Zgjedhjet në Turqi: Opozita fiton, Erdogan mundet në Ankara dhe Stamboll

“Ne fituam”. Kështu deklaroi Ekrem Imamoglu, kryebashkiaku i Stambollit, i cili me mbi 85% të votave të numëruara, mori më shumë se 50% të votave, duke u rikonfirmuar si qytetari i parë dhe për rrjedhojë mundi Murat Kurum, kandidatin e mbështetur nga presidenti turk Recep Tayyip Erdogan, i mbërthyer në 40%.

Imamoglu mbërrin dhe sheshi shpërthen, duke e vlerësuar atë si fituesin e një lufte shumë të gjatë.

“16 milionë banorët e këtij qyteti kanë fituar – bërtet ai – kanë fituar gratë, të rinjtë, kurdët, të krishterët, sirianë, hebrenj dhe njerëz të të gjitha besimeve”.

Turma i kërkon të heqë xhaketën dhe kravatën, një gjest që ai e bën tani në të gjitha mitingjet. Ai përvesh mëngët. Tani ai është një nga njerëzit.

“Sot – tha ai – është një mesazh për presidentin Erdogan dhe për qeverinë. Tani paratë duhet të shpenzohen për njerëzit, jo më kot”.

Ata mbërritën një nga një, flamuj të kuq me gjysmëhënën në duar, fëmijë në krahë dhe tani kërcejnë të lumtur duke pritur ardhjen e kryetarit të Stambollit, i cili sapo është rizgjedhur në një votim që ka marrë një rëndësi të madhe kombëtare.

Ata thërrasin emrin e tij “Ekrem Imamoglu”, “Ekrem Imamoglu”. Ata ndezin dritat e celularëve të tyre. Ata bëjnë fenerë të fluturojnë. Klima është çliruese.

“Turqia ka lindur laike dhe e tillë do të mbetet”. Jemi në Fatih, në lagjen islame, bastion i Partisë Drejtësi dhe Zhvillim dhe që mbrëmja e sotme u pushtua simbolikisht nga disa mijëra opozitarë: “Dorëhiqu Erdogan”, thërrasin.

“Piktura më duket e mrekullueshme, jemi shumë të lumtur. Janë numëruar 40% e votave dhe ne jemi në krye”. Me këto fjalë, kryebashkiaku Ekrem Imamoglu, një nga eksponentët kryesorë të partisë Kemaliste CHP, një gjemb në këmbë e presidentit Recep Tayyip Erdogan, iu drejtua gazetarëve në selinë e partisë në Stamboll në orën 19:45 me orën lokale.

“Megjithatë ne e dimë se zgjedhjet nuk kanë mbaruar derisa të numërohet vota e fundit, sot është sigurisht festa e demokracisë, falë atyre që votuan”.

Në një tubin në kryeqytet, njerëzit dolën në rrugë duke thirrur: “Turqia ka lindur laike dhe e tillë do të mbetet”.

CHP është gjithashtu në krye në Izmir, në të gjithë bregun e Egjeut dhe Mesdheut, në total 35 qytete nga 81, ndërsa partia pro-kurde dominon në juglindje. AKP ruan kontrollin mbi pjesën më të madhe të Anadollit qendror, si Konia, Kayseri, Erzurum dhe në Detin e Zi, në qytetet Rize dhe Trabzon.

Atmosfera në selinë e Partisë Drejtësi dhe Zhvillim në megalopol është e plumbuar. Presidenti turk e ftoi kombin, me një mesazh në X, për të “mbrojtur kutitë e votimit dhe votat”, por ende nuk ka komentuar rezultatet.

Ripushtimi i kryeqytetit ekonomik të vendit, i humbur në vitin 2019 pas gati gjysmë shekulli qeverisje të pakundërshtueshme, ka qenë obsesioni i “Sulltanit”, i cili në këto javë të fushatës zgjedhore ka mobilizuar të gjithë ekzekutivin në mbështetje të kandidatit për kryetar bashkie.

Një rrethanë që Imamoglu nënvizoi dje: “Qeveria të kthehet në Ankara në punë – bërtiti dje mes duartrokitjesh – kanë tre muaj që lënë pas dore detyrat e tyre, mos i lini të plaçkitin qytetin”.

