Bota
Trump mori atë që donte: Ja pse po tërhiqet nga negociatat Rusi-Ukrainë dhe çfarë do të thotë kjo për luftën

Ndërsa Rusia ngec dhe Ukraina nënshkruan, Donald Trump vendos që puna ka mbaruar: Amerika po tërhiqet nga bisedimet e paqes, por jo nga mbështetja e Kievit – veçanërisht jo pas një marrëveshjeje minerale që sjell përfitime konkrete gjeostrategjike dhe ekonomike për SHBA-në.
Pas më shumë se 100 ditësh përpjekjesh për të ndërmjetësuar një armëpushim midis Rusisë dhe Ukrainës, Presidenti Donald Trump ka bërë një hap vendimtar: Shtetet e Bashkuara nuk do të luajnë më rolin e ndërmjetësit në bisedimet e paqes.
“Ne nuk do të fluturojmë më rreth botës me thirrjen e parë”, tha zëdhënësja e Departamentit të Shtetit, Tammy Bruce. “Që tani e tutje, negociatat janë përgjegjësi vetëm e dy palëve në konflikt.”
Vendimi vjen në një kohë kur Rusia hodhi poshtë propozimin amerikan për një armëpushim 30-ditor, ndërsa Ukraina e pranoi propozimin menjëherë.
Trump, gjithnjë e më i frustruar nga zvarritja e Putinit, ka shprehur publikisht dyshime në lidhje me qëllimet e tij: “Ndoshta ai nuk dëshiron ta ndalojë luftën, thjesht po më zvarrit mua”, shkroi ai në internet në Truth Social.
Ekziston gjithashtu një ndjesi në sfond se SHBA-të kanë bërë mjaft tashmë. “Ne bëmë më të mirën tonë. Njerëzit më të mirë punuan për të për 100 ditë”, tha Sekretari i Shtetit Marco Rubio. “Është koha të përqendrohemi në sfida të tjera globale.”
Marrëveshja për Mineralet: Një Çmim i Heshtur dhe një Mesazh i Heshtur
Dalja e Trump nga procesi i paqes vjen në hijen e marrëveshjes me Ukrainën mbi shfrytëzimin e burimeve natyrore, e cila mund të ketë qenë qëllimi përfundimtar i të gjithë ofensivës diplomatike.
Sipas Bloomberg, marrëveshja SHBA-Ukrainë do t’i japë Uashingtonit akses preferencial në projekte të reja investimi për zhvillimin e burimeve natyrore të Ukrainës – duke përfshirë aluminin, grafitin, naftën dhe gazin.
Marrëveshja u nënshkrua nga Sekretari i Thesarit i SHBA-së, Scott Bessant, dhe Ministrja e Ekonomisë e Ukrainës, Yulia Sviridenko. Ajo theksoi se Ukraina do të ruajë pronësinë dhe kontrollin e plotë mbi të gjitha burimet, dhe se shfrytëzimi nuk do t’u lihet kompanive të huaja pa pëlqimin e Kievit.
“Burimet nëntokësore mbeten pronë e Ukrainës – kjo është përcaktuar qartë në Marrëveshje”, theksoi Sviridenko për CNN.
Bessent shtoi se kjo marrëveshje i dërgon një mesazh të qartë Moskës: rindërtimi i Ukrainës nuk do të përfshijë aktorët që kontribuan në makinën ruse të luftës.
Mbështetja ushtarake – e forcuar dhe e specifikuar
Marrëveshja gjithashtu kërkon ndihmë shtesë nga SHBA-ja për Ukrainën, duke përfshirë sistemet e mbrojtjes ajrore – një pikë kyçe që nuk ishte pjesë e versioneve të mëparshme të draftit.
Një ditë para se Uashingtoni të njoftonte tërheqjen e tij nga bisedimet, ata miratuan eksporte armësh me vlerë 50 milionë dollarë – hapi i parë i tillë që kur Trump u kthye në Shtëpinë e Bardhë.
Kjo i dha Kievit mbështetje konkrete, ndërsa Kremlinit iu dërgua një sinjal i qartë: SHBA-të nuk po luten më për paqe – tani po investojnë dhe po mbrohen.
Gjeopolitika, lëndët e para dhe llogaritja e Trumpit
Trump e paraqiti marrëveshjen e re si “kompensim” për investimet amerikane gjatë luftës:
“Biden u dha atyre 350 miliardë dollarë,” tha Trump. “Ne arritëm një marrëveshje sipas së cilës, në teori, marrim dukshëm më shumë se ato 350 miliardë.”
Sipas vlerësimeve të Kievit, rreth 5% e “lëndëve të para kritike” në botë ndodhen në Ukrainë. Kjo përfshin rreth 19 milionë ton rezerva të provuara të grafitit, një mineral kyç për prodhimin e baterive për automjetet elektrike. Kjo e pozicionon Ukrainën si një epiqendër të burimeve strategjike – dhe SHBA-të tani kanë akses ekskluziv.
Putinit i ka mbetur pa rrugëdalje.
Donald Trump mund të jetë tërhequr nga roli i paqebërësit botëror, por pas kësaj fshihet një fitim i qartë strategjik – politik, ekonomik dhe ushtarak. Marrëveshja me Ukrainën i sjell ndikim të vërtetë SHBA-së, ndërsa Kremlini mbetet i zënë në befasi.
Zelensky ka mbështetje dhe investime, Trump ka një rezultat që mund t’ua shesë votuesve, dhe Putinit i mbetet një luftë që nuk mund ta përdorë më si levë në negociatat me Amerikën. Negociatat janë ndërprerë. Ndihma ushtarake amerikane mbërrin në Kiev. Dhe Moska mbetet pa një përgjigje.

