Connect with us

Aktualitet

“Blendi Klosi” Po ecim me ritme të shpejta drejt zhvillimit të mjedisit, kemi shumë punë për të bërë

Fjala e ministrit te mjedisit Blendi Klosi. Ne hotel Rogner, ne nje konference ku mori pjese Ambasadori i BE, Luigi Soreca, Ambasadorja e Suesise Hastad.

Tema: Menaxhimi i Integruar i mbetjeve te ngurta. Boshlleqet, sfidat dhe prespektivat ne rrugen e perafrimit me BE.
Fjala e plote e ministrit Klosi.
Këto takime shumë interesante mes partnerëve të BE-se dhë ne po megjithatë në këto kushte dhe nëpërmjet teknologjisë ne po e bëjmë këtë aktivitet on-line në komunikim me shumë ekspertë nga vende të ndryshme të rajonit vende të ndryshme të BE-së dhe mendoj se është gjithmonë koha të flasim me çfarë ndodh me menaxhimin e mbetjeve urbane në vend , çfarë ndodh me to, pandemia ka bllokuar shumë aspekte të jetës por dëshirën për të komunikuar asnjëhrë se ka kufizuar.
Prandaj të nderuar miq në emër të Minsitrisë së Turizmit dhe Mjedisit përgëzoj ekspertët që kanë përgatitur me shumë passion këtë aktivitet, por që në mënyrë apo në tjetrën duan të ma mbështesin për të kuptuar që një ndryshim në kuadër të dhe gjithë të tjerët në të njëjtat periudha në të njëjtat standard dhe kur flasim për mjedisn natyrën flasim për jetën e njerëzve gjithçka duhet të jetë brenda të nëjtave standard, prandaj në tre vjet kemi ndërmarrë një nisme operacionin clean and green 2020 padyshim nuk e kishim menduar se do të kishte një pandemic dhe një krizë kaq të madhe botërore por gjithë kemi menduar se do na duhet të flisnim për shumë aspekte për rregullimin e situatës së brendshme të vnedit tonë për të ndryshuar konceptet për të ndryshuar mekanizmat, për të forcuar insitucionet por në rradhë të parë për të rritur ndërgjegjësimin e qytetarëve dhe sot tre vjet më vonë natyrisht duhet të bënim një bisedë shumë të fortë se çfarë bëmë me operacionin clean and green. Po besoj se në këtë aspect ja kemi dalë. Sot debate mbi mjedisin edhe pse në kushte të pandemisë është debat që jeton çdo ditë në realitetin shqiptar . Ja dolëm në një mënyrë mbase në disa raste fort të bllokonim në disa raste shumë të rrezikshme të mjedisit shqiptar . Ja dolëm të kthejmë momente të trashëgimisë sonë të vjetër natyrore dhe historike që mali i Krujës dhe Mali i Tomorrit beteja të vërteta të frenimit të guroreve në Shqipëri, apo investimeve të industrisë të cilat shkaktojnë dëmtime të mëdha. Ja dolëm të flasim gjerë dhe gjatë për sa i përket trajtimit të mbetjeve urbane në vnedin tonë. A kemi qenë të sukseshshëm në realizimin e gjithë atyre çfarë kemi kërkuar të bëjmë. Padyshim ka shumë më tepër por ama unë them me bindjen se sot për mbetjet urbane dhe për mënyrën se si trajtohen këto mbetje në Shqipëri ka më shumë e shumë më shumë lëvizje shoqërore dhe kjo besoj është arritje e kësaj kohe . Kemi pasur shumë njerëz që nuk besonin se kishte një sitem të plotë dhe trajtimit të mbetjeve urbane dhe sot po t’I pyesësh thonë nuk kemi por ama kemi arritur që së bashku me partnerët tanë sidomos të BE i cili na ka ndihmuar në investime të qënësishme në infrastrukturën e trajtimit të mbetjeve urbane të kemi një sistem të gatshëm dhe me një përpjekje më të fortë do të mundemi të menaxhojmë çdo mbetje urbane në vendin tonë. i kemi të gjitha përfundishmisht rajonet e mbetjeve urbane me landfillde të investuara dhe tani mbetet një detyrë shumë e madhe që në rast se nuk do të kishim situatën e pandemisë do të kishim një jetë normale të qytetit tonë dhe padyshim aksionet do të shkonin në nje përpjekje shumë të madhe për të shkuar drejt konsumatorit të fundit që kryesisht janë Bashkitë e vogla të cilat nuk mund të trajtojnë hapësirën dhe mjedisin në mënyrë të çregullt. Prandaj them që është një përpjekje në të nesërmen e saj por që duhet të vazhdojë ta coj aty ku duhet .

