Tensionet mbi Tajvanin po rriten për shkak të një vizite të kryetares së Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-së, Nancy Pelosi. Vizita e saj vetëm sa ka acaruar më tej marrëdhëniet midis Uashingtonit dhe Pekinit.
Në zemër të tensioneve është fakti se qeveria kineze e sheh Tajvanin si një provincë të shkëputur që përfundimisht do të jetë pjesë e Kinës.
Por shumë tajvanezë e konsiderojnë ishullin e tyre të vetëqeverisur si një komb të veçantë, pavarësisht nëse pavarësia është shpallur ndonjëherë zyrtarisht apo jo.
Cila është historia midis Kinës dhe Tajvanit?
Kolonët e parë të njohur në Tajvan ishin fiset austroneziane, të cilët mendohet se kanë ardhur nga Kina e sotme jugore.
Ishulli duket se është shfaqur për herë të parë në të dhënat kineze në vitin 239 pas Krishtit, kur një perandor dërgoi një forcë ekspedite për të eksploruar zonën, një fakt që Pekini e përdor për të mbështetur pretendimin e tij territorial.
Pas një magjie relativisht të shkurtër si një koloni holandeze (1624-1661), Tajvani u administrua nga dinastia Qing e Kinës nga 1683 deri në 1895.
Nga shekulli i 17-të, një numër i konsiderueshëm migrantësh filluan të vinin nga Kina, shpesh duke ikur nga trazirat ose vështirësitë. Shumica ishin kinezë Hoklo nga provinca Fujian (Fukien) ose kineze Hakka, kryesisht nga Guangdong. Pasardhësit e tyre tani janë grupet më të mëdha demografike në ishull.
Në 1895, Japonia fitoi Luftën e Parë Sino-Japoneze, dhe qeveria Qing duhej t’i dorëzonte Tajvanin Japonisë. Pas Luftës së Dytë Botërore, Japonia u dorëzua dhe hoqi dorë nga kontrolli i territorit që kishte marrë nga Kina. Republika e Kinës (ROC), një nga fituesit në luftë, filloi të sundojë Tajvanin me pëlqimin e aleatëve të saj, SHBA-së dhe Britanisë së Madhe.
Por në vitet e ardhshme në Kinë shpërtheu një luftë civile dhe trupat e udhëheqësit të atëhershëm Chiang Kai-shek u mundën nga ushtria komuniste e Mao Ce Dunit.
Chiang, mbetjet e qeverisë së tij Kuomintang (KMT) dhe mbështetësit e tyre, rreth 1.5 milion njerëz, ikën në Tajvan në 1949.
Ky grup, i referuar si Kinez i Kontinentit, dominoi politikën e Tajvanit për shumë vite edhe pse ata përbëjnë vetëm 14% të popullsisë. Chiang krijoi një qeveri në mërgim në Tajvan, të cilën e drejtoi për 25 vitet e ardhshme, raporton abcnews.al.
Djali i Chiang, Chiang Ching-kuo, lejoi më shumë demokratizim pas ardhjes në pushtet. Ai u përball me rezistencë nga njerëzit vendas të indinjuar ndaj sundimit autoritar dhe ishte nën presionin e një lëvizjeje demokratike në rritje.
Presidenti Lee Teng-hui, i njohur si “babai i demokracisë” i Tajvanit, udhëhoqi ndryshimet kushtetuese, të cilat përfundimisht hapën rrugën për zgjedhjen e presidentit të parë jo-KMT të ishullit, Chen Shui-bian, në 2000.
Pra, kush e njeh Tajvanin?
Ka mosmarrëveshje dhe konfuzion rreth asaj se çfarë është Tajvani.
Vendi ka kushtetutën e tij, udhëheqës të zgjedhur në mënyrë demokratike dhe rreth 300,000 trupa aktive në forcat e armatosura.
Qeveria ROC në mërgim e Chiang-ut në fillim pretendoi se përfaqësonte të gjithë Kinën, të cilën synonte ta ripushtonte. Ajo mbante vendin e Kinës në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara dhe u njoh nga shumë vende perëndimore si e vetmja qeveri kineze.
