Mashtrimi me subvencionet/ Politico: Kryeministri grek Mitsotakis po bllokon hetimin e plotë ndaj ministrave

Ministrat dhe zyrtarët e lartë të qeverisë greke dyshohen për bashkëpunim në një mashtrim masiv të ndihmës bujqësore duke shpërdoruar miliona euro fonde të Bashkimit Evropian. Por, pavarësisht se janë marrë si të dyshuar nga prokurorët evropianë, ata ka të ngjarë t’i shpëtojnë drejtësisë sepse kryeministri i Greqisë, Kyriakos Mitsotakis po bllokon një hetim të plotë ndaj tyre, shkruan POLITICO.

“Greqia në vitin 2025 nuk ka nevojë për skandale, por për të vërteta”, tha Mitsotakis në parlament javën e kaluar, në një përpjekje për të justifikuar atë vendim. “Ne kërkojmë një zgjidhje përfundimtare për problemin.”

Zyra e Prokurorit Publik Europian (EPPO) evidentoi dhjetëra raste në të cilat grekët morën fonde bujqësore të BE-së për kullota që nuk i zotëronin ose nuk i kishin marrë me qira, ose për punë bujqësore që nuk i kryenin, duke i privuar fermerët legjitimë nga fondet që meritonin.

Një dosje prej 3,000 faqesh e dërguar në parlamentin grek përfshin dhjetëra transkripte përgjimesh në të cilat personat e dyshuar me sa duket diskutojnë se si të shmangin kontrollet mbi pagesat e subvencioneve bujqësore të BE-së në mënyrë që aleatët dhe miqtë e partisë të mund të përfitojnë. Të paktën pesë ministra aktualë ose ish-ministra dhe 10 deputetë të tjerë mund të jenë të implikuar, sipas transkripteve.

Qeveria Mitsotakis, falë shumicës që gëzon partia e tij e qendrës së djathtë, Demokracia e Re, dhe një veçorie ligjore që i lejon vetëm parlamentit grek të ndjekë penalisht ministrat e qeverisë, ka zgjedhur të mos hetojë njerëzit e vet.

Dosja e EPPO-së përshkruan një “organizatë kriminale” që përfshin zyrtarë nga agjencia greke për shpërndarjen e subvencioneve të BE-së, OPEKEPE, së bashku me individë dhe deputetë që morën ilegalisht subvencione bujqësore të BE-së, sipas zyrtarëve që e kanë parë dosjen.  Në një shënim prej 36 faqesh në anglisht të bashkangjitur në dosje, EPPO deklaron se zyrtarët në OPEKEPE dhe Ministrinë e Bujqësisë, së bashku me njerëz në biznes, “vepruan në mënyrë të organizuar me qëllim krijimin e një sistemi jo-kontrollesh dhe marrjen ose lehtësimin e marrjes së ndihmës së paligjshme”.

“Shkalla e këtij falsifikimi të të drejtave të pagesës dhe dëmi total ndaj fondeve të BE-së ende nuk është vlerësuar plotësisht”, vëren EPPO. “Megjithatë, në këtë fazë të hetimit, ka baza të arsyeshme për të besuar se ka qenë një skemë në shkallë të gjerë.”

EPPO tha se dy ish-ministra të bujqësisë, Lefteris Avgenakis dhe Makis Voridis, i cili më vonë shërbeu si ministër shteti duke raportuar drejtpërdrejt te kryeministri, duhet të përballen me hetime të mëtejshme ligjore mbi dyshimet për përvetësim të fondeve të BE-së. Të dy i kanë hedhur poshtë pretendimet.

Sipas dosjes, presidenti i atëhershëm i OPEKEPE-s, Grigoris Varras, e përshkroi problemin me kullotat e rreme në dy letra drejtuar Voridis-it në vitin 2020. Ai u detyrua të jepte dorëheqjen nga Voridis, i cili mbeti në qeveri deri në qershor të këtij viti, kur edhe ai dha dorëheqjen pasi EPPO-ja ia dorëzoi dosjen e saj parlamentit.

Në një bisedë më 24 shtator 2021 midis një ish-presidenti tjetër të OPEKEPE, Dimitris Melas, dhe një biznesmeni në sektor, Melas përshkruan se si njerëzit i kishin deklaruar kullotat aq të largëta dhe shkëmbore saqë atje “jo vetëm kullotja është e pamundur, por buburrecat as nuk mund të mbijetojnë”. Ata vazhdojnë të thonë se 800 “përfitues” të tillë kishin bërë aplikime të ngjashme.

Në dosjen e EPPO-së thuhet: “Nga biseda është e qartë se, megjithëse presidenti i OPEKEPE është në dijeni të mashtrimit, ai nuk është i gatshëm të marrë masa ligjore për tërheqjen e mbështetjes, por po përpiqet të gjejë një menaxhim ‘politik’ të problemit dhe është i gatshëm t’u japë këshilla autorëve të mashtrimit në mënyrë që të mbajnë paratë e marra padrejtësisht.”