I nderuar Ambasador Soreka, i nderuar Ambasadore Hastad
Të nderuar partner të industrisë të turizmit dhe mjedisit

Kemi ardhur në një session shkencor për sa i përket problematikave të mbetjeve në Shqipëri. Shumë prej jush me siguri do të menaxhojnë faktin që menaxhimi i mbetjeve ësht ënjë nga detyrat e forta që Bashkimi Evropian ka vnedosur për çdo vend që kërkon të behet anëtarë. Ne kemi një diskutimt ë fortë me mbështetjen e Qeverisë suedeze në projektin Sane27 për të menaxhuar të gjithë kapiturj e legjislacionit shqiptar për të përafruar me legjislacionin e BE. Është …për me një numër kë konsideruar me kapituj, ndryshime ligjore, ligje që duhet ti përafrohen dhe të gjitha këto Ministria e Mjedisit jemi të gatshëm që të punojmë dhe të realizojmë çdo pikë të legjislacionit që duhet ndryshuar për t’u përafruar me BE. Po a mjafton që vetëm ndryshimet e ligjit të na sjellin një situatë më të pranueshme për mjedisin. Unë mendoj që jo. Prandaj ne përsëri unë bëjë thirrje për një aleancë të madhe që nuk mund të vijë vetëm me partner zyrtarë të minsitrisë por që duhet të vi shumë më tepër me profesoratin me trupën akademike, shoqërinë civile me njërëzit e fushës dhe padyshim pa asnjë më të voglin dyshim me komunitetin e biznesit, të cilin ne që e shoh që janë përfaqësuear dhe në takimin e sotëm dhe gjithmonë … në parneritet sidomos me qytetareët për bashkërendim me komunitetin dhe ecim me ata që prodhojmnë mbetje në Shqipëri. Për të vendosur mekanizma, sisteme të cilat BE ka vite që i implementon sisteme të cilat BE ka vite që i ka busull dhe i ka situate të panegociueshme që ai që i ndodh do të duhet të paguaj, që ai që i shkakton mbetjet do të duhet të ketë dhe përgjegjësinë e menaxhimit të këtyre mbetjeve dhe natyrisht duhet të kemi një sistem shumë të fortë në rregulla, ligje, zbatimi i këtyre ligjeve dhe penalitete. Ne kemi pasur problematika të mëdha por menaxhimi më i madh mund të shkoj te penalitetet dhe dakortësia që mbetjet urbane ësht ënjë krim mjedisor. E kemi futur si krim mjedisor te ndryshimet e fundit të Kodit Penal me mbështetjen që na ka ardhur nga mbështetja e projektit të BE. Një debat i madh i vjetër për të sjellë hedhjen e mbeturinavbe si ndjekje penale, por A ka vepruar ky në realiyet. Ky padyshim është një mangësi me të cilën ne duhet të diskutojmë dhe të flasim shumë herë. Duke përfituar nga fakti që në krah kam ambasadorin Soreca dhe do të doja sjumë ta falenderojë për gjithë mbështetjen edhe të