Shtrëngimi i Nyjës Gordiane/ A mund të dalë dialogu nga bllokimi?

“Raundi i fundit i dështuar i bisedimeve në Bruksel ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës mund të çojë në një cikël tjetër krizash që mund ta sjellin situatën në Kosovë në një shpat të rrëshqitshëm në të cilin BE-ja nuk do të jetë në gjendje ta menaxhojë, por fokusi i dialogut së shpejti rdhe mund të zhvendoset ndaj SHBA-ve dhe dialogu do të jetë më efektiv” – Kështu janë shprehur analistë të ndryshëm, duke iu përgjigjur pyetjes se çfarë mund të pritet nga dialogu mes presidentit të Serbisë, Aleksandër Vuçiç dhe kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti.

Vuçiç dhe BE mendojnë se fajtori për dështimin e dialogut është Kurti sepse nuk e ka pranuar propozimin e kompromisit të BE-së, ndërsa Kurti thotë se kjo nuk është e vërtetë dhe se ndërmjetësuesit kanë qenë në anën e Vuçicit, teksa ky I fundit ka deklaruar se Perëndimi do gjejë një mënyrë për të fajësuar Beogradin për dështimin, duke hapur valuvulën e presionit mbi Serbinë

Sipas Igor Markoviç, hulumtues i lartë dhe menaxher i projektit të OJQ-së AKTIV nga Mitrovica Veriore, përpjekja e dështuar për të gjetur një zgjidhje me ndërmjetësimin e BE-së ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës tregoi edhe një herë se pritjet e vazhdueshme për arritjen e çdo lloj konsensusi qoftë edhe për emëruesin më të vogël të mundshëm të përbashkët në procesin e normalizimit të marrëdhënieve janë jokoherente, te parakohshme dhe te tepruara.

“Burokracia e Brukselit është gjetur edhe një herë para një qorre qorre, e cila rrjedh drejtpërdrejt jo vetëm nga vazhdimi, por edhe nga thellimi i krizës aktuale. Duket se nyja Gordiane po ngushtohet dhe nuk ka asnjë shenjë të ndonjë zgjidhjeje të mundshme – theksoi Markoviç, duke shtuar se Albin Kurti ka treguar edhe një herë injorancën e tij amatore për marrëdhëniet ndërkombëtare, rrethanat në rajon, si dhe nevojën për njëfarë fleksibiliteti në gjetjen e një zgjidhjeje që kërkon lëshime nga të dyja palët në negociata.

Sipas hulumtuesit Markovic, duke pranuar kushtet e paraqitura nga BE-ja, Beogradi është paraqitur si një palë fleksibël dhe konstruktive, e cila në vazhdimin e mëtejmë të dialogut (nëse do ketë të tillë) mund të përdoret si mjet i mirë për të kërkuar zbatimin e të gjitha marrëveshjeve të nënshkruara me Prishtinën.

Gjithsesi ai ka frikë se për shkak të të gjithë faktorëve të përmendur më sipër, do të jemi dëshmitarë të një cikli tjetër krizash që do ta thellojnë më tej krizën aktuale dhe do ta çojnë atë në një shpat të rrëshqitshëm ku Bashkimi Evropian nuk do të jetë në gjendje të ‘luajë’ siç duhet detyrat e veta

Kurse Fatmir Sheholli, drejtor i Institutit për Afirmimin e Marrëdhënieve Ndëretnike, kujton se plani i publikuar nga BE-ja pas bisedimeve në Bruksel në lidhje me planin e kryeministrit Kurti për ndarjen e pikëve për zbatim nuk është identik.

“Përkatësisht, BE-ja dëshiron që asociacioni të marrë formë dhe të fillojë zbatimin, dhe Kurti dëshiron që Serbia së pari ta njohë de facto Kosovën dhe më pas të hyjë në finalizimin e saj, por gjithmonë në përputhje me kushtetutën e Kosovës. Besoj se fokusi i dialogut shumë shpejt do të zhvendoset në SHBA dhe do të kemi një përfundim më efektiv të dialogut – Theksoi Sheholli.

Sipas fjalëve të tij, Serbia me mjeshtëri e përdori “kokëfortësinë” e Kurtit dhe tani po e përdor në qarqet ndërkombëtare për ta shfaqur Kurtin si djalë të keq, ndërsa Vuçiç gjoja është pro bashkëpunimit.

“E vërteta është krejtësisht ndryshe dhe shpresoj që deri në fund të vitit të gjendet një mënyrë për t’u qetësuar. Nëse nuk gjejmë, kam frikë se po hyjmë në një situatë shumë të rrezikshme të sigurisë në veri të Kosovës” – deklaroi Sheholli