Shkrime
UNË VË BAST SE…
Nga Viktor Malaj
“Bixhozi është një sëmundje barbarësh që, në sipërfaqe, duken si të qytetëruar” – Uilliam Ralf Inge*
Meqenëse qeveria shqiptare njoftoi kohët e fundit se do të rikthejë biznesin e basteve (bixhozit) onlajn, edhe unë po i jap vetes të drejtë të vë disa baste “me spec”.
Unë vë bast se, nëse ndalimi i lojërave të “fatit” dikur, duke përfshirë edhe bastet onlajn, u quajt nga qeveria “fundi i marrëzisë”, rikthimi i basteve onlajn sot nga e njëjta qeveri, siç tha edhe deputeti Erion Braçe, mund të quhet me plot të drejtë një “marrëzi pa fund”.
Luajtja e bixhozit në përgjithësi dhe organizimi dhe ligjërimi i tij nga autoriteti që paguhet për të na mbrojtur nga e keqja e përbashkët në veçanti, është dhe do të jetë një fatkeqësi, pavarësisht se kjo ndodh edhe në disa vende perëndimore. Zoti nuk ka lindur në Perëndim dhe as në Lindje dhe nuk mban shtetësinë e ndonjërit prej këtyre vendeve.
Bixhozi, jo vetëm bie ndesh me mësimet e feve kryesore, por jeta ka provuar pa mëdyshje se ai nxit dembelizmin, konfliktet, zhytjen në borxhe e depresione deri edhe në vrasje të njëpasnjëshme. Që të fitojnë pak individë, duhet të humbasë shumica e atyre që luajnë, por fituesi i përhershëm mbetet i zoti i “kazinosë”.
Pretekstet nuk mund ta shfajësojnë kultivimin e veseve. Pohimi se paratë e basteve do të përdoren për zhvillimin e arsimit e kulturës është i njëjtë me pretendimin se virtytet do të rriten duke kultivuar veset.
Vë bast se shkarkimi i Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së Shtetit, z. Gledis Nano nuk u bë për arsye se ai nuk kishte realizuar pritshmëritë dhe objektivat, por, ndoshta, thjesht dhe vetëm se politika, në përgjithësi, midis një drejtuesi të vlefshëm dhe të nevojshëm policie dhe një ministri politik, zgjedh gjithmonë këtë të dytin. Edhe procedura që u ndoq dhe “njoftimet” e medias për “dorëheqjen” e z. Nano flasin për karagjozllëk dhe mungesë serioziteti. Pehlivanllëku dhe çilimillëku në qeverisje nuk janë kurrë të dobishme për popullin dhe interesat e tij.
Po të jetë puna se duhet dorëhequr apo shkarkuar çdo zyrtar që nuk realizon objektivat apo pritshmëritë, atëherë ministri përkatës, shumë ministra të tjerë, vetë Kryeministri dhe qindra zyrtarë të niveleve të larta në administratë do të duhej të largoheshin pasi kanë gati një dekadë në drejtim, ndërsa Drejtori i Policisë nuk kishte as një vit në atë post.
Unë vë bast se tenderat, koncesionet, PPP-të dhe monopolet, pavarësisht se aplikohen edhe në vendet perëndimore, janë, më së pari, pjesë e marifeteve të grabitjes “së ligjshme” të parave të popullit dhe pastaj, deri diku, mjete të rritjes së cilësisë së zhvillimit. Gjithashtu, iniciativa e lirë private është mjeti kryesor “magjik” për shtimin e produkteve dhe të vlerave materiale, por po kaq e efektshme në bjerrjen e vlerave morale.
Vë bast se sistemi dhe politikat e djeshme dhe të sotme qeverisëse po e çnjerëzojnë popullsinë shqiptare përditë e më shumë, duke rritur përbindshëm numrin e atyre që implikohen në korrupsion, prostitucion, drogë, bixhoz, vëllavrasje, divorce etj.etj. Nxitja e të gjitha instinkteve dhe vyshkja e arsyes, kultivimi i veseve dhe përçmimi i virtyteve është “teknologji” e suksesshme kundër shëndetit moral të shoqërisë.