atij personale për një Shqipëri të pastër turistike, për të promovuar një destinacion të ri turistik. Kur po prisnim fillimin e këtij aktiviteti. Ambasaori i nderuar po flisnim gjat për një Shqipëri kaë të bukur me natyrën e saj të padëmtuar, por që me shimin e destiancionit turistik do të shtohen dhe shumë më tepër problematika prandaj na duhet shumë që sot kur shumë pak njerëzit flasin për periudhën pas pandemisë ne duhet të jemi të qartë në mekanizmat që ndërtojmë . Duhet të jemi korrekt në atë çfarë bëjmë në realitetin Shqiptar për të ndërtuar një Shqipëri turistike që duam shumë ta promovojmë Shqipërinë si destinacion të BE turistik, një destinacion të qëndrueshëm turistik, por që e kemi të vështirë që ta bëjmë në mënyrën se si fumnksionon trajtimi i mjedisit e në vendin tonë. Ne flasim për mekanizma por unë mendoj që ka ardhur koha që qarqet dhe për këtë ja kam kërkuar dhe trupës së Ambasadorëve të BE në një takimme shumë diplomaci dhe mikëpritje u realizua nga ambasadori Soreca. Ne na duhet shumë që investimet e reja në sektporin e turizmit sidomos në sektorët e rinj të turizmit shqiptar siç është turizmi detar të zbatohet në përputhje të plotë me green dilin evropian të zbatohet në përputhje të plotë në investimet e reja në marina . në infrastrukturën detare në investime në fushën e turizmit pse jo të mos jenë që sot të përputhura me standardet evropiane të cilat mbase nesër pasnesër pas një 10 vjeçari do të kërkojnë shumë investime nëse duhet të jenë në trendin e turizmit, por ama ne mund të flasim shumë por kemi disa gjëra që po i fillojmë tani. Por fakti që po i fillojmë nga fillimi mund të na japë një sukses shumë më tepër avantazh edhe me vende të vjetra të BE në rast se investimet do të bëhen në përputhje me rregullat mjedisore të BE. Rruga jonë e BE është një rrugë e cila nuk mund të ndalet është një rrugë tashmë e përcaktuar dhe si e tillë na duhet që dhe ne të jemi pjesë e këtyre rregullave.
Prandaj shumë Faleminderit kolegëve që janë sot në këtë aktivitet. Shumë faleminderit projektit Sane 27 që përpiqet që Kapitulli 27 ta trajtoj me imtësi në kuadër të legjislacionit dhe rregullave që ne do të ndërtojmë. Por unë mendoj që në gjithë legjisslacionin ne duhet të implementojmë parmimet evropiane. Dhe kjo nuk bëhet vetëm me konferenca , padyshim na duhen ekspertë siç janë sot kolegët në komunikim dhe mbi ekspertët pastaj na duhen investime të përbashkëta pasi flasim për një mejedis që është 100 % evropian.