Chiang Kai-shek, dikur lider në Kinë, iku me mbështetësit e tij në Tajvan
Por nga vitet 1970, disa vende filluan të argumentojnë se qeveria e Taipeit nuk mund të konsiderohej më një përfaqësuese e vërtetë e qindra miliona njerëzve që jetonin në Kinën kontinentale.
Më pas, në vitin 1971, OKB-ja kaloi njohjen diplomatike në Pekin dhe qeveria ROC u detyrua të largohej. Në vitin 1978, Kina gjithashtu filloi të hapte ekonominë e saj. Duke njohur mundësitë për tregti dhe nevojën për të zhvilluar marrëdhënie, SHBA vendosi zyrtarisht lidhje diplomatike me Pekinin në 1979.
Që atëherë, numri i vendeve që njohin qeverinë ROC në mënyrë diplomatike ka rënë në mënyrë drastike në rreth 15.
Tani, pavarësisht se ka të gjitha karakteristikat e një shteti të pavarur dhe një sistemi politik që është i ndryshëm nga Kina, statusi ligjor i Tajvanit mbetet i paqartë.
Si janë marrëdhëniet midis Tajvanit dhe Kinës?
Marrëdhëniet filluan të përmirësoheshin në vitet 1980 pasi Tajvani zbuti rregullat për vizitat dhe investimet në Kinë. Në vitin 1991, ajo shpalli se lufta me Republikën Popullore të Kinës kishte përfunduar.
Kina propozoi opsionin e ashtuquajtur “një vend, dy sisteme”, i cili tha se do t’i lejonte Tajvanit autonomi të konsiderueshme nëse pranonte të vinte nën kontrollin e Pekinit. Ky sistem mbështeti kthimin e Hong Kongut në Kinë në 1997 dhe mënyrën në të cilën ai qeverisej deri vonë, kur Pekini ka kërkuar të rrisë ndikimin e tij.
Tajvani e refuzoi ofertën dhe Pekini këmbënguli që qeveria ROC e Tajvanit është e paligjshme, por përfaqësuesit jozyrtar nga Kina dhe Tajvani ende mbajtën bisedime të kufizuara.
Më pas, në vitin 2000, Tajvani zgjodhi Chen Shui-bian si president, duke shkaktuar alarmin e Pekinit. Z. Chen dhe partia e tij, Partia Demokratike Progresive (DPP), e kishin mbështetur hapur “pavarësinë”.
Një vit pasi Chen u rizgjodh në vitin 2004, Kina miratoi të ashtuquajturin ligj kundër shkëputjes, duke deklaruar të drejtën e Kinës për të përdorur “mjete jopaqësore” kundër Tajvanit nëse përpiqet të “ndahet” nga Kina.
Chen u pasua nga Ma Ying-jeou i KMT në 2008, i cili u përpoq të përmirësonte marrëdhëniet përmes marrëveshjeve ekonomike.
Tetë vjet më vonë, në vitin 2016, u zgjodh presidentja aktuale e Tajvanit, Tsai Ing-wen, e cila tani drejton DPP-në e prirur ndaj pavarësisë.
Nën zonjën Tsai, marrëdhëniet ndërmjet ngushticave u përkeqësuan përsëri
Retorika u ashpërsua më tej në vitin 2018, pasi Pekini rriti presionin ndaj kompanive ndërkombëtare, nëse ata nuk arrinin të listonin Tajvanin si pjesë të Kinës në faqet e tyre të internetit, ai kërcënoi t’i bllokonte ata të bënin biznes në Kinë.
Tsai fitoi një mandat të dytë në vitin 2020 me një rekord 8.2 milionë vota në atë që shihej gjerësisht si një mospërfillje ndaj Pekinit. Në atë kohë Hong Kongu kishte parë muaj trazirash, me protestues të mëdhenj kundër ndikimit në rritje të kontinentit, dhe shumë në Tajvan po vëzhgonin nga afër.
Më vonë atë vit, Kina zbatoi një ligj të sigurisë kombëtare në Hong Kong që konsiderohet të jetë një tjetër shenjë e pohimit të Pekinit.
Sa problem është pavarësia në Tajvan?
