Zohran dhe Qyteti/ Triumfi i së majtës radikale në New York, panik në Wall Street, dhe jo vetëm…

E majta radikale amerikane, shumë radikale, ka një hero të ri, Zohran Mamdani, një tridhjetë e tre vjeçar i cili është i sjellshëm, i besueshëm, autentik, një folës i shkëlqyer, një ish-reper, një nga ata politikanë që i bëjnë njerëzit të ëndërrojnë, si Obama.

Shumë efektiv në mediat sociale, por edhe në fushatën tradicionale militante derë më derë, gjithmonë i rrethuar nga yje të televizionit dhe argëtimit, Mamdani krenohet me një biografi që duket si një karikaturë e elegancës radikale, me një baba ugandas që është profesor universiteti i studimeve postkoloniale dhe një nënë indiane, Mira Nair, fituese e Luanit të Artë në Venecia në vitin 2001 me Monsoon Wedding, dhe regjisore e filmave të ndryshëm, duke përfshirë “11/09/01”, “The Reluctant Fundamentalist”, “New York, I Love You”, “Destiny in the Name”, mbi të cilët të gjithë mund të ndërtojnë një rrëfim sipas dëshirës kur flasin për Zorhanin e ri.

Në zgjedhjet paraprake për kandidatin demokrat për kryetar bashkie të Nju Jorkut, Mamdani mundi Andrew Cuomo, ish-guvernator liberal i Nju Jorkut, ndër më të majtët në shtet, dhe djalin e legjendarit Mario Cuomo, i cili në vitin 1991, vitin e lindjes së Mamdanit, e majta radikale amerikane shpresonte se do të kandidonte për president të Shteteve të Bashkuara. Cuomo i vjetër vendosi në fund të fundit të mos hynte në garë, duke i lënë hapësirë ​​Bill Clinton, i cili u zgjodh çuditërisht në Shtëpinë e Bardhë dhe më pas zgjodhi Cuomo të riun si sekretar të strehimit publik.

Këtë herë, Cuomo, i detyruar të jepte dorëheqjen herët si guvernator në vitin 2021 për shkak të një skandali ngacmimi seksual, nuk u mbështet nga pleqtë e mëdhenj të Partisë Demokratike, duke filluar nga Clinton, dhe nga sindikatat e punëtorëve, ashtu siç nuk mjaftoi angazhimi i Mike Bloomberg dhe ai i njërit prej financuesve kryesorë të Donald Trump, sipërmarrësit Bill Ackman.

Mamdani është socialist, gjë që në zhargonin politik amerikan është ekuivalente me fjalën komunist. Qëndrimet e tij janë aq radikale, dhe për shumë kritikues madje edhe antisemite, saqë sponsorja e tij politike, Alexandria Ocasio-Cortez, shihet si e moderuar e Maurizio Lupit. Ai dëshiron të taksë të pasurit, t’i bëjë autobusët falas, të krijojë supermarkete publike, në kuptimin e pronësisë dhe menaxhimit publik, dëshiron të përdorë hapësirat e braktisura të metrosë për të akomoduar të pastrehët, dëshiron të rregullojë qiratë, të dyfishojë pagën minimale. Mamdani simpatizon idenë e globalizimit të Intifadës, dëshiron të shkurtojë fondet për policinë dhe padyshim kritikon Izraelin dhe nuk i pëlqen që e quan veten shtet hebre, të gjitha këto në qytetin me më shumë hebrenj në botë pas Tel Avivit.

