Vuçiç, është koha të dalësh në pension, boll autokratë ka rajoni

Nga Pamfleti

Pakkush e kujton David Owen, një nga të dërguarit naiv dhe me qëllim të mirë të bashkësisë ndërkombëtare, i cili në fillim të viteve ’90-të u përpoq ta shpëtonte Jugosllavinë nga shpërbërja e përgjakshme dhe pasojat tragjike.

Edhe më pak e dinë se Owen ishte neuropsikiatër me profesion. Dhe se në punën e tij shkencore ai doli me përkufizimin e të ashtuquajturit ‘sindromi hubris’, një çrregullim i karakterizuar nga “ndryshimet e fituara të personalitetit për shkak të konsumit të pushtetit”.

Dr. Owen shpreh si karakteristika kryesore të kësaj sindrome “besimin e palëkundur në korrektësinë e vendimeve të dikujt, identifikimin e kombit me personalitetin e dikujt, shfaqjen e veprimeve që synojnë të promovojnë imazhin e dikujt si përgjithësisht të dobishme, paaftësi thelbësore këto të mbuluar nga vetja, e shprehur nga besimi, ndjeshmëria ndaj kritikave, humbja e marrëdhënies me realitetin…”

Pas Gjukanoviçit, Erdoganit, Gruevskit, Dodikut, Ramës, Orbanit, presidenti i Serbisë, hyn në rrethin elitar të autokratëve rajonalë që janë kositur nga mendjemadhësia e lartpërmendur.

Të gjithë thanë ose thonë se nuk janë Mesia, se mezi presin t’ia lënë menaxhimin e shteteve private dikujt më të ri dhe të gjithë po kujdesen që kjo të mos ndodhë shpejt.

Hubris e pengon Vuçiçin të shikojë realisht efektet e sundimit të tij – prandaj duket logjike dhe përgjithësisht e pranueshme që ai të fitojë të gjitha zgjedhjet për dhjetë apo njëzet vitet e ardhshme, duke e udhëhequr vendin herë si president, herë si kryeministër. Tingëllon e njohur, Putin tani ka lemzë edhe pse ne nuk e përmendëm!

Tërheqja nga udhëheqja e partisë ishte e kotë, zgjedhjet e fundit në Serbi treguan se Aleksandër Vuçiç bëri fushatë në nivel kombëtar. Kjo është arsyeja e parë pse ai duhet të largohet. Kjo do të thotë të tërhiqesh. Tingëllon më bukur kështu. Shteti partiak promovoi injorancën, nepotizmin, korrupsionin, krimin, frikën dhe urrejtjen, prodhoi kontroll të plotë mbi politikën, drejtësinë, biznesin, policinë, shërbimet sekrete, arsimin, shëndetësinë, kulturën, pra – të gjithë shoqërinë. Sindroma e hubris e pengon Vuçiçin, si dhe çdo autokrat apo diktator, të shohë se si është pezulluar integriteti i të gjitha institucioneve, të cilat në vend që t’i shërbejnë qytetarëve, i shërbejnë një njeriu, për interesin e tij privat. Arsyeja e dytë e dorëheqjes së presidentit Vuçiç është korrupsioni endemik që ka mbuluar shoqërinë.

Për tre dekada, me një pushim të shkurtër pas rënies së Millosheviçit, zgjedhjet në Serbi janë vjedhur, burimet shtetërore janë keqpërdorur, votat janë blerë, votuesit janë shantazhuar, opozita është linçuar dhe sektori joqeveritar dhe individët e lirë janë demonizuar.

Në një nga raportet e Komisionit Evropian, ka një fjali për ish presidentin e Malit te Zi, Gjukanovic, e cila mjafte mire I shkon edhe Vucicit: Nuk ka një vijë të qartë që ndan majat e qeverisë nga majat e mafias.

Nga Ana Brnabiç te Aleksandër Vulin, nga Toma te Porfirie, nga Dodik te Mandiç, është e qartë se Vuçiç i vëzhgon bashkëpunëtorët e tij si gurë në një tabelë shahu, duke shijuar kur i vendos, i promovon ose i degradon, ndërsa ata janë në ankth duke mos ditur cili do jete fundi.

Nëse, siç thonë kritikët, Vuçiç ka vendin më të rëndësishëm në historinë serbe, atëherë ndoshta është momenti qe ai të dalë në pension. Të mos pësojë fatin e Gjukanoviçit, te cilit i vjen keq që nuk u largua në kohë. Sepse në vend të kritikëve, ai dëgjoi shërbëtorët e tij që e bindën seduhet t’i udhëheqë ata për një kohë të gjatë, të gjatë. Vuçiç mund të jetë më i zgjuar sepse e di që nuk ka njerëz të pazëvendësueshëm. Tani eshtë koha, President, për një vendim të mençur.