Ndërsa përparimi politik ka qenë i ngadaltë, lidhjet midis Pekinit dhe Taipeit dhe dy ekonomive janë rritur. Midis 1991 dhe fundit të majit 2021, investimet tajvaneze në Kinë arritën në 193.5 miliardë dollarë (157.9 miliardë £), tregojnë shifrat zyrtare tajvaneze.
Disa tajvanezë shqetësohen se ekonomia e tyre tani është e varur nga Kina. Të tjerë besojnë se lidhjet më të ngushta të biznesit e bëjnë veprimin ushtarak kinez më pak të mundshëm, për shkak të kostos për ekonominë e vetë Kinës.
Një marrëveshje e diskutueshme tregtare ndezi “Lëvizjen e lulediellit” në vitin 2014, ku studentët dhe aktivistët pushtuan parlamentin e Tajvanit duke protestuar kundër asaj që ata e quajtën ndikimin në rritje të Kinës mbi Tajvanin, raporton abcnews.al.
Zyrtarisht, DPP në pushtet ende favorizon pavarësinë formale për Tajvanin, ndërsa KMT favorizon bashkimin përfundimtar me Kinën.
Por shumica e njerëzve tajvanez duket se janë diku në mes. Një sondazh i qershorit 2022 zbuloi se vetëm 5.2% e tajvanezëve mbështetën pavarësinë sa më shpejt të ishte e mundur, ndërsa 1.3% ishin në favor të bashkimit me Kinën kontinentale sa më shpejt të jetë e mundur.
Pjesa tjetër mbështeti një formë të ruajtjes së status quo-së, me grupin më të madh që dëshironte ta ruante atë për një kohë të pacaktuar pa asnjë lëvizje as drejt pavarësisë as bashkimit.
Çfarë lidhje kanë SHBA-të me ndarjen Kinë-Tajvan?
Politika e gjatë e Uashingtonit ka qenë një “paqartësi strategjike” deri në atë masë që do të ndërhynte ushtarakisht nëse Kina do të pushtonte Tajvanin.
Zyrtarisht, ajo i përmbahet politikës “Një Kinë”, e cila njeh vetëm një qeveri kineze, në Pekin, dhe ka lidhje formale me Pekinin dhe jo me Taipein.
Por ajo gjithashtu është zotuar të furnizojë Tajvanin me armë mbrojtëse dhe theksoi se çdo sulm nga Kina do të shkaktonte “shqetësim të madh”.
Në maj 2022, presidenti Joe Biden u përgjigj pozitivisht kur u pyet nëse SHBA do të mbronte ushtarakisht Tajvanin. Menjëherë pas kësaj, Shtëpia e Bardhë sqaroi shpejt se qëndrimi i SHBA-së ndaj Tajvanit nuk kishte ndryshuar dhe përsëriti angazhimin e saj ndaj politikës “Një Kinë”. Në mënyrë të ngjashme ka kundërshtuar deklaratat e mëparshme të zotit Biden për mbështetjen ushtarake për Tajvanin.
Çështja e Tajvanit gjithashtu ka acaruar marrëdhëniet midis SHBA-së dhe Kinës. Pekini ka dënuar çdo mbështetje të perceptuar nga Uashingtoni për Taipein dhe është përgjigjur duke rritur inkursionet e avionëve ushtarakë në zonën e mbrojtjes ajrore të Tajvanit që nga zgjedhja e zotit Biden.
Çmimi i naftës më i ulti në 7 javë, shtohen rezervat amerikane
Çmimet e naftës ranë me rreth 2% të mërkurën, niveli më i ulët në shtatë javët e fundit. Analistët besojnë se rënia është ndikuar nga një rritje befasuese e rezervave amerikane të naftës së papërpunuar, shpresat për armëpushim në Lindjen e Mesme dhe vazhdimi i inflacionit në Shtetet e Bashkuara, çka po frenon uljen e normave të interesit dhe kërkesës për naftë.
