Kryetari i Partisë së Qendrës Serbe Zdravko Ponosh ka reaguar ndaj performancës së presidentit të Serbisë Aleksandër Vuçiç në seancën e Këshillit të Sigurimit të OKB-së duke thënë se ai si kryetar shteti kishte bere autogol me situatë ku e kishte vënë veten, teksa u riedukua nga ambasadori i një vendi tjetër.

“Do ishte e mundur që aksioni diplomatik para votimit në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së do të kishte dhënë ndonjë rezultat nëse do të ishte nisur me kohë. Tani po vuajmë akoma këtë gabim të Vuçiçit në Këshillin e Sigurimit” – ka shkruar Ponosh në rrjetin social X.

“Teksa kreu i shtetit e vendosi veten në një situatë që të riedukohej nga ambasadori i një vendi tjetër, atëherë do të ishte më mirë të rrinte në shtëpi dhe të jepte dekorata. Natyrisht, ajo gafë nuk është se vendos rezultatin e votimit, por ne nuk na duhej ajo anekdotë e OKB-së, teksa ishim duke lobuar për një temë serioze” – theksoi Ponosh

Kujtojmë se në seancën e rregullt të Këshillit të Sigurimit të OKB-së për Kosovën, ka pasur një përplasje verbale mes presidentit të Serbisë, Aleksander Vuçic dhe kryesueses së seancës, Vanessa Fraser nga Malta, një lloj përleshje që përfundoi me perplasje grushti mbi tavolinë nga ana e Frazer, dhe Vuçiç që heshti.

Përplasja verbale ka ndodhur kur kryesuesi i seancës ia ka dhënë fjalën presidentit Aleksander Vuçic dhe ka përmendur se ai kishte tre minuta për prezantimin e tij, siç ishte marrë vesh më parë. Vuçic, në vend të prezantimit të tij, tha se nuk ishte dakorduar dhe shtoi: “Por kjo nuk ka rëndësi”, për të cilën Frazer u përgjigj se “u ra dakord”.

Pasi presidenti serb tha edhe një herë “nuk u ra dakord”, ka reaguar Fraser duke goditur grushtin në tavolinë. Ajo tha se ishte dakorduar me zëvendësin e saj dhe nuk do të lejonte që ajo të dilte si gënjeshtare.

Diplomati dhe ish-ambasadori i Serbisë në Kombet e Bashkuara Branko Brankoviç vlerësoi se vendet e QUINT-it as nuk munden dhe as nuk do ta detyrojnë Albin Kurtin të përmbushë atë që ka premtuar, sepse fuqitë e mëdha, theksoi ai, nuk i shuajnë kurrë zjarret dhe krizat, por gjithmonë i kanë krijuar ato.
Brankoviç beson se kryeministri i Kosovës është “një kukull dhe një lloj pengu në duart e Perëndimit”, dhe Perëndimi është përpjekur për një kohë të gjatë të marrë diçka që ata mund ta konsiderojnë si justifikim për bombardimet ndaj Serbisë në ish Jugosllavi.

“Është koha që QUINT-i dhe të gjithë të pushojnë së fyeri inteligjencën tonë. Ne e dimë shumë mirë që Kurti nuk është ai vetë, ai duhet të kërkojë pëlqimin e ambasadorit amerikan kur të dalë nga zyra dhe kur të hyjë. Ai  vetë nuk mund të marrë këtë apo atë vendim. Egjitha kjo është mashtrim” – deklaroi diplomati serb teksa dhe vlerësoi se tek anëtarët e QUINT-it nuk ka dallime qëndrimi ndaj Albin Kurtit.

“Aq shumë e kanë barrikaduar veten në marrëzi, duke respektuar dhe ndjekur politikën e papërshtatshme amerikane, sa nuk kanë rrugë kthimi. Nëse përpiqen të rregullojnë diçka, ata largohen nga pushteti dhe nuk duan të largohen” – theksoi Brankoviç

Ai gjithashtu u shpreh se për shkak të situatës në Ukrainë “ku Perëndimi po humbet”, po tentohen në një mënyrë ose në një tjetër për ta hequr Ukrainën nga faqet e para të lajmeve dhe opinioneve.

“Këto fuqi të mëdha nuk I shuajnë kurrë zjarret dhe krizat, por gjithmonë i krijojnë ato. Sa herë që u duhet një krizë diku për të larguar vëmendjen e publikut nga diçka që nuk u pëlqen, ata e bëjnë,” – deklaroi Branković.

Sipas tij, kur është fjala për “shtyrjen e Kosovës në Këshillin e Evropës”, “dëshpërimi” po shfaqet nga të gjitha anët. Ai kujtoi edhe vlerësimin befasues të Dora Bakojanit se në Kosovë ka një demokraci funksionale dhe shtoi se “nuk mund të ketë hipokrizi më të madhe se kjo”.