Në tetor ai ishte askush, një deputet i panjohur lokal, i vlerësuar me zero përqind nga sondazhet. Kur filloi ngritja e tij e pandalshme disa javë më parë, New York Times, e cila është Bibla liberale e qytetit dhe e botës, shkroi një editorial të gjatë për të thënë se dikush si ai duhet të qëndrojë larg sallave të pushtetit të Bashkisë së Nju Jorkut, sepse idetë e tij do ta çonin qytetin drejt shembjes. Dje, me lajmin e tejkalimit të Cuomo-s, Wall Street Journal shkroi se kryeqyteti i kapitalizmit tani mund të udhëhiqet nga një socialist, dhe për këtë arsye komuniteti financiar i Wall Street është në panik. The Economist pyeste veten nëse ka kuptim t’i besohet një qyteti kompleks si Nju Jorku, dhe me një buxhet prej 116 miliardë dollarësh, një djali që është shumë i mirë në TikTok. The New York Magazine, një gazetë pranë tij, shkroi se “elita e pushtetit të qytetit, zhvilluesit dhe financuesit e pasurive të paluajtshme, janë të tmerruar nga Mamdani dhe tashmë po kërkojnë dikë që mund ta ndalojë ngritjen e tij” në prag të zgjedhjeve të përgjithshme në nëntor. Një kongresmene demokrate nga Nju Jorku, Laura Gillen, u distancua menjëherë nga Mamdami, duke thënë se ai është “shumë ekstrem për të udhëhequr Nju Jorkun” dhe “një zgjedhje e keqe për qytetin”.

E megjithatë, pavarësisht se idetë e tij janë të parealizueshme edhe para se të jenë radikale, mesazhi i Mamdanit duket gjithashtu shumë i arsyeshëm për ata që jetojnë në Nju Jork dhe nuk janë multimilionerë: çfarë kuptimi ka të thuash se ky është qyteti më i mirë në botë, përsëriste Mamdani në çdo fjalim, nëse atëherë një person normal nuk mund të përballojë të jetojë atje.

Mamdani ende nuk i ka fituar zgjedhjet, në të vërtetë ai as nuk i ka fituar zyrtarisht zgjedhjet paraprake, do të duhet të presim deri më 1 korrik për të përfunduar numërimin e ndërlikuar të kërkuar nga sistemi i renditjes preferenciale i zgjedhur nga demokratët, por nuk ka gjasa që ai të mos jetë kandidati i një partie që, në zgjedhjet presidenciale të vitit të kaluar, mori 70 përqind të votave për kandidaten e saj Kamala Harris (kundër 30 për Donald Trump).

Andrew Cuomo, përpara humbjes së së martës, tha se nëse do të humbiste zgjedhjet paraprake demokrate, do të kandidonte si i pavarur, megjithëse tani, pas një performance kaq katastrofike, duket shumë më i kujdesshëm. Kryetari aktual demokrat i bashkisë, Eric Adams, administrata e të cilit është rrëzuar nga joefikasiteti dhe skandalet, duhet të kandidojë gjithashtu si i pavarur, ndërsa republikanët do të fusin Curtis Sliwap, një burrë që endet duke mbajtur beretën e kuqe të Engjëllit Mbrojtës, një organizatë militante e së cilës është president. Asnjëri prej tyre nuk ka një shans të vërtetë për të fituar, por gazetat raportojnë se tashmë ka nga ata që po fillojnë të vlerësojnë pozitivisht alternativat për të shmangur Mamdanin.

Ngritja e Mamdanit dhe radikalizmit të tij socialist ka një rëndësi politike që shkon përtej mundësisë së udhëheqjes së një qyteti të rëndësishëm si Nju Jorku, i cili tashmë është qeverisur për tetë vjet nga një kryetar bashkie socialist, Bill De Blasio, i kujtuar unanimisht, duke filluar me New York Times, si një nga kryetarët më të këqij të bashkisë në historinë e kohëve të fundit.

Gara e Mamdanit me siguri do të jetë një mundësi për Ocasio-Cortez për të testuar shanset e saj për të kandiduar për presidente të Shteteve të Bashkuara në vitin 2028 me një platformë të hapur të krahut të majtë, ose në mënyrë alternative duke sfiduar kreun pompoz të senatorëve demokratë Chuck Schumer në zgjedhjet paraprake të të njëjtit vit. Donald Trump dhe mbështetësit e Trumpit po mburren, sepse e dinë se një pjesë e mirë e sukseseve elektorale të botës famëkeqe të Magas rrjedhin pikërisht nga aftësia e tyre e ligë për t’i përcaktuar udhëheqësit demokratë, me të drejtë ose gabim, si ekstremistë të rrezikshëm të krahut të majtë.