Connect with us

Shkrime

Opinion | George Soros: Nga filantrop në mizantrop

Nga Ravi Shanker Kapoor

Elitat politike dhe intelektuale në Indi po komentojnë mbi investitorin miliarder George Soros sipas interesave të tyre. Megjithatë, vërejtja më e mprehtë për njerëz si Soros u bë nga Alfred, shoku i besuar i Batman-it, kur tha: “Disa njerëz nuk kërkojnë asgjë logjike, si paratë. Ata nuk mund të blihen, frikësohen, arsyetohen ose negociohen. Disa njerëz thjesht duan të shohin botën të digjet.”

Soros është mes këtyre njerëzve. Në pamje të parë, kjo mund të duket si një kritikë e ashpër ndaj tij. Në fund të fundit, ai është një miliarder që thotë se është i përkushtuar ndaj “lirisë së shprehjes, qeverisjes së përgjegjshme dhe shoqërive që promovojnë drejtësinë dhe barazinë.” Ai nuk është një njeri i pasur gjysmë i arsimuar, që nuk di çfarë flet. Ai ka marrë një doktoraturë nga London School of Economics, ku gjithashtu përfundoi studimet bachelor dhe master.

 

Soros studioi nën drejtimin e filozofit Karl Popper, i cili dha një nga kritikat më të mira të marksizmit në shekullin e kaluar. Libri i Popper-it, Shoqëria e Hapur dhe Armiqtë e Saj, e sulmon fuqimisht dhe bindshëm determinizmin marksist. Ai shpalli me guxim: “Historia nuk ka kuptim.” Shtoi: “Ne mund të interpretojmë historinë e politikave të pushtetit nga këndvështrimi i luftës sonë për shoqërinë e hapur, për sundimin e arsyes, drejtësinë, lirinë, barazinë dhe kontrollin e krimit ndërkombëtar. Edhe pse historia nuk ka qëllime, ne mund t’i imponojmë ato qëllime tonat; dhe edhe pse historia nuk ka kuptim, ne mund t’i japim asaj një kuptim.”

 

Popper ishte një liberal klasik që përçmonte revolucionarë si marksistët. “Idetë më të dashura të humanistëve shpesh janë lavdëruar me zë të lartë nga armiqtë e tyre më vdekjeprurës, të cilët në këtë mënyrë depërtuan në kampin humanitar nën petkun e aleatëve, duke shkaktuar përçarje dhe konfuzion të thellë. Kjo strategji ka qenë shpesh jashtëzakonisht e suksesshme.”

Duke ndjekur mësuesin e tij të madh, Soros filloi mirë si filantrop në vitin 1979. Ai financoi bursa akademike për studentët me ngjyrë në Afrikën e Jugut gjatë aparteidit. Në vitet 1980, blloku komunist në Europën Lindore, i cili vuante nën autoritarizmin, tërhoqi vëmendjen e tij. Aktivizmi i tij ndihmoi në përhapjen e dritës së lirisë në Hungari, Poloni, Çekosllovaki dhe Bullgari, të gjitha shoqëri të mbyllura. Ai organizoi bursa për studiuesit hungarezë që u sollën në SHBA. Në librin e tij Hapja e Sistemit Sovjetik, botuar në 1990, ai shkroi për shkatërrimin e “monopolit të dogmës [në Hungari] duke ofruar një burim alternativ financimi për aktivitete kulturore dhe shoqërore.”

Por kjo ishte atëherë.

Ndër vite, Soros duket se ka lëvizur në drejtim të kundërt; në vend që të promovojë shoqëritë e hapura, ai po mbështet marksistët kulturorë që janë armiqtë e shoqërive të hapura dhe lirisë individuale. Trupi që ai themeloi, Open Society Foundations (OSF), nuk është më bartësi i ideve dhe idealeve për të cilat Popper qëndroi; sot, OSF dhe Soros mbështesin njerëz dhe ide që Popper kurrë nuk do t’i miratonte.

Ai ka financuar një numër të madh personash në Shtetet e Bashkuara, përfshirë prokurorin e distriktit të Manhatanit, Alvin Bragg, i cili ka ngritur akuza kundër Donald Trump-it. Gjithashtu ka pasur shumë të tjerë që udhëhoqën betejat ligjore kundër Trump-it dhe promovuan aktivitete të tjera të dyshimta si mbështetjen për lëvizjen e dhunshme Black Lives Matter, kufijtë e hapur dhe tejkalimet e njerëzve transgjender. Elon Musk tha me të drejtë se Soros “urren njerëzimin” dhe synon “shkatërrimin e strukturës së qytetërimit.”

Soros sot duket si një njeri që dëshiron “ta shohë botën të digjet.” Ndërkohë që establishmenti liberal e quan rregullisht një “filantrop,” ai duket më shumë si një mizantrop.

Shndërrimi i Soros-it mund të shihet si degradimi i vetë liberalizmit klasik. Liberalizmi klasik karakterizohej nga dyshimi dhe antipatia ndaj shtetit. Ata që mbanin poste të larta, mbretër, oborrtarë, kryeministra, ministra e të tjerë, dyshoheshin për tendencën e grabitjes së pushtetit dhe pasurisë për përfitime personale, në kurriz të popullit. Qëllimi kryesor i liberalëve të mëdhenj ishte të mbronin individin nga lakmia e shtetit; dhe ky qëllim u arrit duke menduar dhe propozuar një filozofi që siguronte bazat e lirisë në politikë, shoqëri dhe jetë.

Liberalët bashkëkohorë, megjithatë, nuk janë kundër ndërhyrjes së shtetit siç ishin paraardhësit e tyre filozofikë; përkundrazi, ata e mirëpresin, pasi favorizojnë barazinë. Barazia, duhet theksuar këtu, është perversioni i majtë i konceptit emancipues të barazisë. Liberalizmi klasik ka të bëjë me barazinë e mundësive, ndërsa liberalizmi bashkëkohor thekson barazinë që përcaktohet si barazia e rezultateve.

Pasi aftësitë njerëzore janë të pabarabarta, rezultatet mund të sigurohen vetëm nga ndërhyrja e shtetit. Dhe kjo mund të justifikohet vetëm duke u mbështetur në një tjetër ide e rreme, drejtësinë shoqërore. Nuk është e papritur që filozofia e filozofit të madh liberal të shekullit të kaluar, John Rawls, ishte e orientuar rreth një ndërhyrjeje më të madhe të shtetit në ekonomi. E njëjta gjë vlen edhe për ekonomistët liberalë si Paul Krugman, Amartya Sen dhe Joseph Stiglitz.

Rënia e Soros-it, nga një mbështetës i lirisë në Europën Lindore në vitet 1980 në një anarkist në Europë dhe SHBA sot, është me të vërtetë shqetësuese. Por kjo është ajo që ndodh kur dikush bie në dashuri me “woke”-izmin, i cili është një grumbull idesh të dështuara të së majtës, si barazia dhe drejtësia shoqërore. / News 18 – Syri.net

Advertisement