Vë bast se, përveç barbarëve që na sunduan në dekadat paraardhëse, edhe ata që e krahasojnë sot Shqipërinë e dikurshme, herë me Afganistanin dhe herë të tjera me Korenë e Veriut, për t’u dukur vetë perëndimorë safi, po kontribuojnë ndjeshëm në shndërrimin e saj në Perëndimin e Egër (Wild West).
Vë bast me bindje të plotë se situata politike e viteve 1990-1991 s’ishte as revolucion dhe as demokratike, por, thjesht dhe me të drejtë, një reagim dhe protestë plotësisht e justifikuar kundër gjendjes së papranueshme ekonomike dhe sociale të vendit. Shumica dërmuese e atyre që protestuan dhe, sidomos, e atyre që u vetëvunë në krye të protestave, s’ishin as idealistë, as vizionarë, por luftëtarë të interesit vetjak dhe, jo pak prej tyre, dashnorë të paskrupuj të pushtetit dhe parasë.
Unë vë bast se shteti juridik dhe drejtësia e pavarur janë një përrallë “e ëmbël” dhe dobiprurëse për sundimtarët, pasi atje ku dëmsjellësit më të mëdhenj të popullit nuk ndëshkohen thuajse kurrë dhe ku e drejta blihet me para apo fuqinë e pushtet politik, është fyerje e inteligjencës dhe poshtërim moral të flasësh për drejtësi.
Vë bast se sistemi i sotëm politik nuk është demokraci, por oligarki, sepse të gjithë kanë të drejtën e zgjedhjes, por një pakicë fare e vogël fitojnë të drejtën dhe mundësinë e imponimit të vendimmarrjeve, sigurisht në shërbim të vetes së tyre.
Vë bast se media e shkruar dhe ajo vizive nuk krijohen me mision për të informuar popullin dhe as për t’i shërbyer atij. Qëllimi është ngritja e bizneseve që sjellin fitime për zotëruesit e tyre, dhe si biznese iu nënshtrohen ligjeve të tregut dhe moralit të fitimit material. Prandaj, jo rrallë përdoret si armë kundër qeverive sa herë kjo e fundit kërkon zbatimin e ligjshmërisë në ushtrimin e bizneseve.
Tashmë ekziston liria e mendimit dhe e fjalës, por më e madhe është mungesa e mendimit dhe liria për ta shpërdoruar fjalën. Fjalët pa mendim dhe mendimet pa vlerë janë ngopje me lugë bosh.
Vë bast se liria që propagandojnë “ujqërit” është liria që iu mundëson atyre ngrënien e “deleve” dhe jo liria që i bën delet të barabarta me ata vetë. Këtë të fundit (barazinë) ata e urrejnë dhe e luftojnë me të gjitha mjetet dhe mënyrat.
Vë bast se, në kuadrin e “lirisë së mendimit” dhe “rishkrimit të historisë”, ne kemi zëvendësuar një burim të mundshëm rrenash me qindra burime të tilla, saqë duket si një garë mashtruesish të paskrupuj ku fundi nuk duket aspak më i qartë se i dikurshmi.
Vë bast se egoizmi, si tipar dallues kryesor i “njeriut të ri” të sotëm, nuk prodhon as humanizëm, as harmoni, as familje të qëndrueshme dhe as shoqëri të njerëzishme, por më tepër një bashkësi qeniesh të gjalla që vetëm rrethanat ua imponojnë jetesën “në grup”.
Vë bast se tendenca për zhdukjen e shkallëshkallshme të termave “nënë” e “baba”, zëvendësimi i tyre me numra njësoj si kuajt në fushë, shpallja “familje” e çdo bashkimi individësh, pa dallime gjinie, pa synime riprodhimi të jetës dhe lejimi i këtyre “bashkimeve” për adoptime fëmijësh është sulm kundër qelizës shoqërore që mban emrin “familje” dhe degradim i shoqërisë njerëzore poshtë nivelit të botës së kafshëve sa i përket strukturës natyrore biologjike.
Vë bast se shumica e atyre që shkojnë në kisha e xhamia, apo që vetëshpallen me zhurmë, por edhe me hipokrizi, si besimtarë fetarë janë më shumë fanatikë të mosdijes sesa besimtarë të arsyeshëm e të ndërgjegjshëm të doktrinave fetare.
