Çfarë e shkaktoi “fundin’…

The Economist

 “Vdekja e një mbretëreshe” nënkupton se ka ardhur koha për reflektim. Ishte pikërisht kjo që ndodhi kur avioni i fundit Boeing 747 – “Mbretëresha e Qiejve” doli nga linja e prodhimit në Uashington më 6 dhjetor.

“Vdekja” e saj ka qenë e ngadaltë dhe jo dinjitoze. Avioni i fundit për pasagjerë  u shit ishte në vitin 2017, një kompanie ajrore koreane. Pas kësaj avioni u përdor vetëm për transport, dhe jo shumë operatorë ishin të kënaqur me diçka të tillë.

Por rregullat e rrepta të industrisë në atë kohë kishin kufizime se cilat linja ajrore duhet të ishin në shërbim. Gjithashtu u kontrolluan edhe çmimet e biletave.  Avionët e parë zakonisht mbanin 366 pasagjerë, në krahasim me rreth 200 të Boeing 707 në vitet 1960

Kjo u dha operatorëve një shans më të mirë për të korrur fitime përballë këtyre kufizimeve. Por madhësia e tyre do të ishte gjithashtu një barrë. Kur kriza e naftës preku vendet në mesin e viteve 1970, bishat me katër motorë të gazit ishin një faktor kryesor në humbjet e linjave ajrore. Në vitin 1978 Amerika përjetoi një kaos në fushën e saj të aviacionit, më i madhi në botë.

Kjo i lejoi operatorët të shërbenin në më shumë aeroporte dhe me më pak avionë. Ky ishte një ndihmë për atë që në atë kohë ishte avioni më i madh i pasagjerëve në botë.

Për të siguruar vendin e tij në këtë sistem, në vitin 1988 Boeing lëshoi ​​në treg 747-400, i cili mund të fluturonte deri në 8,354 milje (13,450 km) pa ndalesë, rreth 650 milje më shumë se paraardhësi i tij, 747-300.

Zakonisht mbante 416 pasagjerë.

Në vitin 2007 Airbus, rivali i madh europian i firmës amerikane, lançoi A380. Ky gjigant dykatësh mbetet avioni më i madh i pasagjerëve i prodhuar ndonjëherë, me deri në 615 vende.

Por një linjë e re e avionëve, si Emirates dhe Katari, ndërtuan modelet e tyre të reja. Emirates operon me 118 A380 dhe jo 747. Kohët e fundit, pasagjerët janë joshur nga avionët e rinj me rreze të gjatë veprimi, super-efikas si A350 i Airbus dhe 777 i vet Boeing, raporton abcnews.al.

Këta transportojnë pothuajse po aq pasagjerë, por kanë vetëm dy motorë, duke e bërë më ekonomik dhe në distance të largëta. Jumbo nuk mundi t’i mbijetonte kësaj konkurence.

Një “mbretëreshë e sëmurë” ishte tashmë në shtratin e saj të vdekjes kur pandemia e vrau atë. Megjithatë, e ardhmja e avionëve të mëdhenj të pasagjerëve ka filluar të duket pak më e begatë se sa para fillimit të Covid-19.

Trafiku ajror është rikuperuar nga efektet e pandemisë. Por analistët mendojnë se, në epokën e Zoom-it,  turistët do të jenë ata që do të fillojnë udhëtimet më lehtë se sa biznesmenët.

Por turistët janë më të shqetësuar për çmimin sesa për kohën e nisjes. Ata gjithashtu kanë më shumë gjasa të rezervojnë pushimet shumë kohë më përpara.

Mbretëresha mund të ketë vdekur, por monarkia e saj është gjallë.