Zemra e një Qeni/ Putini nuk ka asnjë plan strategjik, vetëm instinkt mbijetese

Propaganda dhe lufta hibride e Kremlinit kundër shteteve perëndimore janë mjete për të maskuar krizën e brendshme të një regjimi që mbështetet në shtypje dhe pamje

Paqja në Evropë nuk është gjë tjetër veçse një mirazh. Rusia vazhdon ofensivën e saj të luftës hibride, duke kombinuar mjetet e propagandës me operacionet ushtarake. Në orët e fundit, Moska ka qenë e etur të bëjë të ditur se për herë të parë, forcat ruse kanë arritur në rajonin e Dnipropetrovskit, zemrën minerare të Ukrainës. Kievi e ka mohuar këtë: luftimet janë ende duke vazhduar në rajon. Ajo që është e sigurt është se ka më shumë vdekje për shkak të ushtrisë ruse, e cila për gati tre vjet e gjysmë ka nisur një pushtim në shkallë të gjerë, duke goditur me egërsi civilët, shkollat ​​dhe spitalet.

Ndërkohë, pjesa më e madhe e botës perëndimore vazhdon ta portretizojë Vladimir Putinin si një strateg të shkëlqyer, një mjeshtër të madh shahu që mendon lëvizje pas lëvizjeje, dhe jo si diktatorin gjakatar që është, dikush që nuk ka problem t’i dërgojë njerëzit e tij drejt vdekjes për të arritur qëllimet e tij. Në këtë nënshtrim ndaj propagandës së Kremlinit, Italia po udhëheq rrugën, barku i butë i Evropës – Linkiesta e ka raportuar këtë shumë herë vitet e fundit. Kjo nuk është gjë tjetër veçse një halucinacion kolektiv i prodhuar nga megafonët e autokratit rus që këtu dhe në vende të tjera përhapin idetë fashiste dhe kriminale të prodhuara në Moskë.

Korrupsioni i mendimit dhe institucioneve është, për Putinin, mënyra më e mirë për të ndarë debatin publik dhe për të minuar kohezionin demokratik të frontit perëndimor. “Pas shekujsh të kaluar duke u përpjekur të arrijë Perëndimin, sot Rusia po përdor ndikimin e saj për të riformësuar politikën e vendeve perëndimore dhe për të gërryer parimet themelore të rendit demokratik”, shkruan sociologia historike Anastasia Edel në hyrje të një analize të gjatë në Foreign Policy.

Edel rendit mjetet e ofensivës së Putinit: propagandën, dezinformimin, ndërhyrjen zgjedhore, sulmet kibernetike. “Nuk është një projekt ideologjik koherent”, shkruan ai, “por më tepër evolucioni i një metode të testuar që nga ditët e KGB-së. Putini përdor taktika të trashëguara nga Lufta e Ftohtë, por të përshtatura në epokën dixhitale dhe mediatike, duke shfrytëzuar dobësitë sistemike të Perëndimit – hapjen, pluralizmin, lirinë e shprehjes – për të gjeneruar mosbesim dhe polarizim.”

Qëllimi përfundimtar i Putinit nuk do të ishte aq shumë ndërtimi i një rendi alternativ, sesa ruajtja e pushtetit të tij personal. Është e vërtetë që propaganda revizioniste e Kremlinit përhap vizione të Russkiy Mir, domethënë të “botës ruse”, ideologjisë në bazë të Putinizmit. Por, shpjegon Edel, në vitet e fundit qëndrimi i Putinit ka zbuluar frikën dhe brishtësinë e tij, duke demonstruar se ai nuk mund të jetë mjeshtër i tabelës globale të shahut. “Tani për tani, udhëheqësi rus nuk po zbaton një plan, ai thjesht po improvizon, duke bërë gjithçka që mundet për të qëndruar në pushtet sa më gjatë të jetë e mundur”, lexojmë në Foreign Policy në një fragment në të cilin autori çmonton rrëfimin e Putinit si një strateg të ftohtë dhe largpamës, duke theksuar se veprimi i tij është oportunist dhe reaktiv, jo rezultat i një vizioni të përgjithshëm.

Në këtë skenar, përçarja në Perëndim, veçanërisht e ngadaltë dhe e vështirë në dhënien e rezistencës së duhur, i shkon në dorë Putinit, i cili mund të ushtrojë presion mbi dobësitë e kundërshtarëve të tij, edhe nëse nuk është në gjendje të ofrojë një alternativë të qëndrueshme ose tërheqëse.

Objektivat ndërkombëtare të propagandës së Kremlinit gjithmonë kanë pasqyruar ato të brendshme. Gjatë Luftës së Ftohtë, për shembull, Moska kërkoi të zgjeronte ndikimin e saj duke promovuar lëvizjet komuniste dhe duke diskredituar kapitalizmin, duke e portretizuar atë si moralisht të korruptuar falë propagandës së KGB-së, medias shtetërore dhe agjentëve të tjerë. Me rënien e Bashkimit Sovjetik, rrjedha u ndërpre përkohësisht, deri në ardhjen në pushtet të Putinit.

