Bota
Shkon në mbi 800 numri i viktimave nga tërmeti i fuqishëm që goditi Afganistanin, 3 000 të tjerë janë plagosur

Numri i viktimave nga tërmeti me magnitudë 6.0 ballë në Afganistan ka kaluar 800, ndërsa 3,000 të tjerë janë plagosur. Shifrat tragjike janë njoftuar nga agjencia humanitare e Kombeve të Bashkuara.
Shumica e vdekjeve janë regjistruar në provincën Kunar, thonë zyrtarët, duke paralajmëruar se numri i të vdekurve mund të rritet ndjeshëm pasi fshatra të tëra janë shkatërruar.
Epiqendra ishte në një zonë të largët malore, duke e bërë të vështirë kryerjen e operacioneve të shpëtimit. “Shkalla e shkatërrimit është e paimagjinueshme”, tha një zyrtar i talebanëve.
Katastrofa vjen në një kohë kur Afganistani po përballet me thatësirë të madhe, shkurtime të ndihmave dhe atë që Programi Botëror i Ushqimit e përshkruan si një krizë të paprecedentë urie.
Tërmeti goditi vendin të dielën në orën 23:47 sipas kohës lokale, rreth 27 km (17 milje) në lindje të Jalalabadit, qyteti i pestë më i madh i vendit, në provincën lindore Nangarhar.
Dëmi më i madh ishte në Kunar – një rajon i thyer malor me tokë të kufizuar bujqësore. Rrugët në zonë shpesh janë shtigje balte që gjarpërojnë rreth maleve – ndërsa shtëpitë janë të ndërtuara nga argjila, gurët dhe balta. Rajoni ka parë gjithashtu përmbytje masive dhe rrëshqitje toke gjatë ditëve të fundit, duke bllokuar aksesin në shumë zona.
Me rrugët e bllokuara, operacionet e shpëtimit mund të kryhen vetëm nga ajri dhe ekipet nuk mundën të arrinin në zonë deri në mëngjes pasi helikopterët nuk mund të uleshin në male natën. Megjithatë, që atëherë janë kryer më shumë se 100 fluturime në mot të kthjellët.
Spitali kryesor i Jalalabadit ishte tashmë i mbingarkuar, duke qenë pikërisht në qendër të pikës së kalimit për dhjetëra mijëra afganë që po deportoheshin nga Pakistani kufitar, shkruan BBC.
Që nga gushti i vitit 2021, Afganistani ka qenë nën kontrollin e talebanëve, qeveria e të cilëve njihet vetëm nga Rusia. Disa agjenci ndihme dhe organizata joqeveritare pezulluan punën e tyre në Afganistan kur grupi islamist i vijës së ashpër erdhi përsëri në pushtet.
Shumica e donacioneve të huaja për Afganistanin janë pezulluar dhe sanksionet ndërkombëtare, të cilat datojnë që nga koha kur talebanët erdhën për herë të parë në pushtet në vitet 1990, janë ende në fuqi – megjithëse janë bërë përjashtime për ndihmën humanitare.
Qeveria talebane ka bërë një thirrje për ndihmë pas tërmetit të së dielës. Afganistani nuk është i panjohur me tërmetet, pasi ndodhet në një numër vijash shkarjeje. Në vitin 2023, një seri tërmetesh në provincën Herat vranë më shumë se 1,000 njerëz, një vit pasi një numër i ngjashëm u vranë në provincën Paktika.
Tërmeti i fundit ishte kaq vdekjeprurës sepse ishte shumë i cekët – duke goditur në një thellësi prej 8 km (5 milje) – dhe u ndje 140 km larg në kryeqytet, Kabul, si dhe në Pakistanin fqinj. Për t’u klasifikuar si i cekët, një tërmet duhet të ndodhë më pak se 70 km nën sipërfaqe. Tërmetet e cekëta janë të zakonshme në Afganistan, veçanërisht në rrëzë të Himalajeve ku pllakat tektonike rrëshqasin pranë njëra-tjetrës.

