Tirana, epiqendra e diplomacisë evropiane më 16 maj

Në prag të një prej ngjarjeve më të rëndësishme politike për rajonin dhe Evropën, Këshilli i Ministrave ka miratuar fonde shtesë për të siguruar një organizim dinjitoz të takimit të nivelit të lartë të Komunitetit Politik Evropian.

Ky i fundit do të mbahet në Tiranë më 16 maj 2025.

Ky takim pritet të mbledhë në kryeqytetin shqiptar krerët më të lartë të vendeve anëtare dhe partnere të Bashkimit Evropian, duke e kthyer Shqipërinë në qendër të vëmendjes ndërkombëtare.

Për të garantuar mbarëvajtjen e këtij eventi dhe për të plotësuar të gjitha nevojat logjistike dhe të sigurisë, Këshilli i Ministrave ka vendosur të shtojë fonde në buxhetin e vitit 2025 për disa institucione kyçe.

Ministria e Brendshme përfiton një fond shtesë prej 92.8 milionë lekësh, i ndarë në strukturat e saj: Policia e Shtetit përfiton 44.1 milionë lekë, ndërsa Garda e Republikës 48.6 milionë lekë, me qëllim forcimin e masave të sigurisë dhe menaxhimin e çdo aspekti operacional të vizitës së liderëve europianë.

Ndërkohë, Drejtoria e Shërbimeve Qeveritare përfiton 360 milionë lekë, të destinuara për përgatitjet logjistike, pritjen zyrtare, akomodimin dhe organizimin e infrastrukturës së nevojshme për një event të këtij niveli.

Në total, efekti financiar i këtij vendimi arrin në 452.8 milionë lekë, i cili do të përballohet nga fondi rezervë i buxhetit të shtetit për vitin 2025.

Qeveria ka ngarkuar Ministrinë e Financave, Ministrinë e Brendshme dhe Drejtorinë e Shërbimeve Qeveritare për zbatimin e këtij vendimi, i cili hyn në fuqi menjëherë dhe do të botohet në “Fletoren Zyrtare”.

Kujtojmw se Presidenti i Republikës, Bajram Begaj pasi bëri të gjitha verifikimet e nevojshme me autoritetet kompetente të Shqipërisë, mori zyrtarisht sigurimet, se aktiviteti i EPC-së do të zhvillohej pas zgjedhjeve parlamentare.

Kryeministri shqiptar Edi Rama mori pjesë në takimin e fundit të Komunitetit Politik Evropian në Budapest, ku mori edhe rolin e mikpritësit të radhës.

Rama e cilësoi privilegj që takimi i radhës i EPC-së do të mbahet në Tiranë.

“Duhet t’ju them se deri shumë vite më parë, ky dialog me BE-në ishte i paimagjinueshëm. Ka një sërë arsyesh, dhe sigurisht, Vladimir Putin është një prej tyre, sepse ai zgjoi fuqishëm BE-në, por duhet të them se në këtë forum, së bashku me atë që po ndodh me Komisionin Evropian, Plani i ri i Rritjes, dhe integrimi gradual, gjithçka është shumë inkurajuese”, theksonte kryeqeveritari në një dalje në media pas takimit.

Ai shtoi se mbetet “optimist për të ardhmen e Shqipërisë, vendi i së cilës është padyshim në Evropë”.

“Ne do të luftojmë çdo ditë dhe tani është hapur një rrugë e re për ne”, tha Rama, duke iu referuar faktit se më 15 tetor Shqipëria hapi negociatat për grupin e parë të kapitujve me Bashkimin Evropian.

Tirana ka organizuar më parë një mori aktivitetesh të rëndësishme të Bashkimit Evropian.

Kështu, më 6 dhjetor 2022, Tirana priti për herë të parë në histori Samitin BE-Ballkani Perëndimor, me pjesëmarrjen e të gjithë liderëve të BE-së dhe atyre të Ballkanit Perëndimor, i cili u mbajt për herë të parë në një nga vendet e rajonit.

Në këtë samit, liderët e BE-së shprehën mbështetjen e tyre të qartë për integrimin e Ballkanit Perëndimor në Bashkimin Evropian.

Komuniteti ka për qëllim të forcojë bashkëpunimin dhe të promovojë dialogun mes vendeve të Bashkimit Evropian dhe atyre që janë të interesuara për anëtarësimin ose që janë të lidhura ngushtë me BE-në, duke përfshirë Ballkanin Perëndimor.