Ka disa pasazhe kyçe në këtë histori, të theksuara në artikullin e Foreign Policy, që përshkruajnë rilançimin e kumarxhiut që rri në Moskë. Në vitin 1999, nën pretekstin e luftimit të terrorizmit islamik, Putin nisi Luftën e Dytë Çeçene për të mbështetur ngritjen e tij nga kryeministër në president. Në vitin 2005, lindi rrjeti Russia Today, një vitrinë për Kremlinin dhe një kanal për eksportimin e botëkuptimit të tij gjithnjë e më autoritar. Pastaj, i bindur se Perëndimi ishte pas të ashtuquajturave revolucione popullore në Gjeorgji dhe Ukrainë, dhe në kërkim të një ideologjie të re post-sovjetike, Putin filloi të ripërcaktojë identitetin e Rusisë si një kundërpeshë ndaj hegjemonisë perëndimore – siç na kujtoi me forcë në Konferencën e Sigurisë në Mynih në vitin 2007.

Pas revolucionit Euromaidan të vitit 2014, Putin e interpretoi dëshirën e ukrainasve për t’u integruar me Evropën jo si një aspiratë demokratike, por si përmbysje të orkestruar nga jashtë. Për Putinin, kjo nuk ishte vetëm një humbje gjeopolitike: fakti që një president në detyrë i një shteti post-sovjetik mund të përmbysej nga një kryengritje popullore krijoi një precedent të rrezikshëm. Kështu që ai e rriti nivelin me aneksimin e Krimesë, ndoqi praktika të ndryshme të luftës hibride, nisi fushata dezinformimi për të mbështetur Brexit-in, Donald Trump në zgjedhjet presidenciale të SHBA-së të vitit 2016 dhe procese të tjera të mëdha demokratike evropiane për të dobësuar Perëndimin.

“Ndërsa Putini ngjitej në pushtet përmes legjitimitetit gjithnjë e më të dyshimtë, ai duhej të projektonte një imazh force”, shkruan Edel në artikullin e saj. “Ndërhyrja e tij [në Perëndim] i lejoi gjithashtu të vishej si mbrojtës i tradicionalizmit, duke kundërshtuar dekadencën e liberalizmit perëndimor. Narrativa të tilla përfundimisht zunë rrënjë dhe Perëndimi u bë përsëri anti-Rusi, siç ishte gjatë Luftës së Ftohtë.”

Pushtimi në shkallë të plotë i Ukrainës në vitin 2022 përshtatet në mënyrë të përkryer në këtë narrativë: një kryqëzatë kundër Perëndimit pro-ukrainas, armikut të betuar të angazhuar për shkatërrimin e Rusisë. Prandaj, pushtimi mund të lexohet jo aq shumë dhe jo vetëm si një akt ekspansionizmi, por mbi të gjitha si një strategji mbijetese për një regjim të themeluar mbi agresionin, manipulimin dhe unitetin e detyruar. “Ajo që mbështet pushtetin e Putinit”, vazhdon Edel, “nuk është besimi, por frika. Ai qeveris nga një pasiguri e thellë në lidhje me legjitimitetin e regjimit të tij, bazën e tij ekonomike dhe besnikërinë e elitave. Sondazhet mund të tregojnë nivele të larta miratimi, por në Rusi adhurimi mund të shndërrohet në revoltë pa paralajmërim. Kjo është arsyeja pse ai e rrethon veten me bunkerë, vazhdimisht i zhvendos besnikët e tij për të parandaluar që dikush të fitojë shumë pushtet dhe investon shumë në mbikëqyrje dhe media shtetërore.” Pra, agresioni dhe marrëdhënia konfliktuale me shtetet e tjera nuk është realpolitikë, por manifestim dhe njëkohësisht mbrojtje e një brishtësie të brendshme.

Rritja e fundit e PBB-së së Rusisë është pothuajse tërësisht e nxitur nga shpenzimet ushtarake; nëse lufta do të mbaronte, motori do të ndalonte. Me pak eksporte përtej lëndëve të para dhe armëve, dhe me çmimet e naftës që i nënshtrohen luhatjeve të mëdha, edhe partnerët tregtarë oportunistë po fillojnë të ecin me kujdes. Inflacioni po rritet dhe ekonomia ruse po mbinxehet. Për më tepër, korrupsioni i përhapur, lëvizshmëria sociale e bllokuar dhe një ikje e vazhdueshme e trurit po pengojnë inovacionin dhe po dëmtojnë zhvillimin e kapitalit njerëzor të nevojshëm për vitalitet ekonomik afatgjatë. Kësaj i shtohet një popullsi në tkurrje dhe plakje, e përkeqësuar nga numri i madh i viktimave të luftës: një gjendje që dëmton më tej fuqinë punëtore dhe stabilitetin fiskal të vendit. Rezultati është një sistem që është i pamundur të replikohet në planin afatgjatë, afatshkurtër dhe i dobishëm vetëm për një rreth të vogël individësh të privilegjuar.

Edhe nga një perspektivë kulturore, Rusia e sotme ka pak për t’i ofruar botës. Është madje një version i zbehur i së kaluarës së saj sovjetike, kur – pavarësisht një mijë shtypjeve – një pjesë e botës e shihte Moskën si një simbol të drejtësisë dhe progresit. Tani Rusia është vetëm një shtet tjetër autoritar, pa një vizion të qartë për të ardhmen. Për këtë arsye, siç sugjeron Edel, epoka e Putinit mund të mbarojë ashtu siç filloi: me një shpërthim të së vërtetës së pakontrollueshme, të aftë për të thyer magjinë e propagandës dhe për të nxjerrë në dritë kostot njerëzore, morale dhe ekonomike të njëzet viteve pushtet të ndërtuara mbi kultin e udhëheqësit. – Linkiesta.it –