Për pak harrova të vë bast se Ballkani i Hapur nuk përbën as shpëtim dhe as rrezik për shqiptarët, s’është as i dobishëm e as i dëmshëm, por thjesht dhe vetëm një artific politik i disa udhëheqësve ballkanikë për t’u dukur paqësorë, perëndimorë dhe faktorë stabiliteti në Ballkan e më gjerë. Zhurma tjetër që bëhet, pro apo kundër tij, është thjesht armë për kredibilitet politik sipas interesave të palëve që e përkrahin apo kundërshtojnë.
Ka edhe shumë gjëra të tjera për të cilat do të vija bast, por edhe këto të sipërpërmendurat nuk janë pak, pasi, fatkeqësisht, ekzistojnë të gjitha mundësitë që këto baste t’i fitoj, pa dëshirë por i imponuar nga realiteti.
Shkrime
Beogradi dhe Prishtina mirëpresin zbutje në kufi
Profesori amerikan Daniel Serwer, i cili njeh mjaftë mirë zhvillimet në rajon dhe procesin e dialogut në mes Kosovës dhe Serbisë ka shkruar rreth takimit të lamtumirës në Uashington në mes të dy emisarëve, Gabriel Escobar dhe Miroslav Lajcak.
Serwer ka thënë se të dy janë diplomatë me përvojë që e njohin mirë rajonin dhe që kanë bashkëpunuar pa shumë fërkime. Ai kujtoi se një prej çështjeve ku ka pasur mospajtim ka qenë Ballkani i Hapur, me SHBA-në që ka pasur qëndrim përkrahës ndërkohë që BE-ja e ka konsideruar si të panevojshëm dhe dyfishim i Procesit të Berlinit.
Serwer shkruan se megjithatë Escobar dhe Lajcak nuk arritën të prodhonin normalizim politik në mes të Kosovës dhe Serbisë, synim ky që ishte prioritet i tyre kryesor.
Profesori amerikan u shpreh se të dy e kishin nisur keq dhe përfunduan edhe më keq.
“Ata i premtuan Beogradit se do kenë prioritet krijimin e Asociacionit të Komunave me shumicë serbe brenda Kosovës. Përfunduan pa përparim të rëndësishëm në atë prioritet të gabuar” – ka theksuar Serwer.
Profesori amerikan duke rikujtuar gjithë ngjarjet që kanë ndodhur përgjatë këtyre tri viteve potencoi se politika ndërkombëtare ka nevojë për një rivendosje. Sipas tij, është e qartë që politika perëndimore ndaj Serbisë nuk është duke funksionuar dhe se Uashingtoni e Berlini s’janë duke bërë shumë mirë në Kosovë.
“Prishtina ka refuzuar të lëvizë drejt Asociacionit, megjithë “pasojat” e kushtueshme evropiane dhe denoncimet e ashpra amerikane. Vetëm nëse Beogradi zbaton dispozitat e tjera të marrëveshjes së Brukselit të vitit 2013, Prishtina do të përgjigjet në mënyrë të njëjtë. Vuçiç nuk është në gjendje ta bëjë këtë” – ka shkruar profesori amerikan.
Sipas tij, suksesi në negociata kërkon ndryshim të politikës. Serwer tha se dialogu për çështje teknike në të kaluarën ka qenë më i suksesshëm, duke qenë se ishte fokusuar në çështje që prodhonin përfitime të dukshme për qytetarët e të dy shtete…………………………….
“Pavarësisht zbatimit të ndotur, rezultatet ishin thelbësore. Edhe sot, Prishtina dhe Beogradi kanë bërë më mirë me çështje praktike si targat dhe dokumentet e identitetit, sesa me normalizimin politik”, potencoi profesori amerikan duke theksuar se kjo është rruga e duhur për të ardhmen, duke qenë se normalizimi politik duket shumë larg.
“Serbia nuk do të jetë e interesuar të dorëzojë pretendimet e saj për sovranitet në Kosovë derisa lufta në Ukrainë t’i japë fund aneksimeve ruse atje. Kosova nuk do të jetë e interesuar për formimin e Asociacionit derisa të ketë besim se Serbia pranon sovranitetin dhe integritetin e saj territorial. Por si Beogradi ashtu edhe Prishtina mund të mirëpresin zbutje përmes kufijve të tyre të ndërsjellë dhe duke mundësuar më shumë tregti të ligjshme”- ka deklaruar Daniel Serwer.
