekje të jashtëzakonshme për të dokumentuar krimet e luftës, abuzimet e të drejtave të njeriut dhe abuzimin me pushtetin. Së bashku ata demonstrojnë rëndësinë e shoqërisë civile për paqen dhe demokracinë,” tha kreu i komitetit norvegjez të Nobelit, Berit Reiss-Andersen. .
Politikani i opozitës bjelloruse Pavel Latushko tha se çmimi ishte një nder për të gjithë të burgosurit politikë në Bjellorusi.
“Kjo na motivon të gjithëve të luftojmë. Ne jemi të sigurt se do të fitojmë kundër Lukashenkos,” tha ai, duke iu referuar udhëheqësit bjellorus Aleksandër Lukashenko.
Lista e nominimeve ishte një sekret i ruajtur, por dihej se kishte 343 emra në të, me 251 individë dhe 92 organizata.
Komiteti Nobel theksoi punën e grupit gjatë luftërave çeçene, gjatë së cilës ata mblodhën dhe verifikuan informacione mbi abuzimet dhe krimet e luftës të kryera mbi popullsinë nga forcat ruse dhe pro-ruse.
Sipas komitetit të Nobelit, Kryetarja e degës së Memorial-it në Çeçeni, Natalia Estemirova, u vra në vitin 2009 si rezultat i kësaj pune.
Dhjetorin e kaluar, Gjykata e Lartë e Rusisë urdhëroi mbylljen e Memorial International, duke vendosur se grupi kishte rënë në kundërshtim me ligjin e “agjentëve të huaj” të Rusisë. Por Memorial tha se arsyeja e vërtetë e mbylljes ishte se autoritetet nuk e miratuan punën e tij.
Vendimi ishte një goditje e madhe për organizatat e rrënjosura të shoqërisë civile të Rusisë, të cilat kanë rënë gjithnjë e më shumë viktima të regjimit autoritar të Presidentit Vladimir Putin.
“Ai ia ka kushtuar jetën e tij promovimit të demokracisë dhe zhvillimit paqësor në vendin e tij”, tha komiteti i Çmimit Nobel të Paqes.
Ai u arrestua dhe u burgos fillimisht në vitin 2011 dhe më pas në vitin 2014 për akuzat për evazion fiskal që ai gjithmonë i ka mohuar. Ai u arrestua përsëri në vitin 2020 pas protestave masive mbi ato që opozita thotë se ishin zgjedhje të manipuluara në Bjellorusi që e mbajtën Lukashenkon në pushtet.
“Pavarësisht vështirësive të jashtëzakonshme personale, Bialiatski nuk ka dhënë asnjë centimetër në luftën e tij për të drejtat e njeriut dhe demokracinë në Bjellorusi”, tha komiteti.