Trazirat në veri/ Analiza: BE-ja dhe SHBA-ja nuk e kanë luksin për një konflikt të ri

Trazirat në veri të Kosovës kanë marrë vëmendjen e mediave ndërkombëtare. Mediumi ‘Daily Sabah’ shkruan se përshkallëzimi i mosmarrëveshjeve të vazhdueshme ndërmjet Serbisë dhe Kosovës në një konflikt të drejtpërdrejtë ka pak gjasa të ndodhë sepse kjo frikëson të gjithë aktorët e përfshirë, veçanërisht Bashkimin Evropian dhe Shtetet e Bashkuara.

‘Daily Sabah’ sjell në vëmendje aktet e dhunës gjatë protestave të mbajtura më 29 maj, ndërsa thekson se përshkallëzimi i situatës nuk favorizon asnjë nga palët. Mediumi gjithashtu shkruan se një konflikt i ri i do të ishte një dështim për BE-në dhe SHBA-në pasi Kosova është ende një protektorat ndërkombëtar sipas rezolutës 1244 të Kombeve të Bashkuara.

Sipas mediumit, për incidentet e 29 majit, të dyja palët fajësojnë njëra-tjetrën. Megjithatë, loja e fajësimit nuk i sjell dobi asnjërës palë. Mosmarrëveshjet e fundit në veri të Kosovës kanë shkaktuar shumë debate dhe argumente se një konflikt i ri në Kosovë është i afërt. Edhe pse nuk mund të përjashtojmë përshkallëzimin, dy aspekte kritike nuk kontribuojnë në argumentin e përshkallëzimit të mundshëm apo konfliktit të drejtpërdrejtë ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Një konflikt i ri i mundshëm do të ishte një dështim për BE-në dhe SHBA-në pasi Kosova është ende një protektorat ndërkombëtar sipas rezolutës 1244 të Kombeve të Bashkuara.

Kosovës i mungon fuqia e rëndësishme kombëtare për t’u përballur me Serbinë në një konflikt. Po ashtu, Kosova nuk e ka luksin të inicojë një betejë sepse do të minojë besimin e BE-së dhe SHBA-së në të si shtet i pavarur dhe gjithashtu do të minojë përpjekjet aktuale diplomatike për zgjidhje paqësore të mosmarrëveshjeve të ndërsjella.

Në mënyrë të ngjashme, nuk është në interesin më të mirë të Serbisë që të fillojë një konflikt sepse do të ndalojë bisedimet e pranimit në BE dhe më e rëndësishmja, do të ndalojë tërheqjen e më shumë investimeve të huaja direkte dhe mundësive të biznesit.

Çdo përshkallëzim mes Serbisë dhe Kosovës do të perceptohet si dështim i BE-së dhe SHBA-së dhe do të dëmtojë besueshmërinë dhe ideologjinë e tyre. Sot, në vend që të shndërrohet në paqe, konflikti i Kosovës është ngrirë.

Kosova dëshiron që dialogu me Serbinë të përfundojë me njohje reciproke, por Serbia kërkon një kompromis dhe ka thënë se kurrë nuk do ta njohë ish-provincën e saj.

Më tej, as BE-ja dhe as SHBA-ja nuk e kanë luksin të lejojnë një konflikt të ri në “oborrin e shtëpisë” së tyre. Ajo do të rezonojë si një dobësi strategjike mbi Rusinë në luftën e vazhdueshme në Ukrainë. Rusia ka përdorur konfliktin e ngrirë të Kosovës për të justifikuar veprimet e saj në Ukrainë.

Në shkallë rajonale, Kosova dhe Serbia nuk do të përfitojnë nga fillimi i konfliktit të drejtpërdrejtë. Kosovës i mungon fuqia e rëndësishme kombëtare për t’u përballur me Serbinë në çdo konflikt. Për më tepër, Kosova nuk e ka luksin për të inicuar konflikt sepse do të dëmtojë besimin e BE-së dhe SHBA-së në aftësinë e Kosovës për të qenë shtet. Ai gjithashtu do të delegjitimojë përpjekjet aktuale diplomatike për një zgjidhje paqësore. Përveç kësaj, Serbia mund të humbasë iniciativën e saj ekonomike në prodhim dhe eksport.