Soreca
Me financimet tona që do të vinë për të gjitha shtetet do të kalojnë në hapin e rradhës ku do të investojnë në menaxhimin e integruar të mbetjeve. Ekonomia qarkulluese është një ndihmë për mjedisin dhe ripërtëritjen ekonomike. Menaxhimi I mbetjeve bëhet vetë si një biznes fitimprurës ku për ekonominë gjeneron vende të reja pune. Që prej korrikut të vitit të shkuar ka nisur një fushatë e quajtur “Evropa është këtu”. Ky është një hap për mjedisin dhe ndryshimet e saj duke arritur një mjedis të gjelbër.

Related Topics:
Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Aktualitet

Protestuesi i ‘paparë’: Do bëhem personazh VIP dhe sipërmarrës kur të vijë PD në pushtet

Në të fundit protestë të llojit Berisha-Meta te Bashkia, kundër Veliajt, në ra sy, kapur dhe nga fotoreporterët, një djali ri me një zell të paparë anti-qeveri, duke gjuajtur me vezë kah godina nga ku qeveriset kryeqyteti.

Në pamje nuk ta jep përshtypjen e një të marri, përkundrazi.

Por dëgjojeni vetë, këtë protestues simbol të njerëzve që ndjekin nga pas Berishën.

Continue Reading

Aktualitet

Miliona litra vaj gjembaçi indian hyjnë në Shqipëri, dyshime se shitet në supermarkete si vaj luledielli me çmim më të lirë

Emisioni investigativ Vetting në News24

Çdo vit në Shqipëri importohen miliona litra vaji vegjetal. Kërkesat e vazhdueshme që ka konsumatori shqiptar për vaj gatimi, e kanë kthyer këtë sektor në një ndër bizneset më fitimprurëse, duke sjellë edhe abuzime. Nga kërkimet e “Vetting” zbulohen afera me vajin që përdoret për gatim, ku në vitin 2020 janë importuar sasi të mëdha vaj gjembaçi me vlerë 37 milionë euro, për të cilat Autoriteti Kombëtar të Ushqimit mohon ekzistencën.
Por nëse në supermarketet shqiptare nuk ka asnjë lloj vaji që tregohet si vaj gjembaçi, atëherë pyetja që lind këtu është: Ku ka shkuar ajo sasi e importuar? A iu është ndryshuar etiketa dhe shitet si një vaj tjetër?

Sipas ekspertëve ushqimorë, është përgjegjësia e institucioneve që të monitorojnë këto situata.

“Ka shumë situata që institucionet përkatëse të kenë kontroll në survejim produktet në sasi të mëdha, vaji, sheqeri, pra këto që janë produktet bazë, këto duhet të kontrollohen sepse konsumi i tyre është i lartë dhe rreziku për t’u ekspozuar popullata është e lartë në krahasim me të tjera produkte të cilat janë konsum, por në sasi më të vogla”, tha për “Vetting”, Prof. Dritan Topi.

 

 

Nga kërkimet e “Vetting” evidentohet se në Shqipëri janë importuar rreth 34 milionë litra vaj me kod doganor 15121199. Sipas nomenklaturës së mallrave doganore për vitin 2020, ky vaj rezulton të jetë vaj gjembaçi indian, i njohur me emrin latinisht “Sunflower Carthamus tinctorius”.

Cilësia e vajit dhe ekzistenca e tij kanë vendosur përballë njëra-tjetrës Doganat dhe Autoritetin Kombëtar të Ushqimit. Ky i fundit është munduar të mbulojë ekzistencën e këtij vaji, i cili më së shumti zbulohet nga anomalia e çmimeve që zbulohen nga Doganat.

“Nga pikëpamja sasiore nuk mund ta zëvendësojë, nga pikëpamja nutricionale nuk bën sens që ky produkt me cilësi më të mira, me çmim më të ulët të mund të zëvendësojë produktin me cilësi nutricionale më të ulëta dhe të gjejë vlerë në treg”, u shpreh eksperti ushqimor Topi.

Por informacionet zyrtare nga Doganat konfirmohen nga Organizatat Jofitimprurëse dhe ekspertët ushqimorë.

“Në fakt është e njëjta histori me ata çfarë unë kam investiguar para dy vjetësh, me një informacion që kisha dhe sigurisht shifrat janë alarmante. Kjo që thoni ju, përfshirë atë që unë kisha në atë kohë, është alarmante krahasuar me shifrat e vajit të lulediellit që hyjnë në Shqipëri, i rafinuar apo i parafinuar që përpunohet e shpërndahet në tregun tonë”, tha Drejtori Ekzekutiv nga Qendra Alert, Granit Sokolaj.

Sipas Sokolajt, ka një tendencë ose mashtrim të konsumatorëve për shkak të kostos së tij më të lirë se vaji i lulediellit, sidomos që nga koha e pandemisë dhe konflikti në Ukrainë.