Shkrime
Sebastian Zonja: Llafet e Ramës dhe projektet e Vuçiçit
Një shpjegim i shkurtër për vizitën e liderit kinez Shi Xhinping në Hungari dhe Serbi:
Një ndër projektet e mëdha që po financon Kina është Rruga e Mëndafshit. Duke ndërtuar hekurudha, porte dhe autostrada, gjiganti aziatik synon të vijë në zemër të tregut të madh evropian, Berlinit. Një nga rrugët në këtë pjesën tonë të Evropës është me anë të Danubit. Rruga ujore Danub -Moravë – Vardar – Deti Egje faktorizon Serbinë dhe Hungarinë, sepse të dy nuk kanë dalje në det.
Serbët e kanë si projekt gati. Ndërtimi i rrugës ujore të lundrueshme nga Danubi në Selanik konkuron me itinerarin Danub, Deti i Zi deri në detin Egje, teksa transporti lumor ka më shumë përparësi ndaj atij hekurudhor dhe rrugor, sepse ul kostot dhe ka avantazhe të mëdha në ngarkim dhe shkarkim, magazinim dhe mirëmbajtje të llojeve të ndryshme të mallrave si dhe sigurinë e tyre në tranzit. Po të lidhet me rrjetin evropian të kanaleve ujore dhe arterien Rin – Main – Danub, kanali Moravë – Vardar do të sjellë faktorizim të Serbisë dhe Hungarisë si dhe rritje të madhe të përfitimit ekonomik të Evropës Lindore dhe Perëndimore me fokus Greqinë, Serbinë dhe Hungarinë.
Nëse do të kishte sadopak strategji, qeveria shqiptare do të kishte përfunduar ndërtimin e Korridorit 8, autostradës dhe hekurudhës deri më Nish dhe portin e madh të Durrësit. Të gjitha këto janë konform strategjisë evropiane dhe amerikane që e cilësojnë Kinën kundërshtar tregtar. Faktorizimi i portit të Durrësit vjen si konkurencë me portin e Pireut në Greqi që kanë blerë kinezët. Me anë të autostradës dhe hekurudhës deri më Nish dhe më tej, çelësin në dorë për tregtinë ballkanike do të kishte Tirana, ndaj Serbia dhe Hungaria do detyroheshin të dilnin nga Durrësi, jo nga Greqia. Vendi ynë do të fitonte peshë të re gjeostrategjike në rajon. Kroacia, strategjikisht është pro një projekti të këtillë. BE-ja po ashtu. Amerikanët kanë dhënë sinjale pozitive. Ndërkohë, të gjitha këto mbeten në letër sepse kemi pasur kryeministër Sali Berishën dhe sot kemi Edi Ramën.
Shkrime
Valvula e sigurisë për Kosovën, nga Shqiprim Pula
Shkrime
Analizë: A po e humb Perëndimi betejën me Kinën për zemrën e Serbisë?
Vizita e presidentit kinez Xi Jinping në Serbi këtë javë nxorri në rrugë një numër të madh njerëzish që mbanin flamujt serbë dhe kinezë dhe thekson miqësinë e “çeliktë” të të dy vendeve. Në Perëndim, kjo ngriti shumë pikëpyetje për rolin e ardhshëm të Serbisë në Evropë.
Analistët thonë se ky ishte pikërisht qëllimi. Në një kohë rivaliteti global midis Pekinit dhe Uashingtonit, mesazhet që Presidenti Xi dha në Beograd dukeshin se synonin një audiencë shumë më të gjerë.
Presidenti Xi dhe presidenti serb Aleksandar Vuçiç nënshkruan një sërë marrëveshjesh dypalëshe të mërkurën. Ato u nënshkruan në 25 vjetorin e bombardimit të NATO-s ndaj ambasadës Kineze në Beograd në vitin 1999 për të ndaluar spastrimin etnik të shqiptarëve në Kosovë. Shtetet e Bashkuara kërkuan falje për këtë veprim, duke e quajtur atë “një gabim”.
David Shullman, ekspert mbi Kinën në Këshillin Atlantik me bazë në Uashington, i tha Zërit të Amerikës se mbërritja e Presidentit Xi në Beograd në këtë përvjetor kishte për qëllim dërgimin e një mesazhi më të gjerë në kontekstin e luftës në Ukrainë: se Kina nuk është një “nxitëse e luftës” si Shtetet e Bashkuara dhe NATO-ja.
