Moment historik/ Ukraina gati të nënshkruajë marrëveshje minerale me SHBA-në

Ukraina është gati të nënshkruajë një marrëveshje me Shtetet e Bashkuara të Amerikës që pritet të rrisin bashkëpunimin e tyre strategjik dhe të forcojnë marrëdhëniet e tyre ekonomike. Lajmin e bën me dije agjensia “Bloomberg”, duke cituar një burim që sipas tyre është në dijeni të marrëveshjes. Marrëveshja, e cila përfshin krijimin e një fondi të përbashkët për të menaxhuar projektet e investimeve të Ukrainës, është finalizuar dhe pritet të nënshkruhet sot.

Sipas projekt-marrëveshjes, SHBA-të dhe Ukraina do të kërkojnë të krijojnë kushtet për rritjen e investimeve në sektorët e minierave, energjisë dhe teknologjive të lidhura në Ukrainë. Uashingtoni gjithashtu njeh qëllimet e Kievit për të shmangur çdo konflikt për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian, i cili mbetet një “vijë e kuqe” për Ukrainën në bisedime. Në një zhvillim tjetër të rëndësishëm, SHBA-të ranë dakord që vetëm ndihma ushtarake e ardhshme që do t’i ofrohet Ukrainës pas nënshkrimit të marrëveshjes do të llogaritet si pjesë e kontributit të saj në fond. Gjithmonë, sipas projekt-marrëveshjes.

Nënshkrimi i marrëveshjes mund të vijë ndërsa Presidenti Donald Trump shpreh zhgënjimin në rritje për vonesat në arritjen e një armëpushimi në luftë, e cila ka hyrë në vitin e saj të katërt. Trump ka vënë në pikëpyetje nëse Presidenti rus Vladimir Putin është i gatshëm të ecë përpara me planin e paqes, të cilin Trump kishte synuar ta zbatonte brenda 100 ditëve të para të administratës së tij.

“Marrëveshja forcon bashkëpunimin strategjik të të dy palëve për rindërtimin dhe modernizimin afatgjatë të Ukrainës, në përgjigje të shkatërrimit të përhapur të shkaktuar nga pushtimi në shkallë të plotë rus,”- thuhet në draft.

Dy marrëveshje të tjera teknike që do të përcaktojnë se si do të funksionojë fondi i përbashkët, por nuk janë finalizuar ende. Një zëdhënës i Departamentit të Thesarit të SHBA-së nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese për koment.

Akordi i sotëm vjen pas një përpjekje e mëparshme për të arritur një marrëveshje. Në fillim të këtij viti kur Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy u përplas me Trump dhe Zëvendëspresidentin JD Vance në Zyrën Ovale. Por vetëm pak ditë më parë, Zelenskyy u takua privatisht me Presidentin e SHBA-së të shtunën në Vatikan përpara funeralit të Papa Françeskut. Presidenti ukrainas u largua me ndjesinë se për herë të parë kishte arritur të ndryshonte mendimin e Trump në lidhje me presidentin rus. Atë mbrëmje, në Air Force One gjatë kthimit të tij në SHBA, Trump postoi në Truth Social: Po filloj të mendoj se ndoshta ai nuk do ta ndalë luftën. Ndoshta po më bën shaka. A duhet të sillemi ndryshe me të, ndoshta përmes bankave apo sanksioneve dytësore? Në takimin e shkurtër në Bazilikën e Shën Pjetrit, Zelenskyy përsëriti se Putini nuk do të tërhiqet nëse nuk rritet presioni nga Shtetet e Bashkuara. Ai gjithashtu kërkoi një kthim te propozimi fillestar i Trump për një armëpushim pa kushte, një propozim që Ukraina e kishte pranuar, por ishte refuzuar nga Rusia.