Continue Reading

Aktualitet

Sekuestrohen 2 ton drogë në Spanjë, u soll në Evropë nga karteli famëkeq i Meksikës

Policia spanjolle njoftoi këtë të enjte se ka sekuestruar mbi 1.8 ton metamfetaminë.

Mediat vendasë bëjnë me dije se sasinë e metamfetaminës ka tentuar ta kontrabandojë në Evropë një nga kartelet më të rrezikshme të Meksikës, karteli Sinaloa.

Në saj të këtij opercioni nga policia sapnjolle, autoritetet arrestuan pesë persona, përfshirë kreun meksikan të bandës, një grua rumune dhe tre shtetas spanjollë.

Droga u zbulua në rajonin Alicante të Spanjës lindore. Ky është “konfiskimi më i madh” i kësaj substance “në Spanjë dhe i dyti më i rëndësishëm në Europë”, njoftoi policia spanjolle.

Mes personave të arrestuar është një shtetas meksikan, për të cilin autoritetet meksikane thonë se është i lidhur me kartelin Sinaloa. Meksikani, emri i të cilit nuk bëhet i ditur, ishte përgjegjës për marrjen e drogës në Spanjë dhe më pas shpërndarjen e saj në Evropë.

Karteli Sinaloa është një nga organizatat kriminale më të vjetra, më të mëdha dhe më të dhunshme të Meksikës, ndikimi i së cilës mbetet i fortë pavarësisht nga arrestimi i themeluesit të tij Joaquin Guzman, “El Chapo” dhe të Ovido në janar të 2023.

Të dyja u ekstraduan dhe u burgosën në SHBA. Policia sekuestroi gjithashtu kartëmonedha, pesë makina, dokumente dhe një armë zjarri, ndërsa mësohet se droga e sekuestruar vinte nga Meksika dhe kishte si destinacion Evropën Qendrore.

Continue Reading

Aktualitet

Kina partnere, por jo strategjike: Si i preu Shqipëria “fijet” e Pekinit në sektorët e ndjeshëm

Kina ngel një partner kyç për Shqipërinë në termat ekonomikë, kryesisht për sasinë e mallrave të saj që shiten në tregun tonë. Megjithëkëtë, politika shqiptare është treguar e kujdesshme të mbajë larg kompanitë kineze nga investimet në sektorë strategjikë. Pasi u larguan nga aeroporti i Rinasit, kinezët janë ende të pranishëm në sektorë si hidrokarburet dhe mineralet. Tirana zyrtare ju ka mbyllur disa herë derën tentativave kineze për të depërtuar në sektorë të ndjeshëm, dhe në anën tjetër Shqipëria ka ulur përfaqësimin në iniciativa politike të udhëhequra nga Pekini.  

Nga Esiona Konomi 

Kina është një partner i rëndësishëm ekonomik për Shqipërinë, duke ruajtur ndër vitet vendin e dytë ose të tretë për shkëmbimet tregëtare.

Të fundit!

INSTAT dëshmon përmes shifrave, se pavarësisht kësaj rëndësie, flukset tregëtare bazohen mbi produktet kineze që vijnë e shiten në Shqipëri, me një diferencë 10 herë më të ulët të prodhimeve shqiptare që mund të shiten në Kinë.

Pra, ne importojmë 10 herë më shumë, se sa eskportojmë në Kinë, një raport ky që konfirmohet në shifrat zyrtare gjatë 5 viteve të fundit.

Shkëmbimet tregtare me Kinën zënë 8.5 % të të gjithë vëllimit të tregtisë së jashtme të Shqipërisë.

Importet dominohen nga pajisjet elektrike, hidrosanitarë, makineri. Për tu pasuar nga  artikujt të gizës dhe çelikut. Veshjet janë kategoria e 3-të më e rëndësishme e mallrave që vijnë nga Kina, për të vazhduar me plastikën dhe mobiljet kineze, si: krevatët, dyshekët, llampat dhe pajisjet e ndriçimit etj. Eksportet Shqiptare në Kinë dominohen nga kromi, por nuk përjashtohen edhe frutat dhe perimet.