“Ekziston një bindje në sistemin kinez se kjo është një pikë me rëndësi që lidh Kinën dhe Serbinë. Kjo përshtatet edhe me mesazhin që Kina ka dhënë për NATO-n dhe Shtetet e Bashkuara”.
Paul McCarthy, drejtor për Evropën në Institutin Ndërkombëtar Republikan në Uashington, bie dakord se koha e vizitës së Presidentit Xi nuk ishte një rastësi.
“Unë mendoj se e gjithë vizita e Presidentit Xi në Evropë u organizua rreth 25 vjetorit të bombardimeve të NATO-s”, thotë ai. “Kjo ishte një mundësi e rëndësishme që kinezët të mos e humbisnin dhe që thekson pozicionin e Serbisë dhe mosmarrëveshjen strategjike me Perëndimin prej 25 vjetësh.
Presidentët Xi dhe Vuçiç nënshkruan një deklaratë për “të ardhmen e përbashkët” të të dy vendeve, të cilën presidenti serb e përshkroi si një nivel mbi Partneritetin Strategjik Gjithëpërfshirës për të cilën të dy vendet ranë dakord në vitin 2016.
Sipas analistit të Këshillit Atlantik, Shullman – Presidenti Xi ka përdorur shpesh fjalinë “e ardhmja e përbashkët” për të treguar se ai dëshiron një ekuilibër të ri të fuqisë në botë.
“Historia e kësaj të ardhmeje të përbashkët është se Kina dëshiron të krijojë një rend global që është më pak i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara, që është shumëpolar, një rend ndërkombëtar më ‘demokratik’ – siç shprehen kinezët”, tha ai.
“Në thelb, është një rend botëror që nuk udhëhiqet më nga Shtetet e Bashkuara dhe në të cilin Kina luan një rol më domethënës”, thotë zoti Shullman.
Ai shton: “Fakti që flitet për Serbinë si vendi i parë evropian që do të jetë pjesë e këtij komuniteti dhe ‘të ardhmen e përbashkët’, kjo tregon se për udhëheqësit kinezë, veçanërisht Presidentin Xi, Serbia ka një rëndësi të madhe … si partner ekonomik dhe si një vend kandidat për në BE”.
Për më tepër, vizita e Presidentit Xi në Serbi i tregoi Uashingtonit se Kina ka partnerë të besueshëm në Evropë dhe se Shtetet e Bashkuara “nuk do të jenë në gjendje ta mbajnë Evropën në tërësi në anën e saj”.
Kina zotëron miniera dhe fabrika në të gjithë Serbinë dhe ka ofruar financime me vlerë prej miliarda dollarësh për rrugë, ura dhe objekte të ndryshme, duke u bërë partneri kryesor i Serbisë në zhvillimin e infrastrukturës shumë të nevojshme.
Megjithatë, disa ekspertë thonë se e ardhmja e bashkëpunimit midis Beogradit dhe Pekinit është e pasigurt, duke pasur parasysh marrëdhëniet e ndërlikuara midis Shteteve të Bashkuara dhe Kinës.
Vuk Vuksanoviç, studiues në Qendrën e Beogradit për Politikat e Sigurisë, i tha Zërit të Amerikës se zgjerimi i bashkëpunimit midis Serbisë dhe Kinës nga një partneritet strategjik në nivelin e “ndërtimit të një komuniteti të Serbisë dhe Kinës me një të ardhme të përbashkët” është pak më shumë se një lojë diplomatike që i përshtatet të dyja qeverive momentalisht.
Ai shtoi se marrëdhënia e ardhshme varet shumë më tepër nga Pekini sesa nga Beogradi.
“Marrëveshja e mëparshme e partneritetit strategjik ishte një deklaratë e përbashkët e vitit 2009 që kishte retorikë të ngrohtë, por në fakt nuk solli ndonjë transformim monumental të marrëdhënieve”, tha ai.