Deri në publikimin e lajmit, tregu Brent, që shihet si pikë referimi për çmimet globale të naftës, shënoi një rënie prej 1.6% ose 84.94 dollarë për fuçi. Çmimi i një fuçie naftë në tregun WTI, që ka të bëjë me çmimet e naftës bruto në Shtetet e Bashkuara, ra me 1.7% ose 80.54 dollarë për fuçi.
Shifrat e mëngjesit të së mërkurës tregojë se dy tregjet hënuan rënien më të madhe që nga 13 marsi, duke bërë që Brent dhe WTI të jenë pranë territorit të mbishitjes për herë të parë që nga dhjetori i vitit 2023.
Agjencia amerikane për energjinë (EIA) tha se firmat energjetike rritën rezervat e naftës së papërpunuar me 7.3 milionë fuçi gjatë javës që përfundoi më 26 prill.
Ndërkohë janë shtuar pritshmëritë për arritjen e një marrëveshje armëpushimi mes Izraelit dhe Hamasit pas një shtytje të udhëhequr nga Egjipti për të ringjallur negociatat e ngecura edhe pse kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu është zotuar të vazhdojë sulmin në Rafah.
“Tregu i naftës së papërpunuar po ndikohet nga shpresat e vazhdueshme për një armëpushim”, tha analisti Ole Hansen me Bankën Saxo. “Përveç kësaj, inflacioni në SHBA ka ulur më tej pritjet për uljen e normave”.
Rezerva Federale pritet që të mos e ulë normën bazë të interesit që ka qenë që nga korriku i vitit 2023 mes intervaleve 5.25% dhe 5.50%. Banka Qendrore filloi rritjen e interesit në mars të vitit 2022 për të luftuar inflacionin në rritje. Norma më të ulëta interesi do të reduktonin kostot e huamarrjes çka do të nxiste rritjen ekonomike dhe kërkesat për naftë./VOA
Frikë nga gjykata e Hagës/ Gjykata Ndërkombëtare Penale po përgatit një urdhër arresti për Netanyahun
Qeveria izraelite e shikon Hagën me shqetësim. Aty ndodhet selia e Gjykatës Ndërkombëtare Penale (ICC), e cila thuhet se po përgatit një urdhër arresti ndërkombëtar për Benjamin Netanyahu, ministrin e Mbrojtjes, Yoav Gallad dhe Shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Izraelit, Herzi Halevi këtë javë.
Lidhur me këtë mundësi, ka deklarata të kryeministrit izraelit tashmë javën e kaluar.
Nën udhëheqjen e tij, tha ai, Izraeli nuk do të pranojë kurrë asnjë përpjekje nga ICC për të minuar “të drejtën e tij për vetëmbrojtje ” .
Ndjekjet e individëve
Por le të shohim se çfarë lloj ndjekjesh mund të fillojë Gjykata nën kompetencat e saj.
Në parim kundër individëve që dyshohen se kanë kryer një nga 4 krimet bazë në ushtrimin e pushtetit, gjenocid, krime të rënda lufte, krime kundër njerëzimit ose luftë agresive.
Në fakt, GJNP-ja filloi hetimet nga viti 2021 për autorë të mundshëm në Izrael dhe gjithashtu për luftëtarët e Hamasit me të njëjtat akuza.
Po ashtu janë duke u zhvilluar hetime për aktet e dhunës të kryera nga kolonët izraelitë në Bregun Perëndimor.
Gjithçka filloi më 7 tetor, kur krahu i armatosur i Hamasit vrau 1200 njerëz dhe rrëmbeu mbi 240 pengje në Rripin e Gazës.
Hamasi është përfshirë në shumë shtete perëndimore në mesin e organizatave terroriste. Në Rripin e Gazës mbi 34,000 palestinezë janë vrarë në operacionet ushtarake izraelite si hakmarrje. Sigurisht, verifikimi i numrave nuk është i mundur.
Në parim, GJNP-ja mund të ndërmarrë veprime vetëm nëse shtetet nuk janë në gjendje ose nuk dëshirojnë të ndjekin penalisht krimet e lartpërmendura në nivel kombëtar.
Për momentin konsiderohet e pamundur që gjykatat izraelite të nisin procedime penale kundër kreut të qeverisë, ministrave të tij apo udhëheqjes së ushtrisë, jo vetëm për shkak të luftës në vazhdim.