Tabela: Shkëmbimet tregëtare me Kinën (milionë lekë)

Burimi: Instat

Viti 2019 2020 2021 2022 2023
Eksporte 6,211 5,003 9,058 9,813 10,074
Importe 59,727 54,038 65,202 77,476 93,750

 

Çfarë eksportojmë në Kinë?

Krom

Fruta-perime

Çfarë importojmë nga Kina?                                 

Pajisje elektrike, hidrosanitarë, makineri

Gizë dhe çelik

Veshje

Plastikë

Mobilje

INVESTIMET KINEZE

Pavarësisht se Kina ngel një partner strategjik për ekonominë dhe tregjet tona janë të mbushura me produkte të saj, qeveria shqiptare nuk e ka Pekinin një aleat të preferuar, aq më pak në sektorë strategjikë.

AEROPORTI

E orientuar nga balancat politike, Shqipëria është distancuar nga aleancat e diplomacisë ekonomike kineze, duke dhënë shenjën e parë në vitin 2020 kur largoi nga pika më strategjike, aeroporti i vetëm i vendit, investitorin kinez.

Në vitin 2016, REAL FORTRESS PRIVATE LIMITED një kompani kineze – bleu 100 për qind të aksioneve në Aeroportin Ndërkombëtar të Tiranës “Nënë Tereza”. Marrëveshja u prish në 2020 kur kinezët ja transferuan aksionet grupit shqiptar Kastrati që ende menaxhon Aeroportin e Rinasit. Aksionet kishin vlerë 71 milionë euro.

Problemet nisën pas grabitjes spektakolare të 10 milionë eurove në Rinas në prill 2019, gjë që për kryeministrit ishte provë se kinezët kishin dështuar me sigurinë.

“Kompania kineze që bleu aeroportin nga e mëparshmja, dështoi njësoj si në garantimin e sigurisë. Shteti shqiptar s’do pranojë asnjë justifikim nga kompania dhe do marrë kontrollin e perimetrit të jashtëm e të sigurisë së brendshme.Respekt për policinë që sulmohet veshëgjatësisht”,-tha Edi Rama, prill 2019.

Por a ishte vërtetë kjo arsye apo pretekst?

‘Vjedhja në Rinas ishte një ngjarje mjaftueshmërisht e fortë për të tu përdorur për një qëllim që nuk lidhej me atë që ndodhi në vetvete. Po ngjarja ishte e madhe dhe krijoi të gjitha premisat që qeveria ta largonte koncesionarin kinez. Por nuk ishte kjo arsyeja e vërtetë. E vërteta është se kinezët, duke pasur aeroportin, kishin në dorë një aset strategjik jo vetëm të Shqipërisë, por edhe të NATO-s. Pra vjedhja ka qenë justifikim. Partnerët patën një udhëzim, presion, që ky aerport i NATO-s tashmë, të menaxhohet nga një kompani lokale ose kompani e një vendi partner, por jo nga një kompani kineze’,-vlerëson Pano Soko, ekspert ekonomie.

RRJETI 5G

Në fund të vitit 2019, Shqipëria hoqi dorë edhe nga nënshkrimi i një marrëveshjeje me Kinën për rrjetin e internetit 5G. SHBA-të u shfaqën të shqetësuara mbi rrezikun e mbikqyrjes nga Kina në jetën digjitale të Ballkanit Perëndimor. Kjo marrëveshje, më pas, u firmos me Amerikën, moment kyç ky për të dëshmuar zgjedhjet e Shqipërisë.