Votimi u mbajt në 81 bashki të shtrira në të gjithë territorin kombëtar, me 61 milionë njerëz me të drejtë vote. Por buxheti i megalopolit, me 516 miliardë lira turke (14,7 miliardë euro), i bën xhuxhe qytetet e tjera, përfshirë Ankaranë që disponon 92 miliardë lira turke.

“Kushdo që qeveris Stambollin, qeveris Turqinë”, i pëlqen të përsërisë “sulltanit” që ka lindur këtu dhe ka qenë shtetasi i parë nga viti 1994 deri në vitin 1997. “Ne do të tregojmë respekt për vullnetin popullor, por jam i sigurt se askush nuk do të lejojë edhe pesë vite të tjera të treten”, tha ai dje gjatë një tjetër mitingu në qytet në Bosfor, të transmetuar drejtpërdrejt nga TV shtetëror Trt.

Në Stamboll, në lagjen Cihangir, qendra e votimit e vendosur në shkollën Firuzaga Ilkokulu nuk është plot si zakonisht.

Thuhet se kjo është për shkak të argëtimit të natës pas Ramazanit.

Në Turqi, pjesëmarrja e votuesve është zakonisht shumë e lartë, në vitin 2019 në Stamboll arriti në 90%, por me nëntë zgjedhje në dhjetë vjet qytetarët mund të fillojnë të shfaqin shenja lodhjeje.

Fuat, 42 vjeç, erdhi në qendrën e votimit me nënën e tij Dondu, 72 vjeçe, e cila mban një vello të zezë në kokë.

Ai votoi për Imamoglun: “Shpresojmë që herët a vonë edhe qeveria kombëtare të ndryshojë, nuk mund të durojmë më”. Gruaja, megjithatë, është një mbështetëse e vendosur e AKP-së, sepse ajo i beson vetëm Erdoganit, ashtu si edhe Hussein, 41 vjeç: “Imamoglu nuk ka bërë asgjë, të paktën presidenti ka disa ide dhe atëherë nëse Kurum fiton ne do të jemi në harmoni me qeverinë kombëtare”.

Besimi te presidenti turk është i madh.

Adem, 60 vjeç, është i bindur se Erdogan do të tërhiqet në fund të këtij mandati dhe nuk do të përpiqet të përkulë Kushtetutën për të qëndruar në rrugën e duhur. “Ai është më i miri që mund të kishim – thotë ai – më i rëndësishmi nga të gjithë. Pas Ataturkut sigurisht”.

Shkojmë në një shkollë në lagjen Fatih, një lagje shumë fetare ku AKP ka fituar gjithmonë. Këtu pjesëmarrja duket shumë më e lartë. Dhe ka zëra se kandidati i CHP Mahir Polat mund të fitojë qarkun për herë të parë.

Beteja e vazhdueshme po ndan familjet. Ibrahimi, 60 vjeç, na shpjegon se ai votoi për Imamoglun si kryetar bashkie sepse qëndrimi i AKP-së për Gazën është hipokrit: “Ata thonë se janë kundër Izraelit, por më pas bëjnë biznes me të”.

Megjithatë, në fshehtësi të kutisë së votimit, vota lokale për Fatih shkoi për kandidatin e AKP-së. Ali, djali i tij 30-vjeçar, e shikon i qeshur: “Babi, e kuptova që do të mbështesim CHP-në, nuk e dija që kishe ndryshuar mendje”.

Nëna, e mbuluar me të bardha, tund me kokë dhe bëhet e kuqe. “Ne jemi kurdë – shpjegon djali, ne duhet të zgjedhim Dems (emri i ri i partisë pro-kurde) por ne nuk duam të shpërndajmë votën”.

Ndryshe nga ajo që ndodhi në zgjedhjet presidenciale të vitit të kaluar, opozita nuk ishte në gjendje të krijonte një aleancë për të kundërshtuar koalicionin midis AKP-së dhe nacionalistëve të Devlet Bahçelit.

Kështu, Iyi Parti e Meral Aksener dhe Dem pro-kurd kanë paraqitur kandidatët e tyre të cilët, sipas sondazheve, nuk do të marrin më shumë se 3% të votave në Ankara dhe Stamboll.