Darkë në Shtëpinë e Bardhë, Trump-Netanyahut: Mjaft me luftën në Gaza

Ndër homazhet që kryeministri izraelit Netanyahu i bëri presidentit amerikan Trump gjatë darkës së tyre mbrëmjen e djeshme në Shtëpinë e Bardhë, ishte edhe kandidatura për Çmimin Nobel për Paqen. Megjithëse aleanca mes tyre mbetet e ngushtë, disa çështje mbeten për t’u zgjidhur: e para, armëpushimi në Gaza që sipas zëdhënëses së Donald “është tani përparësia e tij kryesore”, por jo domosdoshmërisht sipas kushteve të dëshiruara nga Bibi; dhe e dyta, rifillimi i dialogut diplomatik me Iranin i vendosur nga SHBA, që shteti hebre e sheh me skepticizëm.
Gjatë darkës, Trump ishte ulur në qendër të një tavoline të gjatë në Sallën Blu, përballë Netanyahut. Sekretari i Mbrojtjes, Pete Hegseth, ishte në të majtë të presidentit, ndërsa Sekretari i Shtetit, Marco Rubio, në të djathtë. Në anën amerikane ishin gjithashtu i dërguari i posaçëm për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, shefja e kabinetit, Susie Wiles, drejtori i CIA-s, John Ratcliffe dhe ambasadori amerikan në Izrael, Mike Huckabee.
Trump hapi fjalën duke thënë se ishte një “nder” të kishte sërish Netanyahu dhe gruan e tij, Sara, në Shtëpinë e Bardhë, “miq të vjetër”. “Kemi pasur një sukses të jashtëzakonshëm së bashku dhe mendoj se e ardhmja do të jetë edhe më e madhe.”

Netanyahu shprehu “mirënjohje dhe admirim” në emër të Izraelit dhe popullit hebre për lidershipin e Trump. Më pas ai nxori letrën që i kishte dërguar Komitetit për Çmimin Nobel, duke thënë se çmimi për paqen do të ishte “i merituar”. Presidenti mbeti i befasuar: “Nuk e dija këtë. Duke qenë se vjen veçanërisht nga ty, është shumë domethënëse.”

Dje ka pasur një incident në veri të Gazës, dhe megjithëse pati viktima mes ushtarëve izraelitë, Trump tha se kjo nuk do të prishë negociatat me Hamasin: “Nuk besoj. Ata duan të takohen dhe duan një armëpushim, ndaj nuk besoj.” Pastaj iu drejtua Witkoff. Edhe ai tha se ishte një ngjarje shumë e trishtueshme, por më pas iu kthye Netanyahut duke shtuar: “Kemi një mundësi për të arritur më në fund një marrëveshje paqeje, zoti Kryeministër.”

Sa i përket planit për rilokimin e palestinezëve, Trump ia kaloi pyetjen Netanyahut. Sipas kryeministrit, presidenti ka një “vizion brilant, që quhet zgjedhje e lirë. Nëse njerëzit duan të qëndrojnë, mund të qëndrojnë.” Netanyahu tha se janë “afër” për të gjetur disa vende që do të pranojnë palestinezët, dhe shefi i Shtëpisë së Bardhë vuri re se ka pasur një “bashkëpunim të madh” nga vendet fqinje.

Për zgjidhjen me dy shtete, Netanyahu komentoi: “Mendoj se palestinezët duhet të kenë të gjitha fuqitë për t’u vetëqeverisur, por asnjë që mund të na kërcënojë. Kjo do të thotë se fuqia sovrane, si siguria e përgjithshme, do të mbetet gjithmonë në duart tona. Kjo është një e dhënë faktike, dhe askush në Izrael nuk do të pranojë ndryshe, sepse nuk do të vetëvritemi. Duam jetën, e çmojmë atë, për veten tonë, për fqinjët tanë, dhe mendoj se mund të arrijmë paqe mes nesh dhe të gjithë Lindjes së Mesme me udhëheqjen e presidentit Trump dhe duke punuar së bashku. Mendoj se mund të ndërtojmë një paqe shumë, shumë të gjerë që përfshin të gjithë fqinjët tanë.”

Sipas Netanyahut, palestinezët kanë pasur “një shtet të Hamasit në Gaza, dhe shikoni çfarë kanë bërë me të. Ndaj është e pamundur që njerëzit të thonë: ‘T’u japim atyre një tjetër shtet dhe një platformë për të shkatërruar Izraelin’. Ne do të gjejmë paqe me fqinjët tanë palestinezë – ata që nuk duan të na shkatërrojnë. Do të gjejmë një paqe ku siguria jonë – siguria e pushtetit sovran – do të mbetet gjithmonë në duart tona. Edhe nëse njerëzit thonë që nuk është një shtet i plotë, nuk na intereson. Kemi bërë betim se nuk do të ndodhë më kurrë. As tani. Nuk do të ndodhë më.”

Trump bëri gjithashtu një përmendje për Ukrainën, duke përsëritur se “nuk jam aspak i kënaqur me presidentin Putin. Jam sinqerisht i zhgënjyer që nuk është ndalur.” Sa i përket Ukrainës dhe ndërprerjes së furnizimeve ushtarake, situata ka ndryshuar: “Do të dërgojmë më shumë armë. Duhet ta bëjmë. Duhet të jenë në gjendje të mbrojnë veten. Tani po goditen shumë fort.”

Më pas biseda kaloi te Teherani dhe presidenti amerikan dha një lajm: “Kemi programuar bisedimet me Iranin. Ata duan të flasin.” Ato do të zhvillohen javën që vjen, edhe pse data dhe vendndodhja nuk janë bërë ende të ditura. Gjithmonë mbetet e hapur mundësia e sulmeve të reja, por “shpresoj që të mos na duhet ta bëjmë. Nuk mund ta imagjinoj që ata duan ta bëjnë. Ata duan të takohen. Duan të gjejnë një marrëveshje. Janë shumë ndryshe tani në krahasim me dy javë më parë. Shpresoj të mund të heqim sanksionet për të ndihmuar në rindërtim.”/La Repubblica