Trump dhe Biden/ Ngjarjet që tronditën botën, 10 momentet që shënjuan vitin 2024

Konfliktet e vazhdueshme në Lindjen e Mesme, kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe atentatet kundër tij, përshkallëzimi i ri i luftës në Ukrainë dhe rënia e regjimit të Assadit: këto janë vetëm disa nga ngjarjet që tronditën planetin në vitin 2024 dhe përcaktuan axhendën diplomatike të liderëve botërorë.

Në përmbledhjen vjetore për vitin 2024, këto janë 10 momentet që lanë gjurmë në vitin që po lëmë pas.

Putin është sërish president i Rusisë

Në mars 2024, zgjedhjet u mbajtën në Rusi. Putin arriti të merrte 87.34% të votave duke siguruar një mandat tjetër gjashtëvjeçar në krye të Rusisë. Kundër tij ishte Nikolai Kharitonov, i cili mori 4,30% të votave, ndërsa kandidatë të tjerë ishin Vladislav Davankov, i cili mori 3,80% dhe Leonid Slutsky me 3,17%. Vladimir Putin e përshkroi rezultatin e zgjedhjeve presidenciale në Rusi si një shenjë “besimi” dhe “shprese”.

Taylor Swift, një miliardere

Taylor Swift ka hyrë zyrtarisht në listën e miliarderëve të Forbes. Por tronditëse është mënyra se si ajo arriti të grumbullojë pasurinë e saj prej 1.1 miliardë dollarësh. Swift është këngëtarja e parë femër që ka arritur këtë shifër vetëm nga shkrimi i këngëve dhe performancat live. Pasuria e saj nuk vjen nga bizneset fitimprurëse (për shembull markat e bukurisë, moda, investime të tjera, etj.). Kjo e vendos atë në një kategori unike me artistë si Bruce Springsteen, i cili fitoi 1 miliard dollarë nga turnetë e tij në mbarë botën.

Tentativa për vrasjen e Trump

Një nga momentet që tronditi botën ishte atentati ndaj Donald Trump gjatë fushatës zgjedhore. Ai u qëllua në veshin e djathtë më 13 korrik 2024, gjatë një fjalimi të fushatës në Butler, Pensilvani. Autori ishte 20-vjeçari Thomas Matthew Crooks. Në shtator ka pasur edhe një atentat të dytë ndaj Trump, teksa ai ishte duke luajtur golf, ku agjentët e Shërbimit Sekret arrestuan të dyshuarin para se ai të afrohej me Donald Trump.

Ceremonia e hapjes së Lojërave Olimpike që ndau botën

Pas 100 vitesh nga lojërat e fundit olimpike, Franca mirëpriti atletë nga e gjithë bota, me një ceremoni hapjeje që ndau botën dhe nxiti komente pozitive dhe negative. Rreth 6% e përmbajtjes së shfaqur nga francezët ishte filmuar paraprakisht dhe në kushte të ndryshme moti që nuk kishin asnjë lidhje me pasditen me shi, duke shkaktuar kontrast në tranzicionet e imazheve. Shumë media e cilësuan si “ceremoninë më të keqe ndonjëherë”, të tjerë folën për përdhosjen e Darkës së Fundit.

Irani sulmon Izraelin

Viti 2024 u shënua nga përshkallëzimi i tensionit midis Iranit dhe Izraelit. Më 1 prill, Izraeli bombardoi konsullatën iraniane në Damask. Tensioni u shtua edhe më shumë pas vrasjes së Ismail Haniya, liderit të Hamasit dhe vrasjes së Hassan Nasrallah, liderit të Hezbollahut, si dhe pasardhësit të tij. Përveç ngjarjeve të sipërpërmendura, shërbimet sekrete izraelite arritën të fusin në kurth me sasi të vogla eksplozivi sinjalizuesit e përdorur nga anëtarët e Hezbollahut për komunikim të brendshëm. Operacioni u planifikua dhe u ekzekutua nga Mossad dhe ushtria izraelite.

Përmbytjet vdekjeprurëse në Spanjë

Kriza klimatike ka krijuar shumë probleme kohët e fundit. Një nga këto raste ishin përmbytjet vdekjeprurëse që goditën Spanjën dhe konkretisht komunitetin e Valencias. Autoritetet spanjolle njoftuan se numri i të vdekurve kishte shkuar në 202 viktima. Përmbytja në Spanjë ndodhi pasi jë sasi uji që bie normalisht brenda një viti, ra në vetëm tetë orë.

Rikthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë

Pas katër vitesh, Donald Trump u rikthye në Shtëpinë e Bardhë duke fituar votën popullore, një shumicë në të dy dhomat e Kongresit dhe mbi 300 vota elektorale. Beteja zgjedhore u karakterizua si historike jo vetëm për shkak të dy atentateve ndaj presidentit të zgjedhur dhe sepse gjatë periudhës parazgjedhore, Presidenti Biden doli në ‘pension’ dhe u zëvendësua nga zëvendëspresidentja në largim e SHBA-së, Kamala Harris.

Përshkallëzimi i rrezikshëm në Ukrainë dhe Trump në sfond

Në momentet e rrezikshme për zgjerimin e luftës në Ukrainë, është vendimi i presidentit Biden për t’u dhënë dritën “jeshile” ukrainasve që ata të sulmojnë me raketa me rreze të gjatë veprimi në territorin rus. Pas këtij vendimi, ukrainasit filluan menjëherë një sulm me raketa ATACMS në rajonin Bryansk të Rusisë. Pas këtyre zhvillimeve, Putin nënshkroi një dekret për miratimin e ndryshimeve në doktrinën bërthamore, e cila parashikon kushtet në të cilat Moska mund të përdorë arsenalin e saj bërthamor.

Armëpushimi mes Izraelit dhe Hezbollahut

Pas një viti armiqësish midis Izraelit dhe Hezbollahut dhe dy muaj lufte të hapur në Liban, të dyja palët arritën një marrëveshje armëpushimi, e cila hyri në fuqi në orën 4 të mëngjesit të së mërkurës, 27 nëntor. Armëpushimi i jep fund luftës në Liban që detyroi qindra mijëra njerëz të largoheshin nga shtëpitë e tyre. Marrëveshja bazohet në Rezolutën 1701 të Këshillit të Sigurimit, e cila i dha fund luftës Izrael-Hezbollah në vitin 2006. Sipas marrëveshjes, ushtrisë libaneze do t’i kërkohet të marrë kontrollin e zonave kufitare. SHBA dhe Franca do të garantojnë se marrëveshja do të zbatohet “në tërësi”.

Rënia e regjimit të Assadit në Siri

Me dislokimin e shumicës së trupave të saj nga Rusia në Ukrainë dhe Iranin në luftë me Izraelin, regjimi i Assadit e gjeti veten përballë rebelëve sirianë. Në vetëm dhjetë ditë, rebelët arritën jo vetëm të rindeznin luftën civile siriane, por edhe t’i jepnin fund sundimit të Assadit, pas gjysmë shekulli sundim në politikë. Gjithçka filloi më 27 nëntor kur një grup islamik, Hayat Tahrir al-Sham (HTS) arriti të pushtonte Aleppon, qytetin më të populluar të vendit. Më vonë, mediat ndërkombëtare raportuan se Rusia planifikoi largimin e liderit të rrëzuar nga Siria, duke e mbajtur të fshehtë edhe nga bashkëpunëtorët e tij më të afërt dhe anëtarët e familjes vendin se ku do të merrte azil.