Shqipëria do t’i bashkohet “Nismës së Tre Deteve”

Presidenti polak Andrzej Duda njoftoi se gjatë Samitit të ardhshëm të Tre Deteve, Mali i Zi dhe Shqipëria do t’i bashkohen zyrtarisht si vende të asociuara, dhe Turqia dhe Spanja si partnerë strategjikë.

“Unë besoj se falë anëtarëve të rinj, bashkëpunimi brenda Nismës do të bëhet edhe më domethënës dhe i frytshëm, dhe vetë Samiti, që zhvillohet në Poloni, do të kontribuojë në forcimin e lidhjeve midis të gjitha shteteve anëtare dhe partnerëve të Nismës”, theksoi kreu i shtetit.

Presidenti i Polonisë, së bashku me Kryeministrin e Kroacisë Andrej Plenković dhe Sekretarin e Energjisë të SHBA-ve Chris Wright, morën pjesë në një ngjarje biznesi të nivelit të lartë si pjesë e Samitit të Dhjetë të Nismës së Tre Deteve.

Nisma bashkon 13 shtete anëtare të BE-së: Austria, Bullgaria, Kroacia, Republika Çeke, Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, Rumania, Sllovakia, Sllovenia, Hungaria dhe Greqia, të cilat u bashkuan në vitin 2023; dy vende të asociuara pjesëmarrëse – Ukraina dhe Moldavia.

Partnerët strategjikë të Nismës së Tre Deteve janë: Shtetet e Bashkuara, Japonia, Komisioni Evropian dhe Gjermania.

Gjatë dekadës së fundit, Nisma e Tre Deteve është bërë një forum i vendosur që mbledh udhëheqësit më të lartë qeveritarë, të biznesit, të financave dhe të opinionit të shteteve anëtare dhe homologët e tyre në Evropën Perëndimore, Amerikën e Veriut dhe më gjerë.

Samitet e Tre Deteve janë mbledhur çdo vit që nga viti 2016, ku marrin pjesë krerët e shteteve anëtare dhe zyrtarë të lartë nga Shtetet e Bashkuara, Gjermania, Bashkimi Evropian dhe partnerë të tjerë kryesorë të Tre Deteve.

Në vitin 2017, Donald Trump, duke marrë pjesë në Samitin e dytë të Tre Deteve në Varshavë, sugjeroi krijimin e një Forumi paralel Biznesi që do të sillte udhëheqës ndërkombëtarë të biznesit dhe financave në rajon.

Që atëherë, Samitet e Tre Deteve janë plotësuar nga një Forum Biznesi i Tre Deteve që lehtëson angazhimet midis krerëve të shteteve, ministrave të qeverisë dhe drejtuesve të biznesit. Këto forume kanë përfshirë seanca mbi secilën shtyllë të Nismës, si dhe çështje aktuale si investimet në rajon, partneriteti me Ukrainën dhe Moldavinë, qëndrueshmëria ekonomike rajonale dhe zhvillimi i qëndrueshëm.

Meqenëse iniciativa u krijua qëllimisht si një vend informal për bashkëpunim rajonal pa një strukturë formale institucionale jashtë Fondit, nuk ka organizatë ose zyrë formale për të mbështetur aktivitetet e saj.

Koordinimi i samiteve, agjenda dhe rezultatet e tyre janë lehtësuar nga diplomatët e emëruar nga presidentët dhe krerët e shteteve, të cilët shpesh punojnë në bashkëpunim me qeveritë e tyre kombëtare.

Si rezultat, samitet dhe forumet e biznesit të Nismës kanë shërbyer si nxitësi kryesor i aktiviteteve të Tre Deteve.

Jashtë samiteve, Nisma e Tre Deteve ka demonstruar një aftësi për të tërhequr interesin e partnerëve të saj.

Veçanërisht, në vitin 2020, Shtetet e Bashkuara u zotuan të ofrojnë deri në 1 miliard dollarë për nismën, gjë që u bë e prekshme në vitin 2023 kur Korporata e Financimit të Zhvillimit të SHBA-ve finalizoi marrëveshjen për një marrëveshje financimi prej 300 milionë dollarësh.