PE miraton kredinë e re për Ukrainën me vlerë 35 mld euro

Parlamenti Evropian ka miratuar planin e ndihmës makro-financiare prej 35 miliardë eurosh (AMF), i cili planifikon të përdorë asetet e ngrira të bankës qendrore ruse për t’i dhënë hua Kievit. Ata që e kundërshtuan ishin mbi të gjitha eurodeputetët e Patriotëve për Evropën, grupi i themeluar nga Viktor Orban, të cilit i përket edhe Lidhja e Matteo Salvinit.

Plani u propozua nga presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen për të kënaqur, të paktën pjesërisht, kërkesat urgjente për ndihmë nga presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky.

Parlamenti Evropian votoi me 518 vota pro, 56 kundër dhe 61 abstenime për kredinë për Kievin. Plani u ra dakord në tetor nga qeveritë e bllokut evropian, por duhej miratimi nga Dhoma Evropiane për të vazhduar.

G7 planifikon të japë një hua totale prej 50 miliardë dollarësh për të ndihmuar Ukrainën, e financuar asetet ruse të ngrira në Perëndim. Këto asete u ngrinë menjëherë pasi Rusia nisi një pushtim të plotë të Ukrainës në shkurt 2022.

Më shumë se dy të tretat e aseteve, rreth 210 miliardë euro, janë të bllokuara në Bashkimin Evropian, kryesisht me kompaninë belge Euroclear, e cila merret me ruajtjen e aseteve.

“Pasuritë e ngrira të Rusisë duhet të konfiskohen dhe të përdoren për të armatosur Ukrainën. Rusia duhet të mbahet përgjegjëse dhe të paguajë drejtpërdrejt për agresionin dhe krimet e saj kundër Ukrainës”, tha eurodeputetja e Partisë Popullore, Sandra Kalniete gjatë debatit mbi mbështetjen financiare për Ukrainën gjatë seancës plenare në Strasburgu.

Si do të përdoren asetet e ngrira të Bankës Qendrore Ruse

Mekanizmi i Bashkëpunimit të Huadhënies së Ukrainës, një kuadër i sapokrijuar, do t’i vërë në dispozicion Ukrainës të ardhurat e ardhshme nga aktivet e ngrira të Bankës Qendrore Ruse të vendosura në BE. Në plane, këto fonde do të ndihmojnë Ukrainën të shlyejë kredinë nga BE-ja dhe partnerët e tjerë të G7. Ndërsa fondet nga mekanizmi mund të përdoren për servisimin dhe shlyerjen e kredive, Kievi mund të ndajë fondet e Asistencës Makro-Financiare siç e sheh të arsyeshme.

Fondet e reja të AMF-së do të disbursohen deri në fund të vitit 2025. Huaja kushtëzohet me angazhimin e vazhdueshëm të Ukrainës për të mbështetur mekanizmat efektivë demokratikë, duke respektuar të drejtat e njeriut dhe kushte të tjera politike që do të përcaktohen në një memorandum mirëkuptimi. Sistemet e menaxhimit dhe kontrollit të përshkruara në Planin për Ukrainën, së bashku me masat specifike për të parandaluar mashtrimin dhe parregullsitë e tjera, do të zbatohen për kreditimin e AMF. Rusia duhet të paguajë për sulmin ndaj ukrainasve dhe shkatërrimin brutal të infrastrukturës, qyteteve, fshatrave dhe shtëpive të vendit.

Deri më tani, 118.3 miliardë janë ndarë nga BE-ja dhe vendet e saj anëtare në formën e granteve dhe huave që kanë mbështetur përpjekjet e luftës në Ukrainë dhe ekonominë e vendit. Si pjesë e sanksioneve të vendosura nga BE ndaj Rusisë, aktivet e Bankës Qendrore të Moskës të mbajtura nga institucionet financiare brenda bllokut janë ngrirë që nga shkurti i vitit 2022. Interesi i përllogaritur nga këto fonde fikse do të shërbejë si kolateral për kreditë për Kievin: vlerësimi është një shumë midis 2.5 dhe 3 miliardë në vit.

Në dhomë, zërat më kritikë për këtë këst të ri të kredive erdhën nga eksponentët e grupit ultra të djathtë “Patriotët për Europën”, ku përfshihen partitë e Viktor Orban, Marine Le Pen dhe Matteo Salvini. Eurodeputetja kombëtare e Kuvendit Angéline Furet, gjatë fjalimit të saj në dhomë, foli për “gjakderdhje ekonomike” për Bashkimin Evropian në ndihmë për Kievin, duke nënvizuar se “tekstet nuk flasin kurrë për një fund të konfliktit”.

Dhjetë milionë njerëz më pak në Ukrainë që nga fillimi i luftës
Qeveritë e 27 vendeve anëtare të BE-së kanë miratuar tashmë propozimin e kaluar sot në Parlament. Këshilli planifikon të miratojë zyrtarisht rregulloren me procedurë të shkruar pas votimit të Dhomës Evropiane. Rregullorja do të hyjë në fuqi një ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare të BE-së.

Njëkohësisht me votën e eurodeputetëve, Fondi i Kombeve të Bashkuara për Popullsinë (UNFPA) njoftoi se popullsia në Ukrainë është ulur me më shumë se 10 milionë njerëz që nga pushtimi i Rusisë në shkurt 2022, duke cituar të dhëna nga autoritetet ukrainase. Rënia, nënvizoi drejtoresha rajonale e UNFPA, Florence Bauer, është për shkak të një “kombinimi faktorësh”. Sipas një vlerësimi nga Perspektiva Ekonomike Botërore e Fondit Monetar Ndërkombëtar, vendi aktualisht ka rreth 33.3 milionë banorë.