Debati im i humbur me nënën e Armando Brojës

Nga Sokol Balla

Ishte dita e fundit e majit dhe ndërsa prisja avionin e British për t’u nisur për Londër, po angazhohesha në një bisedë të gjallëruar me kamerierin në Terminalin Privat. Jo për finalen e Champions ku po nisesha, por sigurisht për Europianin. Në sallën thuajse bosh – veç një zonjë ishte ulur pranë vedratës së xhamtë te Terminalit – dëgjohej vetëm zëri im që fliste për një temë popullore: rikthimin e Brojës në listën e Silvinjos për Europianin. Unë shprehja entuziazmin, pasi një moment pata menduar se shtatlarti Shkodran, mund të lihej jashtë për dy arsye: e para, kondicioni fizik për shkak të dëmtimit të gjatë, e dyta për shkak të pak minutave në këmbët e tij, që prej rikuperimit. Dhe këtu te arsyeja e dytë, po argumentoja se nuk ishte faji i Silvinjos. Se vërtet Broja “lindi” te Chelsea, por se fazën e tij të shkëlqimit e pati te Southampton, kur u huazua, shënoi 11 gola dhe mbajti skuadrën jugore angleze, ne Premier League. Po përse u largua, më pyeti kamerieri. “Nuk e di, por mendoj se duhet të jetë i ngjashëm me rastin e Adnan Januzajt”, i thashë.

I riu Kosovar ishte një mesfushor I shkëlqyer. I lindur në Belgjikë, por i rritur në Angli, ai zotëronte dy pasaportat europiane. Për shkak të kombësisë dhe origjinës, fare kollaj merr pasaportat e Kosovës dhe Shqipërisë. Kishte luajtur me përfaqësueset e të rinjve të Anglisë nëse nuk gaboj edhe me Under 21 të Belgjikës. Federata angleze e donte, ndërsa Federata Shqiptare i ishte vënë pas prej kohësh. Por babai i Januzajt, që ishte dhe menaxheri I tij, zgjodhi Belgjikën. Një zgjedhje që rezultoi fatale për Januzajn.

Dhe kështu ndodhi. Karriera e Sterling njohu vetëm rritje. Jo falë vetëm talentit të tij. Por edhe menaxhimit të shkëlqyer të së ëmës së tij. Një gjë që nuk e bëri dot babai i Januzajt. Dhe frika ime, i thoja kamerierit, është se familja e Armandos, që e menaxhon vetë të birin, bëri të njëjtin gabim me të. “Ai duhet të vazhdonte me Southampton. Sot po paguan kostot e një lëvizjeje të gabuar. Chelsea është një ekip ëndrrash, por Broja është bir emigrantësh. Dhe unë e di si të shohin anglezët. Për ta, ai është një shqiptar dhe jo anglez. Do jetë gjithmonë një zgjedhje e dytë dhe në fund ata do ta nxjerrin në shitje”. Në fakt kështu po ndodh, ndërsa huazimi i dytë te Fulham, rezultoi i pasuksesshëm dhe I pafat. Një sulmues Brazilian, i cili nuk kishte shënuar asnjë gol, befas, me mbërritjen e Brojës, u gjallërua dhe filloi të tundte rrjetën, duke e lënë Armandon në stol. Logjika ime dhe faktet, më jepnin të drejtë. Edhe zonja, personi i vetëm në terminal, filloi të mos dukej me aq indiferente. Biseda do kishte vazhduar me kamerierin, por stjuardesat na lajmëruan se duhet të futeshim në vanin limuzinë, për të shkuar drejt avionit. Biseda me kamerierin u ndërpre dhe unë dhe zonja u futëm në të njëjtin furgon. Përballë meje u ul ajo, hoqi syzet Burberry dhe më dha dorën: “Përshëndetje, unë jam menaxherja e Armando Brojës. Jam nëna e tij”.

Fati luan lojëra të çuditshme, por kjo ishte padyshim më e vështira. E vetmja fjali që gjeta (dhe që ishte e vërtetë) ishte ajo se unë isha fans i tij. Se kisha blerë bluzën e kombëtares, atë të Southampton. Dhe në fund edhe të Chelsea, i thash me humor të sikletshëm. Pasi e dija që në tre orët fluturim drejt Londrës, do përballesha me kërkesën e llogarisë, nga një nënë që e mbronte Brojën dyfish: si nënë dhe si menaxhere. Në ulje në avion, loja tjetër e fatit: të ulur bashkë në të njëjtën radhë. Parashikova furtunë: “Si ishte puna e Armandos?”, më pyeti e buzëqeshur. Por mua mu duk si shtrëngim dhëmbësh.

