Hileja franceze në shitjen e Rafale te Serbia

Avioni i ri me shumë qëllime Rafale, të cilin Serbia e porositi nga Franca për 2.7 miliardë euro, do të ketë aftësi të reduktuara luftarake sepse Parisi refuzon të lejojë Beogradin të blejë raketat ajër-ajër me rreze të gjatë veprimi Meteor, shkruajnë disa portale të specializuara.

Sipas portalit të Rrjetit të Sigurisë Ballkanike, ka spekulime edhe për integrimin e armëve ruse, por zbatueshmëria e këtij opsioni është e dyshimtë për shkak të sanksioneve ndërkombëtare ndaj Moskës. Sipas portalit ushtarak bullgar Bulgarian Military, një burim nga Franca konfirmoi se aeroplanët Rafale që do t’i dorëzohen Serbisë do të jenë të gjeneratës së katërt, por me aftësi të reduktuara për luftim ajror në mënyrë që të mos paraqesin kërcënim për avionët e NATO-s.

Përfaqësuesit e Ministrisë së Mbrojtjes së Serbisë së fundmi, gjatë vizitës së presidentit francez Emmanuel Macron në Beograd, nënshkruan kontratë me kompaninë Dassult për dorëzimin e 12 avionëve të rinj Rafale F4 për 2.7 miliardë euro, por nuk u tha nëse avionët do të dorëzohen edhe me armë.

Raketa Meteor, e prodhuar nga kompania shumëkombëshe evropiane MBDA, është një nga raketat më moderne me rreze të gjatë veprimi në botë (përtej rrezes vizuale – BVR) e tipit “zjarr dhe harro” dhe ka një rreze të shpallur deri në 200 kilometra. Kjo është edhe më shumë se diapazoni zyrtar i raketave më të mira amerikane dhe ruse me rreze të gjatë “zjarr dhe harro”, si AIM-120 dhe R-37 në variantet më moderne, dhe citohet nga prodhuesi si avantazhi kryesor krahasues kur blini Rafale ndaj avionëve të tjerë.

Raketa e dytë më e mirë me rreze të gjatë e prodhuar nga MBDA dhe që Serbia mund ta marrë përfundimisht me avionë të rinj edhe nëse rrethanat gjeopolitike përmirësohen deri atëherë, është MICA. Bëhet fjalë për një raketë me rreze maksimale 60 (ose 80 kilometra në varësi të burimit), e cila është gjithashtu pjesë e armatimit BVR dhe është e tipit “zjarr dhe harro”.

Nëse pohimet e atij burimi dalin të vërteta, pra nëse Serbia nuk merr raketa Meteor por MICA përveç Rafale, do të thotë se luftëtarët ekzistues Mig-29 në armatimin e Forcave të Armatosura Serbe do të kenë raketa me rreze më të gjatë. Konkretisht, pas modernizimit në variantin SM, një sasi e caktuar e raketave moderne R-27 ER1 (vargësia e të cilave llogaritet në rreth 120 kilometra) si dhe “zjarr dhe harro” RVV-AE (varianti eksportues R-77) u blenë për MiG-29 prej rreth 80 kilometrash). Të dyja këto raketa kanë një rreze më të gjatë se raketa MICA, shkruan Beta.

Ky zhvillim i ngjarjeve është bërë i ditur në tekstin e portalit francez Air & Cosmos, në të cilin thuhet se aeroplanët Rafale do t’i dorëzohen Serbisë të paarmatosur dhe se Beogradi zyrtar do ta zgjidhë këtë duke “diversifikuar burimin” e armëve.

Si një nga mundësitë, përmendet se Serbia do të mbajë dhe do të përpiqet të integrojë raketat ekzistuese ajër-ajër me origjinë ruse R-27 ER1 dhe RVV-AE, si dhe raketat ajër-tokë të drejtuar nga TV H. -29T (Kh-29T) dhe bomba të drejtuara me lazer KAB -500.

Portali francez thekson se kompania izraelite Elbit Systems është një partner potencial në biznesin e integrimit të armëve ruse në Rafalet e rinj. Edhe pse kjo mundësi duket e realizueshme, ekspertët i kujtojnë opinionit se Serbia ka marrë sasi relativisht të vogla të këtyre raketave nga Rusia, të cilat sigurisht nuk do t’i plotësojnë nevojat e një skuadroni prej 12 Rafale.

Ekziston edhe çështja e mundësisë së mirëmbajtjes afatgjatë të këtyre fondeve për shkak të sanksioneve të BE-së dhe SHBA-së të vendosura ndaj Moskës si rezultat i luftës në Ukrainë dhe siguria se ky konflikt dhe pasojat e tij negative në drejtim të furnizimeve nga Rusia do të jetë afatgjatë.