Një kusht tjetër është që ose shteti i origjinës së autorit të dyshuar duhet të njohë gjykatën, gjë që Izraeli nuk e njeh, ose vendin në të cilin janë kryer krimet e supozuara.
A do të ketë pasoja për kryeministrin izraelit?
Një urdhër-arresti, natyrisht, nuk është një vendim, por një tregues se GJPN-ja i merr mjaft seriozisht akuzat kundër një të dyshuari për t’i hetuar ato.
Sipas faqes së saj të internetit, GJNP lëshon një urdhër arresti vetëm nëse gjyqtarët e gjykojnë të nevojshme që personi në fjalë të paraqitet në gjyq.
Kjo sepse është e nevojshme për procedurat e GJNP-së. Arsye të tjera mund të jenë se gjyqtarët kanë frikë se i pandehuri mund të pengojë procesin ose të kryejë krime të tjera.
Por meqenëse GJPN-ja nuk ka forcë policore të saj për të arrestuar të dyshuarit, ka shumë pak gjasa që anëtarët e qeverisë izraelite të gjykohen në Hagë.
Por një urdhër arresti do të kufizonte ndjeshëm lirinë e lëvizjes së Netanyahut dhe ministrave ndërkombëtarisht, nëse ata gjithashtu kërkohen.
Kjo për shkak se të 124 partnerët e traktatit të GJNP-së janë të detyruar të arrestojnë personat e kërkuar në territorin e tyre dhe t’i dorëzojnë ata në Gjykatë.
Kjo është edhe arsyeja pse presidenti rus nuk merr pjesë në takimet ndërkombëtare pasi Gjykata lëshoi një urdhër arresti për rrëmbimin e fëmijëve nga Ukraina në Rusi. Ai preferon të udhëtojë në vende që nuk e njohin juridiksionin e GJNP-së.
Hetimet e ICC-së nuk duhet të ngatërrohen me akuzat për gjenocid që janë formuluar nga shtete të caktuara kundër shtetit të Izraelit.
Ekziston një apel në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë, ndër të tjera nga Afrika e Jugut për shumë të vdekur nga lufta në Rripin e Gazës.
ICC është gjithashtu me seli në Hagë, por nuk heton individë apo nuk lëshon urdhër-arreste.
Ajo ka juridiksion ekskluziv mbi mosmarrëveshjet ndërmjet shteteve. Në fund të janarit, Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë njohu “kërcënimin e gjenocidit në Rripin e Gazës”.
Megjithatë, kërkesa urgjente e Afrikës së Jugut për një ndërprerje të të gjitha armiqësive nga Izraeli nuk u pranua. Pas këtij vendimi fillestar, procesi i gjenocidit në ICC tani ka gjasa të vazhdojë për muaj apo edhe vite.
Themeluesi i Binance dënohet me katër muaj burg në SHBA
Një gjykatë në Seattle të SHBA-ve ka dënuar me katër muaj burg Changpeng Zhao, themeluesin e Binance, këmbimores më të madhe në botë të kriptovalutave.
Zhao u dënua me 4 muaj burg për shkelje të ligjeve amerikane kundër pastrimit të parave, shkruajnë mediat ndërkombëtare.
Prokurorët kërkuan nga ana e tyre 3 vite burg, duke argumentuar se sjellja e Zhao-së kishte pasur shumë pasoja. Avokatët e Zhaos thanë se ai nuk meritonte burgosjen, pasi asnjë i pandehur në një çështje të ngjashme nuk është dënuar me burgim.
Zhao u deklarua fajtor dhe u largua në muajin nëntor nga Binance si pjesë e një marrëveshjeje me Departamentin amerikan të Drejtësisë. Për më tepër, Binance ra dakord të paguante një gjobë prej 4.3 miliardë dollarësh.
Si pjesë e marrëveshjes, Zhao ka hequr dorë nga e drejta për të apeluar çdo dënim deri në 18 muaj burg. Ai gjithashtu pranoi të paguante një gjobë prej 50 milionë dollarësh, ndërsa vlerësohet se zotëron një pasuri prej 33 miliardë dollarësh.
