Toka po fundoset nën peshën e metropoleve

Shumë qytete po fundosen. Xhakarta është më i famshmi, ndoshta sepse Parlamenti indonezian ka miratuar tashmë një ligj që parashikon ndërtimin e një kryeqyteti të ri në Borneo, me një investim prej 35 miliardë dollarësh dhe transferimin gradual të 10 milionë banorëve. Faza e parë e projektit pritet të përfundojë këtë vit, me ndërtesa të mjaftueshme për të akomoduar 60,000 njerëz.

Por në të gjithë botën ka metropole që po fundosen, pak a shumë ngadalë, dhe nuk janë vetëm qytete bregdetare për shkak të rritjes së nivelit të detit. Shkaku kryesor është fundosja, pra ulja e tokës për shkak të nxjerrjes së ujit ose shkëmbinjve nga nëntoka, ngjeshja e sedimenteve nën peshën e ndërtesave dhe sistemet e transportit.

Sipas një artikulli të botuar në revistën “Science”, gati gjysma e sipërfaqes së qyteteve të mëdha të Kinës po fundoset me një shpejtësi prej 3 milimetrash në vit, por një e gjashta e sipërfaqes së tyre po e bën këtë me një shpejtësi prej 10 milimetrash ose më shumë.

Autorët, të udhëhequr nga Tao Shengli, i Universitetit të Pekinit, matën me instrumente satelitore ndryshimin në lartësinë e 82 qyteteve me një popullsi më të madhe se 2 milionë banorë midis 2015 dhe 2022, duke zbuluar se qytetet që po përjetojnë një rrëshqitje të rëndë janë të përqendruara në pesë rajone dhe se ato më të rrezikuara janë qytetet bregdetare: brenda një shekulli, pothuajse 130 milionë banorë të këtyre metropoleve mund të gjenden nën nivelin e detit.