Takimi i parë i Komunitetit Politik Evropian u mbajt në Bruksel më 6 tetor 2022 dhe përfshinte liderët e 44 shteteve të Evropës, duke përfshirë vendet e BE-së dhe ato që janë jashtë tij.

Ky Komunitet synon të thellojë bashkëpunimin politik nëpërmjet diskutimeve të nivelit të lartë mbi çështje të rëndësishme për stabilitetin dhe zhvillimin e kontinentit, dhe ka një rëndësi të madhe për forcimin e lidhjeve të Evropës, veçanërisht për vendet që janë në pritje të anëtarësimit të plotë në BE.

Ideja franceze për Evropën

Pushtimi rus shkaktoi një debat mbi vizionet për të ardhmen e BE-së që do të ndihmonte në kapërcimin e krizës aktuale gjeopolitike dhe do të krijonte pika të reja të orientimit të zhvillimit për Evropën.

Përgjigja për këtë nevojë është Komuniteti Politik Evropian i propozuar nga Franca.

Është një projekt i hapjes gjeopolitike dhe civilizuese të BE-së ndaj 17 vendeve të tjera evropiane dhe euroaziatike, duke përjashtuar Rusinë.

EPC-ja do t’i ofrojë, ndër të tjera, Ukrainës, Moldavisë, Turqisë, vendeve të Ballkanit dhe Kaukazit platforma të reja për bashkëpunim dhe integrim me Evropën dhe të mundësojë marrëdhënie më të mira me BE-në për vendet e Evropës Perëndimore që nuk janë anëtare të BE-së: Norvegjia, Zvicra dhe Mbretëria e Bashkuar.

“Komuniteti Politik Evropian do të ishte një aleancë e formuar për të mbushur vakumin gjeopolitik që po shfaqet ndërsa Rusia vazhdon të dobësohet dhe fqinjët e saj rriten të indinjuar ndaj saj. EPC-ja do të mblidhet në vende të ndryshme, me theks në vendet jo anëtare të BE-së, që është një mundësi politike, ndër të tjera, për Moldavinë, Britaninë e Madhe apo Turqinë për të forcuar lidhjet me BE-në”, thekson Grzegorz Lewicki, autori i raportit  “Gjeopolitika, qytetërimi dhe ideja franceze për të ardhmen e Bashkimit Evropian”.

Një projekt me potencial të madh ekonomik

Për të qenë i suksesshëm, projekti i propozuar nga Presidenti Macron, duhet të mbështetet me veprime dhe mbështetje reale nga vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore, të cilat do t’i japin përfitime të matshme, p.sh. në fushën e shkëmbimit të njohurive, ekonomike dhe të përshpejtimit të integrimit të vendeve kandidate në BE.

Ai gjithashtu duhet të jetë një projekt që nuk do të përdoret për të promovuar proteksionizmin dhe nuk do të bëhet një mënyrë për të krijuar disa “Evropa”, por në fakt do të mbështesë integrimin evropian.

Megjithatë, për të fituar mbështetjen e vendeve të tjera të Evropës Qendrore dhe Lindore (EQL) brenda Komunitetit Ekonomik Evropian (EEC), Franca, për shembull, mund të bëjë disa premtime në lidhje me çështjet dhe prioritetet kryesore për rajonin.

“Qeveria franceze mund të deklarojë mbështetjen e saj për politikat dhe iniciativat që promovojnë zhvillimin ekonomik në të njëjtën kohë në Union dhe në EPC. Kjo mund të përfshijë lehtësimin e investimeve, promovimin e tregtisë së lirë dhe nxitjen e partneriteteve ndërmjet bizneseve të vendeve të EPC-së. Do të ishte gjithashtu thelbësore të sigurohet akses i drejtë në tregun e vetëm për mallra dhe shërbime dhe të përpiqemi për këtë në Komunitetin në zhvillim”, vlerëson Lewicki.

Një projekt qytetërues, jo thjesht gjeopolitik

Aspekti praktik i nismës aktualisht është kryesisht siguria, infrastruktura dhe furnizimet e qëndrueshme me energji, por në planin afatgjatë do të sjellë ndryshime civilizuese.

“Nëse EPC-ja do të jetë jo vetëm një komunitet gjeopolitik ad hoc, por edhe një komunitet qytetërues që mbështet dhe promovon korniza specifike kulturore, atëherë ajo duhet të investojë në fuqinë e butë në atë mënyrë që jo vetëm infrastrukturat, por edhe kulturat e vendet e asociuara kanë mundësinë e konvergjencës”, beson Grzegorz Lewicki.