Sipas ligjvënësve të SHBA, Binance me vetëdije iu shmang rregulloreve kundër pastrimit të parave. Kështu, klientët nga vende si Irani, Kuba, Siria ishin në gjendje të bënin transaksione në kundërshtim me sanksionet amerikane.
Sondazhi: Mbi 50% e amerikanëve nuk kanë besim tek media për mbulimin e zgjedhjeve
Edhe pse shumë amerikanë thonë se informacionet mbi fushatën zgjedhore të vitit 2024 e marrin nga mediat kombëtare, një sondazh shqetësues zbulon disa probleme serioze që lidhen me besimin ndaj shtypit.
Rreth gjysma e amerikanëve, 53%, thonë se janë jashtëzakonisht, ose shumë të shqetësuar, se organizatat e lajmeve do të raportojnë pasaktësi, ose dezinformata gjatë zgjedhjeve. Rreth 42% shprehin shqetësimin se mediat mund të përdorin inteligjencën artificiale për të shkruar lajmet. Anketa u krye gjatë muajit mars nga Instituti Amerikan i Shtypit, agjencia e lajmeve “Associated Press” si dhe Qendra Kërkimore “NORC” mbi Çështje Publike.
Sondazhi zbulon se 47% e amerikanëve shprehnin shqetësim serioz se organet mediatike do të raportonin mbi lajme që nuk janë konfirmuar ose verifikuar dhe 44% shqetësohen se informacioni i saktë do të paraqitet në një mënyrë të tillë, që favorizon njërën ose tjetrën palë.
Gjysma e amerikanëve thonë se lajmeve për zgjedhjet, gjithmonë ose shpesh, i marrin nga mediat kombëtare, një përqindje që është më e lartë mes të anketuarve më të mëdhenj në moshë.
“Niveli i angazhimit është i mirë“, thotë Michael Bolden, drejtor ekzekutiv i Institutit Amerikan të Shtypit. “Gjëja më shqetësuese është se publiku nuk është i sigurt nëse mund t’i besojë informacioneve që merr“, shton ai.
Dhe përgjegjës për situatën, thotë ai, janë dyshimet tashmë prej vitesh ndaj gazetarëve, që në pjesën dërrmuese janë ‘mbjellë’ nga politikanët.
Njerëzit gjithashtu dinë pak rreth mënyrës se si funksionon gazetaria. Sondazhi zbuloi se rreth gjysma e të anketuarve thonë se kanë të paktën një sasi të moderuar besimi tek informacioni që marrin nga mediat kombëtare, ose lokale, kur bëhet fjalë për zgjedhjet e vitit 2024, megjithëse vetëm rreth 1 në 10, thonë se kanë shumë besimin.
“Mund të ketë qenë një kohë, kur njerëzit e njihnin gazetarin, sepse ai jetonte në lagjen e tyre”, tha zoti Bolden. “Mënyra se si industria është shkatërruar, bën që kjo ka shumë më pak gjasa të ndodhë“.
Ai thotë se ka një shkëputje në rritje mes organizatave të lajmeve dhe komuniteteve, një çështje që shtypi duhet ta trajtojë, duke ndihmuar njerëzit të dinë se çfarë bëjnë gazetarët e të kuptojnë se ata që raportojnë lajmet, janë miqtë dhe fqinjët e tyre.
Rreth gjysma e amerikane në moshë të rritur thonë se i ndjekin nga afër lajmet për zgjedhjet presidenciale, me ata në moshë edhe më të madhe, më të angazhuar. Rreth dy të tretat e amerikanëve të moshës 60 vjeç, ose më shumë, thonë se i ndjekinin me vëmendje lajmet mbi zgjedhjet presidenciale, krahasuar me rreth një të tretën e atyre nën moshën 30 vjeç.
E njëjta prirje vërehet me lajmet mbi zgjedhjet në nivel lokal dhe shtetëror. Ndërsa sondazhi zbuloi se 46% e amerikanëve të moshës 60 vjeç e lart thonë se i ndjekin nga afër lajmet rreth zgjedhjeve lokale dhe shtetërore, vetëm 16% e atyre në moshën 18 deri në 29 vjeç pohojnë të njëjtën gjë.
