Synimet e Melonit për liderët evropianë, ç’dëshiron kryeministrja dhe ç’mund të arrijë…

Loja ka përfunduar, ose të paktën kështu duket në Bruksel. Pak orë përpara samitit të liderëve të 27 vendeve anëtare, nga ku duhet të dalin emërimet e posteve komanduese të BE-së, në kryeqytetin europian mbretëron një klimë e qetë mirëkuptimi. Ursula von der Leyen duhet të rikonfirmohet si Presidente e Komisionit. Portugezi Antonio Costa duhet të ulet në postin e kryeministrit, ndërsa estonezja Kaja Kallas është e destinuar për rolin e Përfaqësueses së Lartë për Politikën e Jashtme. Ky kuadër duket se është i vetmi që sintetizon kërkesat e partive europiane të mazhorancës aktuale (popullore, socialiste dhe liberale) dhe dëshirat e qeverive. Një trekëndësh i përsosur, ndoshta shumë i përsosur, thotë dikush, për të qenë real. Dhe kështu ka nga ata që shikojnë kandidatët e mundshëm që mund të thyejnë bankën. Para së gjithash Giorgia Meloni.

Dy armët e Melonit
Kryeministrja italiane ka në krah dy armë që mund t’i tregojë gjatë samitit me kolegët e BE-së: të qenit kryetare e vendit të tretë të bllokut dhe kërcënimi për të vepruar, si lidere e Konservatorëve Evropianë (ECR), si një unazë e lidhjes midis një pjese të EPP-së, partisë popullore të von der Leyen dhe të djathtës sovraniste të francezes Marine Le Pen dhe holandezit Geert Wilders (ish-fituesi i ri i zgjedhjeve evropiane, fituesi i fundit i zgjedhjeve të fundit politike në Holanda).

Si kreu i qeverisë italiane, Meloni synon të marrë një pozicion prestigjioz, gjithashtu për të mos turpëruar ata që i paraprinë: në vitin 2019, qeveria M5s-Pd e Giuseppe Conte mori portofolin e rëndë të Ekonomisë (Paolo Gentiloni), ndërsa në 2014 Matteo Renzi (pas një triumfi në zgjedhjet evropiane për Dems-të, të ngjashëm me ato të fundit të FdI-së) arriti të rrëmbejë Përfaqësuesen e Lartë (Federica Mogherini), një nga të ashtuquajturat “punë të lartë”, postet kryesore në institucionet e BE-së. Është e vërtetë se në të dyja rastet, paraardhësit e tij ishin në gjendje të përfitonin, nëpërmjet Partisë Demokratike, mbështetjen e një partie të shumicës në Bruksel, përkatësisht Partisë Socialiste Evropiane (PES). Dhe këtu hyn në lojë roli tjetër i Melonit, ai i presidentit të partisë konservatore të BE-së, Ecr.

Mbështetje për von der Leyen
Për muaj të tërë, përpara votimit evropian, ishte folur për një marrëveshje të mundshme mes partisë EPP dhe konservatorëve. Madje kishte nga ata që shkuan aq larg sa të hipotezonin një shumicë të re në BE me liberalë dhe anëtarë të ID. Nuk është e sigurt që kjo mazhorancë do të materializohet një ditë, por koha e saj duket se ende nuk ka ardhur. Edhe pse e djathta është rritur në konsensus në të gjithë kontinentin, EPP, socialistët dhe liberalët e Emmanuel Macron kanë ende numrat për të formuar një shumicë, e vetmja e aftë të premtojë një formë stabiliteti për 5 vitet e ardhshme. ECR është e destinuar të mbetet mënjanë, të paktën për sa i përket posteve kryesore. Por kjo nuk do të thotë se ECR është jashtë skenës, përkundrazi.

Para së gjithash, konservatorët kanë letra për të luajtur në tryezën e liderëve të BE-së, vendi ku vendosen realisht emërimet. ECR, në fakt, aktualisht ka dy kryeministra (Italia dhe Republika Çeke), por së shpejti mund të ketë edhe kryeministrin e Belgjikës (flamandin Bart de Wever, të cilit Mbreti i ka besuar detyrën e formimit të qeverisë së re belge). Për më tepër, ai ulet në shumicën qeveritare të vendeve të tjera të BE-së, si Finlanda dhe Kroacia (duke mos harruar mbështetjen e jashtme në Suedi). Në të gjitha këto shtete, bashkëpunimi me PPE-në është tashmë një realitet dhe është e vështirë të imagjinohet se këto lidhje nuk mund të luajnë një rol në strukturën e re të pushtetit evropian. Pastaj ka një element të rëndësishëm: emërimet e vendosura nga liderët e BE-së duhet të konfirmohen më pas nga Parlamenti i Strasburgut. Dhe këtu, për von der Leyen, të jesh në gjendje të llogarisësh në votat e ECR-së (ose në mosluftësimin e konservatorëve) do të thotë të mbrohesh nga snajperët e mundshëm.

Çfarë kërkon kryeministrja?
Pasi kemi sqaruar shigjetat në harkun e Melonit, duhet të kuptojmë ende se çfarë kërkon kryeministrja. “Ajo që më intereson është që Italia të ketë rolin që meriton në zgjedhjen e komisionerëve europianë dhe që Evropa të kuptojë mesazhin e qytetarëve europianë”, tha ajo në margjinat e G7. “Roli” mund të jetë ai i një portofoli të fuqishëm, aq më mirë nëse mes nënkryetarëve të Komisionit dhe me një titull reklamë për t’u luajtur në media dhe me votuesit e dikujt. Për shembull, von der Leyen kishte premtuar, nëse rizgjidhej, të krijonte një komisioner të ri, atë të Mbrojtjes. Diplomatja (në çdo kuptim) Elisabetta Belloni mund të ulej këtu, duke pasur parasysh pole position në lidhje me ministrat e ndryshëm Lollobrigida dhe Fitto.

5 femrat nga të cilat varet e ardhmja e Europës
Për sa i përket “mesazhit të qytetarëve evropianë”, referenca e Melonit ka shumë të ngjarë për tablonë më të përgjithshme të ekuilibrit midis forcave politike: pavarësisht nga postet kryesore, ECR dëshiron të peshojë më shumë në zgjedhjet e Komisionit të ardhshëm dhe në dinamikat e brendshme të Parlamentit të ri Evropian. A do të ketë sukses Meloni në qëllimin e saj të dyfishtë? A do ta mbështesë kryeministrja von der Leyen? Dhe mbi të gjitha, a ka vërtet udhëheqësi gjerman mbështetjen e shumicës së liderëve të BE-së, përfshirë Macron dhe bashkatdhetarin e tij Olaf Scholz? Një tregues i parë (nëse jo ai përfundimtar) duhet të arrihet në orët e ardhshme.