Rajon
Politikani i opozitës serbe rrëfen për torturat e BIA-s
Politikani pro-perëndimor Nikolla Sanduloviç, i cili u arrestua dhe dhunua nga shërbimet sekrete serbe pasi guxoi të kërkonte falje për krimet e luftës të kryera në Kosovë, ka rrëfyer për “The Guardian” kalvarin e torturave të BIA-s dhe atmosferën e tensionuar në Ballkan.
I lidhur prej shtrati, nga vila e tij me tulla dhe mermer, Nikola Sandulović ka treguar detaje rreth sulmit që e la të paralizuar në anën e djathtë dhe të paaftë për të ecur.
Ishte 3 janar ora 15:20 kur tre automjete që transportonin agjentë të shërbimit sekret të BIA-s të Serbisë u ndalën jashtë shtëpisë së tij në zonën e Senjakut të Beogradit. Pasi e lidhën dhe e futën në një furgon të zi me xhamat e lyer, personat e maskuar shpejt i thanë Sanduloviç se pse kishin ardhur: ish-sipërmarrësi dhe politikani i opozitës kishte guxuar të kërkonte falje për krimet e kryera nga serbët kur konflikti ndëretnik tronditi Kosovën në fundi i viteve 1990 pas shpërbërjes së dhunshme të Jugosllavisë.
“Ishte e paimagjinueshme,” i tha ai Observer, duke kujtuar kalvarin e vuajtjeve në intervistën e tij të parë me një gazetë britanike pas sulmit. “Një ditë pasi postova videon në rrjetet sociale duke thënë ‘më falni’ teksa vendosa lule te varri i vajzës së re, e cila, po, kishte lidhje me një themelues të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës që udhëhoqi revoltën kundër sundimit serb, mora kërcënime.”
“Pastaj kur filluan rrahjet më goditën aq fort sa humba ndjenjat. Në furgon më goditën në kokë, më goditën me grusht në fytyrë dhe më goditën me shkelma. Në hollin e selisë së BIA-s ma hoqën këmishën dhe më detyruan të gjunjëzohesha dhe të puthja fotografitë në murin e agjentëve që kishin vdekur në Kosovë. Ata vazhduan të pyesnin se kush qëndronte pas vendimit tim për të vizituar vendin e varrimit, kush po më jepte ryshfet për të bërë gjëra të tilla”- tha Sanduloviç.
Politikani i opozitës serbe rrëfen për “The Guardian” se u torturua keq rreth gjashtë orë.
“Ata më ulën në gjunjë më tërhoqën krahët dhe ma kthenin kokën mbrapa, ndërkohë që bërtisnin ‘tradhtar’,” tha 60-vjeçari, duke treguar një krahun ende të mavijosur.
“Në fund thashë: Nuk do t’i përgjigjem më pyetjeve. Më vrisni ose telefononi një mjek.”
Pasi u shtrua në spital atë mbrëmje, do të kalonin 24 orë para se të lejohej të kthehej në shtëpi. 12 ditët e ardhshme, me përjashtim të një nate në një klinikë shtetërore, Sanduloviç do t’i kalonte në krahun mjekësor të burgut qendror të Beogradit, i ndaluar nga një prokuror me dyshimin për “nxitje të urrejtjes racore, kombëtare dhe fetare” pasi UÇK-ja është cilësuar si organizatë terroriste nga Serbia.
Për Aleksandar Vulin, ish-shefin e BIA-s serbe, i cili pranoi se kishte urdhëruar arrestimin, veprimet e Sanduloviçit në mbështetje të Kosovës meritonin një dënim shumë më të madh. Agjentët e BIA-s, tha ai për gazetën Novosti, me të vërtetë e kishin marrë atë, por nuk kishin përdorur çdo forcë fizike – taktika që shërbimet e tjera sekrete padyshim do të kishin përdorur.
“Nëse Sanduloviç do të kishte vendosur një kurorë në varrin e Himmlerit, Mossad do ta kishte vrarë… Unë i kërkoj falje Serbisë që nuk mund të bëj më shumë“- tha Vulin.
Me retorikën në nivele të tilla – Vulin është i vetmi zyrtar që ka folur publikisht për incidentin – vëzhguesit e huaj thonë se rasti është tregues i gjendjes shpirtërore në përgjithësi, një që krahasohet gjithnjë e më shumë nga serbët me klimën që mbizotëronte nën Sllobodan Millosheviçin, i konsideruar ndryshe si kasapi i Ballkanit.
Përpara sulmit që katapultoi Sandulović, një pro-perëndimor, në faqet e shtypit ndërkombëtar, opozitari serb ishte një figurë e diskutueshme në margjinat e qiellit politik të një vendi të dominuar nga sundimi autokratik i Vuçiçit.
Hera e fundit që ai konkurroi në zgjedhjet kombëtare ishte në vitin 2016, kur partia e tij e vogël Republikane Serbe fitoi më pak se 1% të votave. “Censura është e çmendur. Vuçiç kontrollon gjithçka. Vjedh votat dhe është e pamundur të dëgjohet”, u ankua ai.
Por mes tensioneve të përshkallëzuara rajonale, të përkeqësuara nga ndërhyrja e hapur ruse në të gjithë gadishullin ballkanik, përpjekja për ta paraqitur politikanin si një kolumnist të pestë ka nxjerrë në pah frikën mbi rënien e demokracisë në Serbi – në një kohë kur shteti kandidat për në BE është kapluar nga protestat mbi akuzat se Vuçiç rizgjedhjet e fundit u manipuluan.
“Për autoritetet nuk është një pamje e mirë,” tha një diplomat. “Pajtimi në këto pjesë nuk është kurrë një gjë e keqe dhe në këtë rast nuk mund të mohohet”.
Në një fjalim të premten, Vuçiç akuzoi liderët shqiptarë etnikë të Kosovës se përmes vendimit për të ndaluar përdorimin e dinarit dhe vendosur zbatimin e euros si monedhën e vetme po synojnë të “pastrojnë etnikisht” territorin e minoritetit serb. Duke u zotuar se do të shpërfillte masën, Vuçiç theksoi se do të kërkonte një takim urgjent me këshillin e sigurimit të OKB-së, duke thënë se serbët vendas “janë të frikësuar, ata janë duke pritur në radhë nga frika se nuk do të mund të marrin pensionet dhe pagat në dinarë”.