“Po ndërsa ata rriten, a do të kenë interes për lajmet?“. “Nëse atyre nuk do t’u interesojë kjo gjë, çfarë do të thotë kjo për komunitetet lokale e shtetërore?”, pyet zoti Bolden.
Të rinjtë, ata nën moshën 30 vjeç, informohen mbi zgjedhjet nga mediat sociale, miqtë, ose familjarët, po aq sa edhe nga mediat kombëtare, ose lokale, sipas sondazhit.
Të rriturit afrikano-amerikanë, si dhe komuniteti amerikano-latin kanë disi më shumë gjasa të shprehin “shumë” besim në besueshmërinë e mediave sociale si burim lajmesh mbi zgjedhjet, krahasuar me amerikanët e bardhë.
Kjo gjë sipas zoti Bolton ka dy anë, në një anë shqetësimin se në mediat sociale ka shumë më tepër dezinformata, por nga ana tjetër përbën një mundësi për mediat tradicionale, që të bëjnë më shumë që raportimet e tyre të jenë të pranishme në këto platforma.
Rreth 6 në 10 demokratë thonë se informohen shpesh mbi zgjedhjet nga mediat kombëtare. Sipas sondazhit kjo vlen në rastin e 48% të republikanëve ose 34% të të pavarurve. Republikanët kanë më shumë gjasa se demokratët dhe të pavarurit të shprehin shqetësimin për informacione të pasakta ose dezinformata në mbulimin e lajmeve mbi zgjedhjet e pritshme. Rreth 6 në 10 republikanë janë të shqetësuar mbi këtë gjë, krahasuar me rreth gjysmën e demokratëve.
Përveç pasaktësive, shumë prej tyre kanë shprehur gjithashtu shqetësime serioze se lajmet zgjedhore përqendrohen shumë tek ndarjet, ose polemikat, ose tek rezultati, se kush mund t’i fitojë e kush mund t’i humbasë zgjedhjet, se kush dominon garën, në vend të problematikave, ose karakterit të kandidatëve.
Shumica e amerikanëve thonë se, në mënyrë që ata të marrin vendime të informuara mbi zgjedhjet shtetërore dhe lokale të vitit 2024, ata duan që mediat kombëtare dhe lokale të nxjerrin në pah vlerat e kandidatëve, ose pozicionet e tyre të ndryshme mbi çështjet kryesore sociale. Në secilin rast, rreth tre të katërtat e amerikanëve të rritur thonë se do të donin që “shumë” ose “disa”, nga këto tema të mbuloheshin nga organizatat mediatike.
Sondazhi, që përfshiu 2,468 individë në moshë madhore, u krye mes datave 21 dhe 25 mars. Marzhi i gabimit është plus-minus 2.9 për qind./Voa
HORROR/ I riu rus i vë flakën vetes para zyrave të rekrutimit të ushtarëve ukrainas
I riu rus ia ka vënë zjarrin vetes në protestë ndaj rekrutimeve për luftën në Ukrainë, para zyrave të ushtrisë në Shën Petersburg, shkruajnë mediat e huaja.
24-vjeçari Ruslan Palitsyn u dërgua me urgjencë dje në spitalin e Dzhanelidze ku u njoftua se kishte pësuar 90 përqind djegie në trup dhe po mbahej në kujdes intensiv.
Zyrat e rekrutimit pranë së cilave ndodhi ngjarja, mbledhin ushtarë për të dërguar në luftën e Ukrainës por nuk është e qartë nëse Palitsyn ishte urdhëruar të paraqitej.
Ai kishte ardhur në Shën Petersburg qyteti tij i lindjes, Krasnoyarsk në Siberi.
Mediat vendase e përshkruanin atë si muzikant, kërcimtar e performues në rrjetet sociale. I riu ka kryer disa role filmike dhe në reklamat televizive.
Nuk dihen ende detajet e gjendjes shëndetsore pas aktit të protestës ekstreme, kundër dërgimit të të rinjve në luftën brutale të Ukrainës te udhëhequr nga Valdimir Putin.
