Zgjedhjet në SHBA/ Vuçiç ‘lutet’ për fitoren e Trump, kthesë drastike për Kosovën pas 5 nëntorit

Prezantuesja e Pink, Jovana Jeremiç, e njohur për programin e saj të mëngjesit në të cilin jep mësime për të gjithë, duartroket, këndon dhe qan, me shumë zhurmë mediatike, fluturoi në Amerikë të enjten dhe njoftoi një mbulim “spektakolar” të zgjedhjeve, që do të vendosin, nëse Kamala Harris apo Donald Trump do të jetojnë në Shtëpinë e Bardhë për katër vitet e ardhshme , shkruan “Deutsche Welle”.Megjithatë, e gjithë kjo nuk mund të krahasohet me interesin me të cilin Serbia dhe vendet fqinje ndoqën zgjedhjet e para presidenciale në të cilat u shfaq Trump, tetë vjet më parë. Më pas në Beograd, tabloidët uruan fitoren me një poster të madh dhe kreu i Partisë Radikale Serbe, Vojislav Shesheli, organizoi mitingje mbështetëse të veshur me një bluzë me imazhin e Trump.

Fushata e vitit 2016

“Hera e parë që Trump mundi Hillary Clinton, kishte më shumë thirrje kundër Hillary Clinton në Serbi. Por tani Trump nuk është krejtësisht i ri”, thotë Dejan Joviç, profesor në Fakultetin e Shkencave Politike në Zagreb. “Shpresat për ndryshime të mëdha që mund të kenë pasur disa në Serbi ose Republika Srpska janë shuar. Sepse, gjatë mandatit të parë të Trump, asgjë dramatike nuk ndodhi në rajon. As Shtetet e Bashkuara nuk e tërhoqën njohjen e pavarësisë së Kosovës dhe as diçka të ngjashme”, tha Joviç për DW. Po kështu, kur Joe Biden mori drejtimin, përsëri askush nuk e di se çfarë ndodhi në drejtimin tjetër. Përkundrazi, kujton Joviç, ambasadori amerikan Christopher Hill ishte mjaft i favorshëm ndaj presidentit të Serbisë, Aleksandër Vuçiç.

Rëndësia e Ballkanit Perëndimor

Politologu paralajmëron se sot Ballkani Perëndimor nuk luan absolutisht asnjë rol në fushatën në SHBA. Ka kriza shumë më të thella dhe më urgjente në Ukrainë dhe Lindjen e Mesme, ndërsa hija e një konflikti të mundshëm me Kinën duket mbi gjithçka. Ndërsa Ballkani është i qetë, ai rajon nuk do të jetë me interes të veçantë për askënd në Shtëpinë e Bardhë, mendon Stevan Nedeljkoviç nga Qendra për Studime Amerikane në Fakultetin e Shkencave Politike të Beogradit. “Interesat strategjike të SHBA-ve në rajonin tonë janë stabiliteti dhe orientimi i fortë perëndimor i gjashtëshes së Ballkanit Perëndimor”, tha Nedeljkoviç për DW. “Për sa kohë që këto interesa nuk kërcënohen, amerikanët do t’ua lënë kryesimin në Ballkanin Perëndimor evropianëve.

Më shumë biznes sesa politikë

Bashkëbiseduesit tanë thonë se mandati i parë i Trump mund të kishte shkaktuar shpresa të tepruara në Beograd dhe Banja Luka, por edhe frikë në kryeqytetet e tjera të Ballkanit Perëndimor se Shtëpia e Bardhë do të bëhej “pro-serbe”. Vërtetë, njeriu i Trump për rajonin, Richard Grenell – i cili përsëri ka një shans të mirë për të zënë një post të rëndësishëm nëse Trump fiton përsëri – ka krijuar lidhje të ngushta në Beograd. Ai Mund t’i sillte atij dhe dhëndrit të Trump, Jared Kushner, punën fitimprurëse të ndërtimit të një kompleksi hotelesh në qendër të Beogradit, në vendin e selisë ushtarake të shkatërruar në bombardimin e vitit 1999. Megjithatë, pyetja është se sa nënkuptojnë mbështetje politike për Trump në rast të fitores së tij.

Pritshmëritë e Beogradit

Beogradi zyrtar – pas vlerësimeve të dështuara në dy ciklet e fundit të zgjedhjeve presidenciale në Amerikë, këtë herë është më i përmbajtur dhe mban kontakte si me demokratët amerikanë ashtu edhe me republikanët. Dejan Joviç vlerëson se shumë në rajon shpresojnë në një lloj “rishikimi” të politikës amerikane ndaj Ballkanit, por se idetë e tyre janë krejtësisht të ndryshme, prandaj ai mendon se boshnjakët duan të largohen nga Dejtoni në favor të një shteti më të centralizuar në Serbi ata do të prisnin një kthesë në marrëdhëniet e tyre me Kosovën.“Disa duan hyrjen përfundimtare në BE, fundin e pasigurisë që ka mbretëruar prej kohësh për zgjerimin”, numëron ky profesor. Por asnjë shpresë nuk do të realizohet së shpejti.