Krahas kësaj, nga tre kushtet e parashtruara nga Bakojanis për anëtarësim në KiE, vetëm një është përmbushur – kthimi i tokës tek banorët e Deçit” – tha diplomati serb duke shtuar se gjithçka që po ndodh tani rreth Kosovës dhe “ky skandal dhe turp” në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në lidhje me Srebrenicën do të mbetet e shkruar në historinë e diplomacisë

Ndihmës-Sekretari Amerikan i Shtetit për Evropën dhe Euroazinë, James O’Brien, i ka kërkuar Kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, progres urgjent në themelimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe.

Këtë kërkesë, O’Brien, Kurtit ia ka bërë gjatë takimit që ka pasur me të të mërkurën, ku edhe ka theksuar se Shtetet e Bashkuara të Amerikës e mbështesin rrugën e Kosovës drejt integrimeve euroatlantike.

“Për të ecur përpara, ne kemi nevojë për zbatimin e zotimeve të ndërmjetësuara nga BE-ja, duke përfshirë progresin urgjent për Asociacionin. Për këtë, kam diskutuar hapat pozitivë dhe shumë të nevojshëm me kryeministrin e Kosovës Albin Kurti” – ka shkruar top-diplomati amerikan në plaftormën X.

Progres në raport me Asociacionin nga Kosova ka kërkuar të martën edhe Presidenti i Francës, Emmanuel Macron.

Këtë e ka bërë pasi që ka zhvilluar një bisedë telefonike me Kurtin, me ç’rast është diskutuar anëtarësimi potencial i Kosovës në Këshillin e Evropës, ka njoftuar Zyra e Presidentit të Francës përmes një komunikate për media.

Macron gjatë bisedës ndërsa ka përshëndetur Kurtin për zbatimin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese për Manastirin e Deçanit, ka nënvizuar rëndësinë që Franca i kushton zbatimit të Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe, sidomos në kontekstin e anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës.

Macron ndër të tjera, siç njofton komunikata për media, ka shprehur keqardhje për dështimin e fazës së dytë të procesit të largimit të kryetarëve shqiptarë nga komunat në Veri të banuara me shumicë serbe.

“Macron gjithashtu kujtoi se është i domosdoshëm organizimi i zgjedhjeve të reja sa më shpejt të jetë e mundur, me pjesëmarrjen e popullatës serbe”, potencoi komunikata.

Edhe presidentja, Vjosa Osmani, bëri të ditur se autoritete kosovare do t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese për draft-statutin e Asociacionit dhe se një hap i tillë është detyrë e Qeverisë së Kosovës.

Në anën tjetër NTV Televizion, ditë më parë raportoi se Qeveria e Kosovës është pajtuar në parim me komunitetin ndërkombëtar që pas përkrahjes që ka marrë me 16 prill nga Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës për anëtarësimin e Kosovës në këtë organizatë, të dërgojë deri më 10 maj për shqyrtim në Gjykatën Kushtetuese draft-statutin për Asociacionin. Ky hap do të jetë kushti për Kosovën që më pas edhe me 16-17 maj Komiteti i Ministrave, saktësisht qeveritë e shteteve anëtare të KiE-së ta pranojnë Kosovën shtet anëtar të organizatës.

“Mospjesëmarrja e serbëve në votimet për largimin ose jo të kryetarëve në komunat veriore, mund të reflektohet në dialogun Kosovë – Serbi. Qëllimi ishte që Kosova të shihet si e paaftë në menaxhimin e situatës në veri” – kështu janë shprehur njohës të çështjeve politike në Prishtinë, kurse Rada Trajkoviç, këshilltare e ministrit të komuniteteve në Qeverinë e Kosovës, u shpreh se bojkoti nuk ishte i mirë për interesat e serbëve që jeton në Kosovë.

“Organizimi i procesit të votimit në komunat veriore, në pamje të parë duket pozitiv për Kosovën. Por, mos dalja e serbëve në votime u bë qëllimshëm” – deklaroi profesori universitar, Dritëro Arifi.

Sipas tij, qëllimi është që në dialogun Kosovë- Serbi që zhvillohet me ndërmjetësimin e BE-së, Kosova të dalë e paaftë për menaxhimin e situatës, në veri.

“Ne, gjithsesi, do të duhej të gjenim një zgjidhje Nëse jo tani, ndoshta vitin e ardhshëm. Por mospjesëmarrja e serbëve në veri ishte e qëllimshme, në një të ardhme të afërt apo të largët që të shihet Kosova si e paaftë për të menaxhuar situatën në veri dhe në njëfarë mënyrë në dialog të ketë më shumë përparësi Serbia dhe serbët e veriut”, theksoi Arifi duke shtuar se varet nga zhdërvjelltësia diplomatike se si Kosova do të arrijë ta argumentojë situatën.

Kurse, Rada Trajkoviç, këshilltare e ministrit të komuniteteve në Qeverinë e Kosovës dhe kryetare e Lëvizjes Evropiane të Serbëve nga Kosova, u shpreh për Radio Kosovën se bojkoti për zëvendësimin e kryetarëve të komunave në katër komuna në veri të Kosovës nuk ishte i mirë për popullatën serbe që jeton atje.

