Natasha Kandiç dhe sikleti i dyshes Vuçiç-Dodik për Srebrenicën

Masakra e Srebrenicës – më e rënda në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore, mund të njihet si gjenocid nga Kombet e Bashkuara, gati 30 vjet pas.

Një propozim-rezolutë, e iniciuar nga Gjermania dhe Ruanda, kërkon që 11 korriku të njihet globalisht si Dita Ndërkombëtare e Përkujtimit të Viktimave të Gjenocidit në Srebrenicë, dhe pritet të dalë në votim para Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në muajin maj.

Propozim-rezoluta, mes tjerash, bën thirrje edhe për “dënimin pa rezerva të çdo mohimi të gjenocidit në Srebrenicë, si dhe të veprimeve që i madhërojnë të dënuarit për krime lufte, përfshirë edhe ata që janë përgjegjës për gjenocidin”.

Dokumenti – ndonëse nuk e përmend as entitetin serb të Bosnjës, Republika Srpska, e as Serbinë – ka nxitur reagime të furishme në të dyja këto vende.

Liderët e tyre mohojnë se në Srebrenicë ka ndodhur gjenocid, pavarësisht faktit se Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë e ka njohur si akt të tillë vrasjen e mbi 8.000 burrave dhe djemve myslimanë nga forcat serbe të Bosnjës në korrik të vitit 1995.

Kuvendi i Republikës Srpska miratoi këtë muaj një raport që e mohon gjenocidin në Srebrenicë, ndërsa udhëheqësi i Republikës Srpska, Millorad Dodik, mblodhi mijëra ndjekës në Banjalukë për të kundërshtuar propozim-rezolutën e OKB-së.

Kundër rezolutës për Srebrenicën eshte angazhuar në mënyrë aktive edhe presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, sipas të cilit, miratimi i saj do të shkaktonte pasoja “në stabilitetin dhe të ardhmen e Ballkanit Perëndimor, në të drejtën publike ndërkombëtare, por edhe në vetë besueshmërinë e OKB-së si garantuese e paqes dhe rendit juridik në botë”.

Lidhur me çështjen, Zharko Koraç, profesor në pension i Universitetit të Beogradit, tha për programin Expose të Radios Evropa e Lirë se Vuçiç e përjeton si “shuplakë” kundër tij rezolutën për Srebrenicën.

“Pushteti në Serbi është i tronditur, sepse bota po tregon se nuk e ka harruar Srebrenicën dhe se sjellja e Serbisë është e turpshme. Me retorikën që po bën, Vuçiç mbron veten e tij dhe politikën ku ka bërë pjesë” – deklaroi Koraç.

Refik Hoxhiç, zëdhënës i dikurshëm i Tribunalit të Hagës për ish-Jugosllavinë, tha se politika që ndjek Vuçiç sot, por edhe Dodik, është e njëjtë me atë të Millosheviçit dhe të Radovan Karaxhiçit, i dënuar me burgim të përjetshëm për gjenocidin në Srebrenicë.

Në Serbi, disa organizata për të drejtat e njeriut i kanë bërë thirrje Qeverisë së tyre dhe Vuciqit që ta mbështesin rezolutën e OKB-së për përkujtimin e viktimave të gjenocidit në Srebrenicë.

Themeluesja e Fondit për të Drejtën Humanitare, Natasha Kandiç, i bëri thirrje asaj që ajo e quajti “elitë intelektuale” që ta mbështesë rezolutën dhe “të mos jetë e painteresuar për të ardhmen e Serbisë”.