Vendet më paqësore në botë/ Ja ku renditet Shqipëria dhe Kosova, dhe cili shtet është në vendin e fundit

Një vend i famshëm për vullkanet, peizazhet unike dhe aurorën magjike është përsëri në krye të listës së vendeve më paqësore në botë. Ajo është Islanda.

Pesë vendet më paqësore në botë janë Irlanda, Zelanda e Re, Austria dhe Zvicra, sipas Indeksit Global të Paqes, të përpiluar nga Instituti për Ekonomi dhe Paqe (IEP). Shqipëria renditet në vend të 52-të, duke humbur një pozicion nga viti i kaluar, që rrëmbehet nga Maqedonia e Veriut. Ndërsa Kosova është 10 vende poshtë Shqipërisë, e 62-ta.

Çfarë merret në konsideratë gjatë përpilimit të listës? Kritere të tilla si sigurimi dhe mbrojtja shoqërore, shkalla e konflikteve të brendshme dhe ndërkombëtare dhe shkalla e militarizimit.

“Çelësi për ndërtimin e paqes në kohë konflikti dhe pasigurie është Paqja Pozitive: qëndrimet, institucionet dhe strukturat që krijojnë dhe mbështesin shoqëritë paqësore”, shpjegon raporti i Indeksit Global të Paqes. “Paqja Pozitive është e lidhur ngushtë me rritje më të lartë të PBB-së, norma më të ulëta interesi, mirëqenie sociale dhe rezistencë më të madhe ndaj krizave.”

Hendeku midis vendeve më paqësore dhe më pak paqësore është zgjeruar. Që nga krijimi i Indeksit Global të Paqes në vitin 2008, hendeku midis vendeve më paqësore dhe më pak paqësore është zgjeruar me 11.7%.

“Bota po përballet me një krizë konflikti të dhunshëm. Në vitin 2023, pati 59 konflikte midis shteteve, numri më i lartë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore”, – thuhet në raportin e vitit 2025.

Rusia është, për herë të parë, është vendi më pak paqësor në botë, e ndjekur nga Ukraina. Shtetet e Bashkuara renditen në vendin e 128-të, poshtë Hondurasit, Bangladeshit dhe Ugandës. Kjo kryesisht për shkak të nivelit të lartë të militarizimit, i cili e vendos atë – sipas kësaj mase – në fundin më pak paqësor të indeksit, më afër Koresë së Veriut (e 149-ta), Izraelit (e 155-ta), Ukrainës (e 162-ta) dhe Rusisë (e 163-ta).

Franca është vendi më i militarizuar në Evropën Perëndimore dhe Qendrore, ndërsa Amerika e Jugut ishte i vetmi rajon që u bë më paqësor. Përmirësimet më të mëdha u panë në Peru dhe Argjentinë, ndërsa Kanadaja dhe Kosta Rika ishin vendet më paqësore në Amerikën Qendrore dhe Jugore.

Mauritius, Botsvana dhe Namibia ishin vendet më paqësore në Afrikën Subsahariane.