“Kështu ishte deri në kohën kur Kina tregoi interes më të madh për Ballkanin për shkak të Iniciativës “Një brez, një rrugë”, një strategji masive e zhvillimit të infrastrukturës globale e udhëhequr nga Kina. Unë mendoj se pyetja kryesore për Shtetet e Bashkuara do të jetë nëse ky bashkëpunim do të përfshijë ndonjë projekt madhor në fushën e mbrojtjes dhe teknologjisë së lartë”.
Zoti McCarthy nga Instituti Republikan Ndërkombëtar thotë se është e paqartë se si marrëveshjet midis Serbisë dhe Kinës dhe planet për një “të ardhme të përbashkët” do të ndikojnë në marrëdhëniet e Serbisë me Perëndimin.
Megjithatë, vë në dukje ai, një marrëveshje e tregtisë së lirë midis Kinës dhe Serbisë që hyn në fuqi në korrik “e kthen Serbinë më shumë drejt Lindjes”, duke ngritur pyetjen se “sa serioze është Serbia në rrugën e saj evropiane”.
Ai shton se “nga këndvështrimi i Uashingtonit, ata mund të ndihen sikur po humbasin betejën për zemrën e Serbisë”.
Shkrime
Inceneratori i Gent Sejkos në Bankën e Shqipërisë dhe opozita që si rruhet fare
Nga Klodian Tomorri
Shikoni ca vendi eshte ky.
Cohen dy mashtrues, me historik problematik te faktuar dhe marrin nje licence ne Banken e Shqiperise. Me kete licencen ngrene nje skeme kombetare mashtrimi.
Skema eshte njesoj si inceneratori, identik. Beri qeveria, incenerator? Beri dhe Banka e Shqiperise inceneratorin e vet. Por me nje ndryshim. Ai i qeverise vidhte leket e buxhetit. Ky inceneratori i Bankes se Shqiperise, vjedh direkt leket dhe pronat e qytetareve.
Publikohen raste me kartela te tjetersuara pronesie. Opozita prape hic.
Ngaqe ujrat e zeza jane bere kavalete, institucionet fillojne ping pongun per t’i ngecur fajin njera tjetres. Ministria e Drejtesise i thote Bankes se Shqiperise nderhyr ti se po behet masaker. Banka e Shqiperise thote, une vetem licencoj, bej rregulla dhe mbikqyr, por nuk kam pergjegjesi kur ata qe licencoj une vjedhin.
Zakonisht keta, keto lloj prapesirash i fshehin. Fakti qe po mundohen ti ngecin fajin njeri tjetrit tani do te thote se zarari i bere eshte shume i madh. Por opozita prape nuk do t’ia dije hic.
Tani, shkon ministri i drejtesise ne Parlament. E dini kush e ngre problemin e skemes se mashtrimit? Damian Gjiknuri.
Nje deputet i maxhorances, i cili e di qe skema ka prekur dhe qytetaret e zones se vete elektorale. Ndersa opozites nuk i rruhet fare. Po fare.
Hajde shpjegoje ti tani ca lloj vendi eshte ketu.
Ne 100 mije veta te prekur, mos te tentosh te marresh asnje vote!!!! Varja qe te mbrosh miletin se kjo eshte bere luks. Por bej lufte te marresh dy vota te pakten.
-
Pinknews20 hours ago
E frikshme/ Kristi Aliaj pikturon Kiara Titon shtatzënë, pamjet shokojnë rrjetin
-
Pinknews15 hours ago
‘6 ditë në koma, të gjithë doktorët….’/ Mes dhimbjes, Fation Kuqari flet për humbjen e të atit
-
Aktualitet18 hours ago
Policia i gjeti në spital pas sherrit me farmacisten/ Çfarë pa shoqja e dy viktimave në dhomë
-
Pinknews17 hours ago
‘O të hënkshin qentë’/ Nuk ka paqe mes Julit dhe Eglës: Larg qoftë të kesh një grua si ti
-
Kosova23 hours ago
Caktohen tre lojtarët që kanë fatin e Kosovës në dorë
-
Kronike20 hours ago
E rëndë në Tiranë/ Gjenden të vdekura dy ukrainase, dyshimet e para
-
Shkrime23 hours ago
Besëprerët e Perëndimit dhe Kosova e tradhtuar
-
Politike15 hours ago
Mazhoranca nismë për të kontrolluar SPAK? Mesazhi i fortë i amerikanëve dhe BE për Prokurorinë e Posaçme