“Zgjedhja politike e Shqipërisë ndaj Kinës, ka sjellë edhe kosto për shoqërinë shqiptare, dhe rrjeti 5G ka qenë një prej sakrificave. Sot ne nuk e marrim dot këtë teknologji, sepse e vetmja që e ofron është Kina. Tendenca jonë për të ruajtur devizën politike, ka qenë më e fortë se sa përfitimet që mund të merrnim. Këtu përfshihen edhe investimet potenciale kineze që mund të kishim pasur në hekurudha, rrugë, etj. Shqipëria ka qëndruar besnike e linjës për të mos qenë në varësi, sepse varësia ekonomike, sjell varësi politike. Ka një konsensus popullor për këtë zgjedhje dhe nuk shoh ndonjë reaksion të brendshëm, e as ndonjë tendencë nga vetë Kina së jashtmi për tu imponuar. Palët janë të qarta e nuk ka vend për avancim të mëtejshëm”,-argumenton Pano Soko.

BANKERS DHE BERALB

Megjithëkëtë, në Shqipëri vijojnë të jenë prezente dy investime të huaja kineze të përqëndruara në nxjerrjen e lëndëve të çmuara nga nëntoka.

Bankers Petroleum është investimi më i rëndësishëm kinez në Shqipëri. Kompania kineze Geo-Jade Petroleum bleu 100% të aksioneve të kompanisë Bankers në 2016. Dhe prej 7 vitesh shfrytëzon fushën naftëmbajtëse të Patos-Marinzës.

Zyrtarisht, Agjencia Kombëtare e Burimeve Natyrore tregon se numri i punonjësve të Bankers gjatë 2023 ishte 463 vendas dhe 32 të huaj. Prodhimi i naftës dhe nënprodukteve të saj gjate vitit 2023 u llogarit përafërisht 527,000 tonë. Renta minerare për 2023 u vlerësua rreth 22 milion USD.

Marrëveshja e shfrytëzimit të nëntokës sonë në Patoz Marinzë nga kompania kineze përfundon në vitin 2029.

Në 2014, gjiganti kinez i bakrit “Jiangxi Koper” nisi operimin në të gjitha vendburimet e bakrit në Shqipëri, pasi bleu 50% aksionet nga kompania turke “Beralb”.  Deri në 2043, kinezët do operojnë bashkë me turqit koncensionin e bakrit në minierat e Munellës, Lakrosh, Karma si dhe Fush-Arrëz.

E pyetur për performancën e kësaj kompanie, Agjencia Kombëtare e Burimeve Natyrore thotë se, sipas vetdeklarimeve të subjektit, numri i të punësuarve në lejet minerare që zotëron shoqëria është 196 persona.

Sasia e mineralit të bakrit e prodhuar për vitin 2023 është 275 190 ton.

Por pavarësisht kësaj, siç thuhet zyrtarisht nga AKBN, renta minerare që ajo paguan, është zero.

Por çfarë rëndësie specifike kanë këto dy kompani në sferën ekonomike të vendit?

“Sot që flasim, volumi ekonomik i gjeneruar nga kompanitë kineze është i rëndësishëm, 0.4-0.7 %  e PPB. Kryesori është Bankersi, i zotëruar nga një kompani shtetërore kineze. Edhe pse sektori i naftës është strategjik, risku ngel i ulët, pasi pjesa tjetër e zinxhirit kontrollohet nga shteti shqiptar dhe ligjet e tij. Kompanitë në fjalë kanë fare pak autonomi. Kjo autonomi e kushtëzuare na mbron nga sabotimet që mund të vijnë nga një partner jo partner politik. Varësia e ekonomisë shqiptare nga investimet kineze është shumë e ulët. Ndoshta jemi vendi me impaktin më të vogël në rajon. Ne si shtet jemi kujdesur që të kemi politikë konservatore. Nuk e shoh me risk edhe nuk shoh as interes nga Kina për tu zgjeruar në Shqipëri. E ka kuptuar devizën tonë politike. Cdo qeveri do të vijojë ta ruajë këtë qasje,”-sqaron eksperti Pano Soko.