E më pas filloi të më shpjegonte, përse Chelsea. “Kalonim çdo ditë anash Stamford Bridge”. Por ëndrra për të luajtur në këtë teatër ëndrrash, kaloi nga Holanda. Atje ku Broja shkëlqeu shumë i ri. E më pas, oferta për në Londër. Te Chelsea. “Blemë shtëpi, pranë stadiumit, e tani Armandon e çonim në këmbë në stërvitje”. Ajo nuk mungoi kurrë, megjithëse kushtet shëndetësore herë pas here, ja vështirësonin këtë. Por ajo nuk u dorëzua kurrë, deri ditën kur Armando Broja veshi bluzën e Chelsea e shkëlqeu që në ditët e para. Për familjen nga Kopliku që kishte lënë gjithçka në Shqipëri (ku jetonim shumë mirë, më tha), ishte dita e shpagimit, për vuajtjet, lodhjet, sakrificat dhe rreziqet. “Gjatë stërvitjes, njoha familjarë të lojtarëve. Janë njerëz të mirë, disa prej tyre më shohin me admirim, pasi te Armando shohin shembullin sesi djemtë e tyre, britanikë, të dhënë pas pijes dhe veseve, nuk u bënë kurrë”. Jamie Redknapp, ish mesfushori i shkëlqyer i Liverpool dhe admirues i Brojës, është “kojshia” I tyre I ri. Një ditë e mori Armandon dhe i vuri në celular një grua që i foli shqip. “Është dadoja e vajzës sime, I tha. “Sa më tha që është shqiptare, e mora menjëherë”. Broja nuk është vetëm shembull për nënat angleze të djemve të tyre “harapçinj”. Është shqiptari që ndërron perceptimin negative – shpesh të pamerituar – të bashkatdhetarëve të tij. Eshtë shqiptari që luan me Chelsea. Është Armando ynë.

Sot në Stamford Bridge një prej lozhave VIP, është e familjes Broja. Të njëjtët që dikur, jashtë mureve të stadiumit, ecnin shpejt mes kohës së ftohtë, shiut të ftohtë brisk dhe nxitonin të fitonin kohën e humbur të një brezi të tërë, të lindur pas vdekjes së një shteti dhe frikës së panjohurës. Por nëna e Armandos thotë se shumë shpejt do ta kthejnë mbrapsht: “Shumë para të harxhuara kot. Edhe sot në business udhëtova, por nuk e bëj shpesh. Më duket harxhim i kotë për dy orë e gjysmë fluturim” më thotë, si për të ma shtuar edhe më shumë turpërimin tim, përballë kësaj zonje që është ca vite më e re se unë, porse më kujton aq shumë nënën time. E ndërsa i drejtohemi daljes së aeroportit, më jep dorën: “Gëzohem që u njohëm”. Rivendosi syzet Burrbery dhe u largua. Siç edhe erdhi: natyrshëm. Ndahemi në Heathrow, aty ku në 1991, ndërsa shkonte transit në Islandë për eliminatoret e Europianit 1992, kombëtarja regjistroi një prej incidenteve më të turpshëm: Disa prej lojtarëve tanë, u kapën duke vjedhur në Duty Free, e ca prej tyre, u ndaluan. Ishte koha kur disa mendojnë që karakteri përcaktohej nga varfëria. Ndërsa unë sapo isha ndarë me personin që më provoi të kundërtën. Varfëria është si një sëmundje e rëndë, por jo e pashërueshme. Varet se cilën rrugë zgjedh të ndjekësh.

Kur dola, u kujtova që nuk I kisha mësuar as emrin. Por e pashë duke brohoritur pak ditë më parë, kur I biri i saj Armando Broja ju rikthye golit. Me stilin e tij të pagabueshëm. “Kur shpërthen djathtas, mjaft t’I hapi rrugës vetes me supin e majtas e hedhur topin para. Aty është unstoppable”, më tha. Me sytë e përlotur më tregoi në bisedën në avion, përjetimin e dëmtimit në gju dhe periudhën e gjatë të rikuperimit. “Por në Europian, do jetë dita e tij. Aty do të shpërthejë e do t’u tregojë të gjithëve kush është Armando Broja”. Vetë Armandon e dëgjova të fliste njëlloj, pasi shënoi golin ndaj Lihtenshtein. Duket vazhdon e dëgjon të ëmën, ashtu si në vitet kur i vogël, ajo e merrte përdore dhe e çonte në stërvitje. Për t’u bërë më pas menaxherja e suksesit të tij. Si e ëma e Raheem Stërling. Befas e kuptova se krahasimi me Januzajn, nuk qëndronte, tani që njoha menaxheren e Armando Brojës. Në distancë, dhe pa replika. E kuptova se e kisha humbur debatin me të. Me siguri do e shoh sonte në Dortmund, ku ajo me ankth por me besim do presë shpërthimin e djalit të saj. Ndërsa ne 50 mijë të tjerët, shkëlqimin e kombëtares, së një Shqipërie tjetër: atë të Armando Brojës, djalit të emigrantëve shqiptarë, që gjetën ëndrrën e tyre në fushën e Stamford Bridge.

Shkruar në 15 qershor 2005, në trenin ICE, me numër 1224, Munich – Dortmund.