Plan paqeje apo akt kapitullimi?

Shkruar nga Gjergj Zefi

Në një lëvizje të orkestruar nga Presidenti amerikan Donald Trump dhe Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu është shpallur me bujë një plan paqeje për Gazën, i quajtur nga vetë autorët si “propozimi i fundit për zgjidhjen e konfliktit”.

Në dukje një ofertë historike me 20 pika, por në thelb një formulë e mbushur me boshësi diplomatike, arrogancë gjeopolitike dhe injorim total të realitetit në terren.

Netanyahu, nga ana tjetër, shfaqet i gatshëm për kompromis, por vetëm mbi bazën e kushteve të Izraelit: kthimi i pengjeve, çarmatimi i Hamas, dhe garancia se asnjë strukturë politike palestineze nuk do të jetë në gjendje të sfidojë dominimin izraelit.

Pra, paqe po, por vetëm si zgjatim i fitores ushtarake dhe të drejtës së më të fortit.

Problemi nuk qëndron vetëm tek përmbajtja, që është e dyshimtë dhe e zbatueshme vetëm në teori, por tek mungesa flagrante e pjesëmarrjes palestineze në hartimin e tij.

Nuk është hera e parë që një plan për paqe trajton popullin palestinez si një pengesë teknike që duhet neutralizuar, jo si një subjekt politik që kërkon të drejtën e vetëvendosjes.

Kjo nismë vjen në një kontekst global ku diplomacia është gjithnjë e më shumë një mjet për PR dhe rivendosje të ndikimit, e jo një instrument i ndershëm për zgjidhje afatgjata.

Nga Ukraina e deri në Lindjen e Mesme, vërehet një përpjekje për të ricikluar figura të vjetra politike si shpëtimtarë të krizave që në fakt janë thelluar edhe prej tyre.

Ky plan është një tjetër shfaqje ku Izraeli kërkon të legjitimojë dominimin, ndërsa SHBA kërkon të rikthejë kontrollin mbi një rajon që gjithnjë e më shumë po i ikën nga dora.

Në këtë kontekst, plani nuk është as paqe, as kompromis; është një memorandum i imponuar që i fton palestinezët të nënshkruajnë kapitullimin e tyre përmes një tavoline ku nuk janë të ftuar.

Dështimi i këtij plani është thuajse i parashikuar, jo sepse paqja nuk është e mundur, por sepse ajo nuk mund të ndërtohet mbi gënjeshtra diplomatike, as mbi paturpësinë e liderëve që përdorin tragjeditë për të rikthyer pushtetin e tyre personal.

Ndërkohë, populli i Gazës mbetet i pambrojtur, i izoluar, dhe gjithnjë e më larg çdo skeme që pretendon t’i ofrojë “zgjidhje”.

Ky nuk është fundi i një konflikti, por fillimi i një rrethi të ri zhgënjimesh. Dhe kur diplomacia bëhet teatër, paqja është viktima e parë./Pamfleti