ANALIZA GJEO-POLITIKE

Në përfundim, edhe pse Kina na intereson për produktet e saj, politika shqiptare ka zbehur shkëmbimet dhe ka ulur përfaqësimin në aleanca të inicuara nga Pekini, duke zgjedhur qartazi aksin amerikan, në duelin ekonomik botëror: Kine-SHBA.

“Nuk është se kemi pasur marrëdhënie të forta ekonomike. Dinamika ka qenë me antitudë të ulët. Sidomos nga koha kur ne instaluam marrëdhënien me NATO-n. Kemi pasur cikle të shkurtra, por pa ndonjë impakt domethënës. Nuk pres që kjo të ndryshojë në të ardhmen e afërt. Investimet kineze do të ishin të rrezikshme, nëse do të ishin aq shumë të mëdha sa për të krijuar presion për të ndikuar në politikën, sidomos të jashtme. Misioni i Kinës është të blejë politikën e jashtme të vendeve duke u krijuar varësi ekonomike. Në Shqipëri investimet kineze nuk janë aq të mëdha sa të na kushtëzojnë në politikën ndërkombëtare, apo në të brendshmen, pse jo”,-përfundon vlerësimin e tij eksperti Pano Soko.

 

Continue Reading

Aktualitet

Peshkaqenët e kredive – Nga Ola Xama

Nuk ka asnjë vlerë sqarimi se sa ishin kreditë me probleme në vitin 2014 dhe sa u ulën. Nuk ka asnjë vlerë të sqarohen masat që u morrën dhe nuk ka asnjë vlerë të shitet për sukses ulja e përqindjes të kredive me probleme.
Pyetja kryesore që shtrohet në këtë mes është se kush fitoi dhe kush humbi nga Plani Kombëtar për Reduktimin e Kredive me Probleme? Nga të dhënat e disponueshme deri në vitin 2020, dimë që bankat e nivelit të dytë i shitën Micro Credit Albania 85 milion euro detyrime, dhe për këtë shumë u paguan 5.2 milion euro. Pra bankat rikuperuan vetëm 6.1% të detyrimeve, shumë që krahasuar me nivelin e fitimeve të tyre ( e pjesëtuar me 16 që ishte numri i bankave në atë vit) është e papërfillshme.

Bankat gjithashtu mbajnë normë më të lartë interesi për kreditë pa kolateral, pikërisht për shkak të riskut që llogaritin te këto produkte. Efekti i humbjes nga kreditë që nuk kthehen, shpërndahet te ato që performojnë mirë dhe për sa kohë sistemi ka patur fiteme, niveli i kredive të këqija nuk ka qënë problem.
Kreditë mund të fshiheshin nga bilanci dhe pa licensuar kompanitë e mbledhjes së borxhit, sepse bankat në vetvete nuk rikuperuan shumë pak. Disa rritën kapitalin dhe s’ folën, pasi askush nuk dëshironte të hapte temën e korrupsionit të kredive.

Prandaj pyetja që duhet të ngrihet është se kush fitoi nga Plani i Masave? Pa dyshim që fituesit do dilnin kompanitë e mbledhjes së borxhit. Deri në vitin 2020, rezulton se vetëm subjekti MCA ka patur një fitim operativ 10.7 milion euro për portofole kredish të blera me çmimin 5.2 milion euro.

Pra rrezikun e ka marrë tjetër kush, humbjet i ka paguar banka dhe klientët e rregullt te amortizimi që i është bërë riskut te norma e interesit, dhe fitimet i merr një subjekt tjetër. A e shpjegon dot kush këtu logjikën financiare? Nëse jo, skema është ndërtuar për përfitime të një grupi njerzish, të cilët duke shfrytëzuar padijen dhe pafuqinë e qytetarëve kanë zhytur mijëra familje në varfëri!

Continue Reading
Advertisement

TRENDING