“Mendoj se bojkoti i serbëve dëmtoi vetë serbët, ndërsa populli, më nuk është duke kuptuar asgjë. Serbët as nuk kanë më vizion teksa dhe as liderët e tyre nuk mund t’ua ofrojnë këtë vizion. Ata vetëm janë duke zbatuar urdhrat për të mbijetuar sot për nesër. Lista Serbe është duke e përdorur pozitën në të cilën ndodhet populli serb, e cila tani si asnjëherë më parë tërë ekzistencën e saj e ka lidhur me politikën në Beograd, duke dalë nga të gjitha institucionet në veri të Kosovës, dhe e tërë ekzistenca e tyre financiare tani varet drejtpërdrejt nga Beogradi” – theksoi Trajkoviç.

Ajo gjithashtu fajësoi presidentin serb, Aleksandër Vuçiç dhe lidershipin politik në Beograd për situatën e krijuar në veri të Kosovës.

Ndërkaq, analisti Artan Muhaxhiri deklaroi se kjo situatë do të zgjasë edhe disa muaj dhe se do të vonojë në zgjidhjen e problemeve të tjera.

Qeveria ka vlerësuar se Kosova me organizimin e procesit të votimit për shkarkimin e kryetarëve në veri i ka përmbushur obligimet e saj dhe ka kërkuar nga Bashkimi Evropian që t’i heqë masat e vendosura kundrejt Kosovës.

Politologu boshnjak, Jasmin Mujanoviç, tha se regjimi në Beograd dëshiron të kërcënojë integritetin territorial dhe sovranitetin e Bosnjës e Hercegovinës, Malit të Zi dhe Kosovës, prandaj këto tri vende janë “shtylla kurrizore strategjike e rajonit të Ballkanit Perëndimor”.

“Që nga rënia e Milosheviçit deri në ardhjen e Vuçiçit, politika e Serbisë së madhe mbeti e njëjtë. Vuçiç është i njëjti radikal siç ishte në vitet 90’, kur ishte anëtari më radikal i Partisë Radikale Serbe” – tha Mujanoviç në forumin e Cetinjes “Fuqia e mprehtë dhe e butë në Ballkanin Perëndimor.

Sipas tij, nuk është një konflikt mes serbëve dhe shqiptarëve, serbëve dhe boshnjakëve dhe serbëve e malazezëve, por një konflikt mes nacionalistëve serbë dhe “pothuajse të gjitha” lëvizjeve dhe popujve të tjerë politikë në Ballkanin Perëndimor.

Siç shkruajnë mediat serbe, Mujanoviç ka vlerësuar se lufta për demokraci dhe kundër autokracisë në Serbi është shumë e rëndësishme për rajonin.

Nga ana tjetër, politikani slloven Roman Jakiç vlerësoi se ndikimi rus po “trondit Evropën, nga lindja në perëndim”, prandaj Evropa duhet ta kundërshtojë me forcë dhe së bashku, gjithashtu nga lindja dhe perëndimi.

Gazetarja nga Sarajeva, Xhenana Karup Drushko, vlerësoi se fenomeni i “post-fashizmit” mund të vërehet sot globalisht, pjesë e të cilit është edhe populizmi i djathtë.

“Ndër të tjera, është pasojë e faktit se Perëndimi në Ballkan donte t’i jepte fund historisë me çdo kusht, me çmimin e stabilizimit dhe mbi parimet e drejtësisë, të së vërtetës, shtetit të së drejtës dhe të drejtave të njeriut”- deklaroi Drushko dhe vlerësoi se Serbia është një “partner ideal” për Rusinë.

“Rusia ka një derë të hapur në Serbi për të bërë çfarë të dojë. Rusia vepron institucionalisht në Serbi. Ministria e Mbrojtjes e Rusisë hapi një zyrë në Ministrinë e Mbrojtjes së Serbisë, ka një qendër humanitare ruse në Serbi, të cilën ne e dimë se çfarë bën, e kështu me radhë”, – theksoi Xhenana Karup Drushko.

Kurse profesori universitar nga Sarajeva Rusmir Mahmutçehajiç vlerësoi se ideologjia gjenocidale mbijeton në rajon dhe “mund të shihet se si jeton çdo ditë”. Gjithashtu analisti politik Lubomir Filipoviç vlerësoi se në Mal të Zi është në veprim radikalizimi fetar, kur bëhet fjalë për Kishën Ortodokse Serbe.

Sociologu Senadin Laviç vlerësoi se ideologjia e “botës serbe” është në fakt një “ndërmarrje joracionale, imorale dhe kriminale e së keqes njerëzore”.

“E keqja është lëshuar hapur dhe në dritën e diellit. Kulmi i nacionalizmit serbomadh me thika, tela me gjëmba, gjenocid si dhe pretendimi se ‘nuk mund të jetohet me myslimanët’, janë slogane fashiste”, potencoi sociologu Laviç.